کتاب، سنت، اجماع و عقل، منابع فقه هستندکه فقها و اصولیین حجیت آنها را مسلم دانسته و بدون هیچ گونه اختلاف نظری، احکام شرعی فرعی را با استناد به آنها استنباط می کنند. ولی در قرن یازدهم هجری گروهی بنام اخباریین حجیت ظواهر قرآن را مشروط دانسته و حجیت اجماع و عقل را نپذیرفتند. اصولیین نظریه این گروه را مردود دانسته و با دلیل و برهان، حجیت چهار منبع یاد شده را ثابت می کنند. از طرفی، اصولیین در مقابل ...

امکان بهره بردن از ظنون در اعتقادات از مباحث چالش‌برانگیز و مهم اعتقادی است. دراین‌باره دو رویکرد عمده وجود دارد: حجیت ظنون خاصه اعتقادی و عدم حجیت این ظنون. هر یک از طرفداران این دو نظریه، دلایلی را برای اثبات ادعای خود ارائه کرده‌اند. در این مقاله، ده دلیل از دلایل عدم حجیت ظنون اعتقادی تقریر و نقد شده است و سپس برای اثبات حجیت ظنون خاصه اعتقادی نیز سه دلیل اقامه شده و در نهایت همین دیدگاه به...

میزان اتکا و اطمینان به ظواهر قرآن و نقش روایات در این مهم، از مبانی زبان شناختی قرآن کریم است و همواره حجم درخوری از مباحث اصولی و هرمنوتیکی را به خود اختصاص داده و می دهد. در این مقاله در صدد هستیم موضوع مذکور را نه صرفاً با رویکرد اصولی یا هرمنوتیکی، بلکه در پرتو آموزه های نهج البلاغه بررسی کنیم. در آموزه های امیرمومنان علی علیه السلام با دو دسته از بیانات مواجه هستیم. دستۀ اول شواهدی که ممکن...

به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین مبانی فکری، که منجر به اختلاف بین مسلمانان و پیدایش گروهای تکفیری داعشی شده، نوع نگاه آنها در خصوص حجیت اخبار آحاد در عقاید است. اصول و مبنای بخش اعظمی ‌از احکام و عقاید اخبار آحاد است. تقریباً حجیت این اخبار در فروع و فقه محل اجماع مسلمانان است. ولی حجیت آنها در عقاید و اصول دین محل بحث و گفت‌وگوست. حجیت یا عدم حجیت این نوع احادیث منجر به پذیرش یا رد بسیاری از احکا...

  خبر واحد به عنوان یکی از امارات ظنیه در لسان اصولی­ها از دو جهت عمده مورد مداقه قرار گرفته است؛ یکی اثبات حجیت آن و دیگر تعیین قلمرو آن که فرع بر پذیرش حجیت می­باشد. علمای اصول با استناد به ادله اربعه ونیز سیره عقلا در مقابل نظریه­ای که خبر واحد را مطلقاً حجت ندانسته وآن را موجب علم و عمل نمی­داند استدلال کرده­اند. در این میان برخی دلالت آیات را بر این مهم تمام دانسته و با به چالش­کشیدن سیره ع...

کتاب مقدس بزرگ‌ترین منبع الاهیاتیِ مسیحیت است که از لحاظ درون‌دینی بیشترین حجیت و اعتبار ممکن را دارد. حجیت ویژگی‌ای است که در تاریخ هر نوشته یا شرح آن به وجود می‌آید و از احترام و تقدسی سخن می‌گوید که خالق آن کار، آن را حفظ کرده است. الاهی‌دانان بزرگ مسیحی از همان سده‌های نخستین، کتاب مقدس را کلام و وحی الاهی دانسته‌اند که از طریق روح‌القدس نازل شده و انبیا و رسولان فقط وسیله و قلم او بوده‌اند....

معناى قاعده «من ملک» این است که هر کس شرعاً و قانوناً مُجاز باشد عملی را انجام دهد، اقرار وى نیز دربارة آن عمل، معتبر و نافذ خواهد بود اگرچه متن اقرار بر ضرر خود او نبوده و چه‌بسا به ضرر دیگران باشد؛ و ازاین‌جهت از قاعده «اقرار العقلاء» که شرط اعتبار آن، اقرار شخص عاقل علیه خویش است، جدا می‌شود. در این مقاله سعی شده مقایسه‌ای بین آرای امام خمینی در مورد این قاعده با نظرات سایر فقها خصوصاً شیخ انصا...

اقرار از جمله ادلة اثبات دعوی و بلکه قوی‌ترین آنهاست. گاه اقرار با وجود  برخورداری از همة شروط نفوذ، از جهت متعلق خود «مجمل و مبهم» است. بدین صورت که مقر به صراحت اعتراف می‌نماید که بر ذمة او حدی وجود دارد ولی روشن نمی‌سازد مقصود کدام حد است و این حد در قبال چه جرمی بر ذمة او مستقر شده است از این پدیده در متون فقهی با نام «اقرار مبهم» یاد شده است. آیا بر چنین اقراری، اثری بار می‌شود؟ قانون مجاز...

بی تردید اقرار به قتل، از جمله ادّله اثبات دعوای قتل بشمار می رود. در عین حال، در مواردی ممکن است شخصی به ارتکاب قتل عمدی اقرار نماید و در همان موضوع، دیگری به انجام قتل به صورت عمد، خطای محض یا شبه عمد، اقرار کند. در خصوص حکم این قضیّه، دیدگاه های مختلفی میان فقها وجود دارد. نظریه مشهور فقهی که در ماده 235 ق.م.ا مصوّب 75 انعکاس یافته است قائل به تخییر ولیّ دم مقتول در رجوع به هر یک از اقرار کنندگا...

چکیده ندارد.