چیستی نسبت دین و تجدد به‌ویژه از اواخر سلطنت قاجار، همواره مورد تأمل اندیشمندان بوده و پاسخ به آن، رویکردهای مختلفی را شکل داده است. رویکرد روشنفکری در پی اصالت‌بخشی به تجدد و گذار از سنت است؛ در مقابل، رویکرد سنتی معتقد به تبعیت از سنت سلف و بی‌نیازی دین از دنیای مدرن است. رویکرد دیگری نیز در میان روحانیت حوزه با عنوان «نواندیشی حوزوی» وجود دارد که ضمن اعتباربخشی به مبانی سنتی حوزه، بر بازسازی...

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در صورتی که به عنوان سندی بررسی شود که مورد تأیید جمع کثیری از فقها و اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است، حاوی مباحث صریح و مشخصی در زمینه سیاست اجتماعی است. بنابراین، مرور این قانون ما را با مجموعه‌ای از سیاستهای اجتماعی آشنا می‌سازد که به تأیید مراجع دینی نیز رسیده است. از سوی دیگر، تحول مفاهیم در حوزه‌های سیاست اجتماعی و مقایسه آن با منابع دینی نیز حاکی از همسوی...

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در صورتی که به عنوان سندی بررسی شود که مورد تأیید جمع کثیری از فقها و اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است، حاوی مباحث صریح و مشخصی در زمینه سیاست اجتماعی است. بنابراین، مرور این قانون ما را با مجموعه‌ای از سیاستهای اجتماعی آشنا می‌سازد که به تأیید مراجع دینی نیز رسیده است. از سوی دیگر، تحول مفاهیم در حوزه‌های سیاست اجتماعی و مقایسه آن با منابع دینی نیز حاکی از همسوی...

مشورت به عنوان یکی از مفاهیم سیاسی اجتماعی قرآن و از سنت­‌های نبوی، مقوّم نظریه مردم ‌سالاری‌دینی است. از سوی دیگر، جزء ذاتی و از ارکان هستی ‌بخش نظریه دموکراسی مشورتی نیز به­شمار می­‌آید. از این­‌رو بررسی کم و کیف این مفهوم در هر دو نظریه می‌­تواند ماهیت این نظریه‌­ها و سازوکار اداره جامعه توسط آن­ها را آشکارتر سازد. درعین‌حال مفهوم مشورت اگرچه در هر دو نظریه مشترک است، اما از منظر هستی ‌شناختی...

جمهوری اسلامی ایران، نظامی مبتنی‌بر مردم‌سالاری دینی و ناظر به اجرای احکام اسلام در حوزه‌ی سیاسی است که ضمن تمهید علمی و عملیِ حضور جمهور در ساختار قدرت، درصدد ارائه‌ی الگویی موفق از تلائم اسلام و دموکراسی است. نقش مردم در انتخاب نمایندگان قوه‌ی مقننه و تصویب قوانین ناظر به ضرورت و مصلحت نظام اسلامی، مسأله‌ای فراتر از ولایت عامه‌ی فقیه است که صَرف‌نظر از مشروعیت‌بخشی به نظام اسلامی فعلیت می‌بخشد....

این پژوهش به دلیل اهمیت نقش اندیشه¬های سیاسی مصطفی¬ملکیان در ادامه حیات مهم¬ترین جریان روشنفکری دینی معاصر، -که در قالب نظریه عقلانیت و معنویت تئوریزه شده است- سامان یافته است. فرضیه اصلی این تحقیق در پی آن است که نشان دهد از مجموع اندیشه¬های مصطفی ملکیان علی¬الخصوص نظریه عقلانیت و معنویت وی می¬توان یک منظومه کامل سیاسی¬اندیشی بر مبنای نوعی گرایش به سکولاریته و دموکراسی¬دینی مدرن استنباط کرد. ب...

لیبرالیسم را می توان به سه دوره ی تاریخی تقسیم کرد. لیبرالیسم کلاسیک، که از اندیشه های لاک و دیگر اندیشمندان قرون هجده و نوزده وام می گیرد. لیبرالیسم میانه، که بر مفهوم دولت رفاهی تأکید داشت؛ و نولیبرالیسم؛ که از بسیاری از جهات با نوع کلاسیک آن تطابق دارد. به طور کلی می توان مفاهیم اندیشه ای لیبرالیسم را با آزادی، تساهل و مدارا، اصرار بر دموکراسی، عقلانیت و توجه به علم، حاکمیت قانون، حقوق ب...

چکیده: یکی از مهمترین مساله هایی که روشنفکران و روشنفکران دینی در صدد پاسخگویی به آن هستند، مساله ما وغرب است که پیشینه آن به زمان مواجهه و برخورد ایران با تمدن غرب ومدرنیته بازمیگردد.در این پژوهش سعی شده است که ما و غرب و به عبارتی دقیقتر مبحث سنت و مدرنیته به عنوان یکی از دغدغه هایی فکری جامعه روشنفکری از دیدگاه دکتر علی شریعتی به عنوان یک روشنفکر دینی بررسی شود.شریعتی ضمن نقد غرب،تاریخچه ...

چکیده با توجه به اینکه از یک سو، گروهی عقیده دارند تحزب در اسلام و دولت اسلامی، مایه ی تشتت و تفرقه و تضارب آرا گشته و در صفوف مسلمین رخنه و شکاف ایجاد می کند و این بر خلاف دستور قرآن کریم است که به فشرده بودن صفوف مسلمین دستور داده است.اینها برای اثبات ادله ی خود به این آیه ((واعتصموا بحبل الله جمیعأ ولا تفرقوا)) به ریسمان ناگسستنی الهی(وحدت برادی اسلامی) چنگ بزنید و از هم مپاشید(آل عمران/103)...

با توجه به ضرورت و اهمیت بحث از رابط دین و حکومت و نظام دینی و اسلامی که از مباحث مهم کاربردی و مورد نیاز است. در این رساله سعی شده است که به تبیین این مقوله پرداخته شود. لذا ابتداء از مفاهیم دین و حکومت ضرورت و اهمیت آندو و اقسام حکومت بحث می شود. و آنگاه از حکومت دموکراسی که امروزه یا تبلیغات دروغین مقبولیت عام پیدا کرده بحث شده و به اهم معایب آن اشاره گردیده است پس از آن در راستای تبیین حکوم...