میرزا ابوالقاسم شیرازی متخلّص به «فرهنگ»، خوشنویس و شاعر قرن سیزدهم ه. ق، فرزند وصال شیرازی است. وی آثار ارزنده‌ای را چون دیوان شعر، فرهنگِ فرهنگ، رساله طب‌البله، شرح حدائق‌السحر و شرح و ترجمه کتاب بارع از خود به یادگار گذاشته است. یکی از ارزنده‌ترین آثار او فرهنگ لغتی با نام فرهنگِ فرهنگ است که به صورت نسخه خطی و به خط مؤلف در کتابخانه ملی نگهداری می‌شود و تصحیح و تحشیه آن حاصل پایان‌نامه کارشناس...

خجند از مراکز مهم ادبی و فرهنگی فارسی‌زبانان آسیای مرکزی، یعنی تاجیکستان محسوب می‌شود و بسیاری از شعرای بزرگ ادبیات فارسی مثل سعدی، حافظ، ظهیر فاریابی و... با این شهر و اهالی آن ارتباط قوی داشتند. در دورۀ سلجوقیان، رهبری علمی و مذهبی اصفهان در اختیار آل خجند گذاشته شد و این موضوع سبب نفوذ و اعتبار فضلای خجند در شهرهایی مثل اصفهان، ری، نیشابور و... گردید. ازهمین‌رو، بسیاری از سخن‌سرایان نامور اد...

ابراهیم سلطان، نوادۀ تیمور، خوشنویس و کتیبه نگاری توانا بود و ازکتیبه هایش در بناهای شیراز بسیار یاد کرده اند. برخی از این کتیبه ها در بناهایی چون دارالصفا و دارالایتام و بقعۀ ظهیری بوده است که اکنون آگاهی چندانی از آنها در دست نیست. گویا او کتیبه ای هم برصفۀ آرامگاه سعدی نگاشته است. سه یادگاری رقم داراز این شاهزاده در کاخ تچر به جا مانده وکمال الدین ایناق نیز یادبودی به نام او بر طاقچۀ اول ایو...

تحقیق حاضر به تصحیح رسالۀ«زواهر الحکم» میرزاحسن لاهیجی فرزند ملا عبدالرزاق لاهیجی(1042 - 1121 هـ ق)، بخش « امور عامه وطبیعیات» آن پرداخته است؛ زواهر الحکم («امورعامه» و طبیعیات) کتابی فلسفی است که بعد از ذکر مقدمه ای در تعریف حکمت وتقسیمات آن،درباب اول، به تعریف وجود و ذکرتقسیمات آن در پنج مطلب وهر مطلب دارای چندین فصل که مطلب اول علت ومعلول، مطلب دوم وجود وماهیت،مطلب سوم واجب وممکن،مطلب چهارم ...

هنوز با وجود اینکه صدها دست‌نویس شاهنامة حکیم توس مورد بررسی و تحقیق صاحب‌نظران قرار گرفته است، باز گه گاه و از روی اتفاق پرده از رخسار حجله‌نشینانی تنها مانده و فراموش شده برداشته می‌شود و مشتاقان هنر و دوست‌داران و ادیبان یا هنرمندانی را که انتظار ندارند چنین اتفاقی رخ دهد، در حیرت فرو می‌برد. یکی از این دست آثار، شاهنامه‌ای کامل، مصور و مذهّب با خوش‌نویسی بسیار زیباست که در سال 1044 هجری قمر...

ترکیب بند روازد. بندی محتشم کاشانی در رثای امام حسین (ع) از جمله معدور اشعاری است که مرتبه و شأنی والا یافته و سرایندهء خویش را بر مسند شهرت نشانده است. در این مقاله عوامل توفیق محتشم در سرودن دوازده بند و قبول عام آن، از جنبه های صوری و محتوایی مورد بررسی قرارگرفته است. جنبه صوری شامل: انتخاب قالب مناسب، اننخاب وزن مناسب، انتخاب ردیف فعلی و تناسب خانه ها و سطرها. جنبهء محتوایی شامل: گزارش واق...

خجند از مراکز مهم ادبی و فرهنگی فارسی زبانان آسیای مرکزی، یعنی تاجیکستان محسوب می شود و بسیاری از شعرای بزرگ ادبیات فارسی مثل سعدی، حافظ، ظهیر فاریابی و... با این شهر و اهالی آن ارتباط قوی داشتند. در دورۀ سلجوقیان، رهبری علمی و مذهبی اصفهان در اختیار آل خجند گذاشته شد و این موضوع سبب نفوذ و اعتبار فضلای خجند در شهرهایی مثل اصفهان، ری، نیشابور و... گردید. ازهمین رو، بسیاری از سخن سرایان نامور اد...

شوارق الإلهام فی شرح تجرید الکلام نوشتۀ متکلم و حکیم برجستۀ شیعی، ملأ عبدالرزاق لاهیجی معروف به فیاض لاهیجی (وفات 1072ق.)، از جمله شروح مشهور و مهم نگاشته شده بر تجرید الاعتقاد خواجه نصیر الدین طوسی است که جایگاهی بس والا در میان متون کلامی امامیه دارد. چاپ اخیر این کتاب به تصحیح اکبر اسدعلی زاده که انتشارات مؤسسۀ امام صادق(ع) قم آن را منتشر کرده است، همراه با اغلاط و کاستی های چندگانه و چندگون...

این پایان نامه با عنوان شرح و بررسی بخش بیان منظومه ی لآلی التبیان که در 305 بیت تألیف دکتر عبدالرزاق میباشد،سعی شده است تا علاوه بر ترجمه ی ابیات بلاغی ، به شرح این ابیات با استفاده از کتب معتبر بلاغی پرداخته شو د. همچنین به اعراب گذاری و ذکر امثله ی متناسب با هر درس که برگرفته از قرآن و اشعار جاهلی و احادیث نبوی است ، پرداختیم ؛ و در پایان هر درس بلاغی ، از میان ابیات فارسی شعرای فارسی زبان ذ...

موضوع پژوهش در این پایان نامه نقد و بررسی ساختاری ترکیب بندهای عاشورایی 10 شاعر (محتشم کاشانی، فدایی مازندرانی، وحشی بافقی، ملا عبدالرزاق لاهیجی، سروش اصفهانی، وصال شیرازی، وقار شیرازی، صباحی بیدگلی، حزین لاهیجی و عاشق اصفهانی) است. در این پایان نامه ساختار ظاهر، زبان شناسی، لغوی، بلاغی، دستوری و محتوایی ترکیب بندهای مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. این ترکیب بندها به لحاظ ساختارگرایی، موضوعی ...