نقش کوفه در جریان‏های سیاسی جهان اسلام و فراز و فرودهایی که در طیّ آن، برای آن شهر ایجاد شد، حائز اهمیت زیادی است. شناخت چگونگی شکل‏گیری شهر کوفه و اوضاع اجتماعی آن در یک دوره پر هیجان از تاریخ اسلام (از سال 17ه تا پایان خلافت حسن بن علی‏علیه السلام) تأثیر فراوانی در فهم شرایط سیاسی، اجتماعی حاکم بر کوفه در دوره انتقال خلافت از حسن بن علی‏علیه السلام به معاویه دارد. در این مقاله تحولات تاریخ صدر...

چکیده   کتاب غرر السیر، در تاریخ عمومی، در اوایل قرن پنجم نوشته شده و از زمان تألیف، در باب نام و هویت نویسنده کتاب بین محققان اختلاف نظر وجود داشته است. منشأ این اختلافات تفاوت ضبط های عنوان کتاب و نام نویسنده در نسخ خطی باقی مانده از این اثر و نیز در آثار شرح حال نویسان قدیم بوده است. غرر السیر با نام هایی چون «غرر اخبار الملوک و سیرهم»، «الغرر فی سیر الملوک و اخبارهم»، «غرر اخبار ملوک الفرس ...

این رساله، در پی اثبات این مطلب جمع آوری شده که امامت، یک مسأله انتخابی (در دست مردم) نمی باشد بلکه تعیین امامت از جانب خداوند و در دست اوست. با بیان مقدمه و بعد از اینکه با کلیدی عنوان بحث کردیم و آشنایی پیدا کردیم، ما از دلایل عقلی و نقلی، اوّل اثبات رساندیم که آنهایی که امامت را یک مسأله انتخابی می دانند، سخت در اشتباهند. ما در تاریخ که نگاه می کنیم، به خوبی می فهمیم که قایلین به انتخاب، اصلاً...

داود بن علی بن خلف، پایه گذار مکتب ظاهرگرایی و نفی قیاس در سده سوم تاریخ زندگی مسلمانان است. این فقیه نام آور و نو آور که خیلی زود در جهان اسلام، آوازه یافت و پیروانی برای خود دست و پا کرد، از منطقه عمومی اصفهان و به طور خاص، از شهر کاشان برخاست. درنگ در فراز و نشیب های زندگی این دانشمند جنجالی عصر خود ـ بی گمان ـ می تواند برای آنان که تاریخ دانش فقه و نمودارهای دگرگونی ها و پوست اندازی های آن ...

رساله حاضر شامل یک مقدمه و هفت بخش می باشد که به شرح ذیل است:بخش مقدماتی: مروری بر حوادث قبل از خلافت امام علی(ع).بخش اول: شکل گیری خلافت امام علی (ع) و بیعت مردم با او.بخش دوم :معرفی اجمالی ناکثین.بخش سوم :شکل گیری جبهه جهل.بخش چهارم:حرکت امام (ع) به سمت بصره.بخش پنجم:اقدامات امام(ع) برای دفع فتنه.بخش ششم:فتنه جمل و درگیری طرفین.بخش هفتم:حوادث پس از جنگ جمل.

این پژوهش در صدد است نشان دهد پیوند میان تاریخ نگاری اسلامی و حدیث نگاری ( روایت حدیث) تا چه اندازه عمیق و ناگسستنی بوده است. پژوهش حاضر از دو بخش تشکیل شده است: نخست پیوند میان حدیث و تاریخ مورد بررسی قرار می­ گیرد، سپس به گوشه هایی از روش تاریخ نگاری طبری به عنوان برجسته ترین نماینده تاریخ نگاری روایی (محدثانه) پرداخته می­ شود. به طور کلی محدثان کار خود را در دو سطح پی می گرفتند: نخست همه احا...

ملاقات امام زین العابدین(ع) با مسلم بن عقبه در قیام حرّه به صورت های مختلف نقل شده است. بررسی اخبار این ملاقات می تواند ابهام موجود پیرامون یکی از حوادث بحث برانگیز زندگانی سیاسی حضرت زین العابدین(ع) را برطرف سازد و بخشی از سیره سیاسی مکتب تشیّع در دوره تقیّه را تبیین کند. امّا بررسی هایی که پیش تر در خصوص این اخبار صورت گرفته کافی به نظر نمی رسد. به همین دلیل مقاله حاضر دو مسأله را در جریان این مل...

پس از واقعه عاشورا در سال شصت و یک هجری ، جریان تشیع وارد مرحله ی تازه ای از حیات خود شد. که منجر به رویکردی متفاوت از گذشته گردید. در مواردی همچون کاهش تکاپوهای سیاسی آشکار و تمایل به فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی با بهره گیری از عنصر تقیه دیده می شود. در این میان امام سجاد (ع) چهارمین امام شیعیان با در پیش گرفتن رفتاری ظاهراً متمایز نسبت به سایر ائمه پیش از خود ، پرسش های بسیاری را درباره سیره عم...

تشبیه و تجسیم، در تاریخ اندیشه‌های کلامی، همواره به متفکرانی از شیعه و اهل سنت نسبت داده شده است. یکی از این متفکران هشام‌‌بن‌‌حکم، متکلم بزرگ شیعی، است. برخی از دانشمندان اهل سنت، نظیر جاحظ و خیاط، چنین عقیده‌ای را به او نسبت داده‌اند. در روایات شیعه نیز گاه چنین نسبتی به او داده شده است. بزرگان شیعه در مقابل این نسبت واکنش‌های فراوانی از خود نشان داده‌اند. این مقاله به دلایل منسوب به هشام در ...