اهمیت عقل و عشق و نقش آنها در زندگی و سرنوشت انسان بیش از آن چیزی است که در آغاز قابل تصور باشد و تحقیق و بررسی جامع درباره آن امری ضروری است با وجود آثار فراوانی که درباره دو عنوان عقل و عشق به رشته نگارش در آمده و لیکن در خصوص رابطه و تعامل عقل و عشق و کیفیت برخورد آنها با یکدیگر کمتر بررسی بعمل آمده است مقاله حاضر به بررسی این امر در نزد برهان الدین محقق ترمدی (که مولوی نه سال مرید و مصاحب و...

چکیده یکی از موضوعات پربسامد در مجموعه دیوان شاعران معاصر البته با رنگ و بوی خاص و تازه؛ عشق و متعلَقات آن است که بررسی زوایا و ابعاد آن با عنایت به مباحث هستی شناسی، جهان شناسی، انسان شناسی و... در شعر معاصر نیازمند پژوهشی کلان و فراگیر است. در این میان فروغ فرخزاد و احمد شاملو در کنار اخوان، سهراب و نیما، چند شاعر برجسته و تاثیرگذار بر جریان شعر معاصر فارسی هستند که در حوزه ی یاد شده با رویک...

چکیده محمّد بن سلیمان ملقّب به فضولی بغدادی از شاعران توانمند و مسلّط به سه زبان ترکی، عربی و فارسی است. آثار بسیار زیادی از این شاعر پُرآوازه به هر سه زبان مذکور به جای مانده است که رسالة رند و زاهد یکی از آنهاست. سؤال اصلی تحقیق پیش رو، بررسی سطح فکری فضولی در این رساله است و نگارنده تلاش می کند تا با بررسی عناصر بلاغی نهایتاً به لایه های فکری و ایدئولوژیک نویسندة اثر نامبرده دست یابد. آنچه در ای...

نگارنده در این رساله به بررسی عقل وعشق انسانی در اندیشه ی غزالی می پردازد و رابطه¬ی آن دو با یکدیگر و تأثیر آن ها را در معرفت بخشی به انسان کندوکاو می کند. نظام معرفتی او کاملا مبتنی بر تفسیری عقلانی از شریعت اسلام است. فلسفه ی عرفانی او تلفیقی از عرفان و عقل و عشق. وی عقل را مقدمه ای برای ورود به حیطه ی عشق می داند و انسان در سایه ی عقل می تواند عشق حقیقی را ادراک نماید، به نظر این اندیشمند عش...

عقل و عشق در ادبیات ایران و در اشعار عرفانی همواره دو سلطان مقتدر بوده و همیشه رو در روی یکدیگر قرار گرفته اند. پذیرفتن فرمان یکی از این دو سلطان ‘ عزل و طرد دیگری را در پی دارد ؛بنابراین در طریق عشق که عاشق دلباخته ‘ عالمان عاقل را ابجد خوانان عشق می شناسند به بیتی از حدیقه سنایی برمی خوریم: برگزیده دو مرغ بهر دو کار عقل طوطی وعشق بوتیمار و با استناد به آن می توان گفت که سنایی‘ طوطی را برگزی...

عشق در خلق شاهکارهای ادبی نقش بسزایی داشته و خود نیز در این آثار جلوه‌های گوناگونی یافته است. مقاله حاضر به بررسی نظریه مولوی و حافظ درباره عقل و عشق است. طنازی شنیدنی و خاطر نوازی مکرر که ذائقه فرد را شیرین می‌کند. در این مقاله به شیوه تطبیقی، عشق در غزلیات دو شاعر بررسی و بر مبنای گزینش برخی غزلیات آنان، ابیات حاوی نظرات مشترک و متفاوت بیان شده است. اگرچه می‌توان گفت عشق زمی...

چکیده عشق، از دیرباز تا اکنون و از شرق تا غرب عالم مورد توجه اندیشمندان بزرگ بوده است. موضوع عشق، از جنبه های گوناگون توسط بزرگان عرصه ی علم و اندیشه مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است؛ در این میان، مولانا به عنوان عارفی بزرگ و ملاصدرا هم به عنوان فیلسوفی بزرگ، درباره عشق اظهار نظر کرده اند که حاوی نکاتی بکر، بدیع و بسیار عمیق و دقیق است؛ هرچند در لابه لای سخنانشان، اشکالات چالش برانگیزی هم دید...