ادبیات تطبیقی از پایه¬های نقد جدید ادبی به شمار می¬آید که زمینه را برای خروج ادبیات بومی¬¬ از انزوا و عزلت فراهم کرده و آن را در معرض افکار و اندیشه¬ها قرار می¬دهد. غزل یکی از انواع شعر غنایی است که مضمون عشق در آن به گونه¬ای بارز، به کارگرفته شده است. هیچ پدیده یا اثر ارزشمند علمی و ادبی و صنعتی و ... پدید نیامده، مگر اینکه پای عشق در میان باشد. عشق در زندگی نازک الملائکه و نیما یوشیج نیز جریا...

مجدالاسلام کرمانی روحانی روشنفکر و روزنامه نگار برجستة عصر مشروطه بود که عمرش را در راه خدمت به وطن سپری کرد. وی با نوشتن مقالات متعدد در روزنامه ها به خصوص جریدة ادب به مبارزه با حکومت استبدادی قاجاریه پرداخت و حتی به تبعید در کلات محکوم شد؛ ولی بعد از پیروزی مشروطه خواهان و برپایی حکومت جدید چهار روزنامة: ندای وطن، الجمال، کشکول و محاکمات را در جهت تمجید از مشروطه و مذمت استبداد منتشر کرد. می...

حکایت شاه و کنیزک یکی از محوری ترین حکایت های مثنوی است که با توجه به قرار گرفتنش بعد از نی نامه و نیز تأکید خود مولانا بر اهمیت آن، بسیار مورد توجه مفسران مثنوی قرار گرفته است. قاطبه ی مولوی پژوهان این حکایت را داستانی نمادین دانسته اند که مولانا در قالب آن تلاش کرده به موضوع پراهمیت آفرینش و کمال انسان اشاره کند. در این مقاله با روش تحلیل- مقایسه ای تلاش شده با بهره گیری از چند داستان عرفانی ...

در دوران پرآشوب و سراسر دسیسه قاجاریه که ارزش های دینی از سوی مکاتب نوظهور غربی و شرقی و عقاید انحرافی و توطئه های فراماسونرها به شدت تهدید می شد ، آنان که خود را از علمای شیعه می پنداشتند ، چیزی جز وامداران القاب و سنت تزویر مآبان? صفوی نبودند . ایشان در کشاکش کارزار سیاسی و فرهنگی جامعه یا به کنج عزلت عافیت خود خزیده بودند و یا بر سلک دراویش ، منفعلانه عده ای را در خانقاهی گرد خود مشغول داشته...

شعرمعین بسیسو و قیصر امین پور، تصویرگر چهره­ی خونین ویران شهرهای میهن این دو شاعر در بحبوحه­ی جنگ و هجوم متجاوزان است؛ نگارندگان در این جستار کوشیده اند تا با بکارگیری روشی توصیفی- تطبیقی، به بررسی و واکاوی دو چکامه ی «الصوت مایزال» از معین بسیسو و «شعری برای جنگ» از قیصر امین پور بپردازند؛ در این دو شعر، شاعران به توصیف شهرهای خود در زمان جنگ پرداخته و دو تصویر متفاوت از مردم میهن خویش را در ر...

در طول تاریخ ایران، جنگ های بسیاری به وقوع پیوسته است که شاید مهم ترین و مخرّب‌ترین آن، هجوم بی رحمانه قوم وحشی و بیابان نشین مغول باشد. به طور کلّی، هر جنگی خسارات متعدّد به همراه دارد. گذشته از کشتار وسیع و خسارات مادّی فراوانی که جبران آن نیازمند گذشت زمان است؛ خسارات روحی و روانی و اخلاقی و فرهنگی نیز در شمار آثار و پیامدهای منفی جنگ های بزرگ است که جبران آن به سادگی ممکن نیست و حتّی شاید تا چند...

سلطه ی استعمار، شکاف های درون دینی در شبه قاره هند، بحران هایی مانند ردیه های علمی بر اندیشه ی شیعی و تأثیر پذیری منفی حکومت شیعی، از معضلات زمانه ی "میر حامد حسین" است. این تهدیدات مبانی شیعه را در بعد اندیشه و رفتار سیاسی آن زمان مورد هجمه قرار می دهد. او از عالمان شیعی است که به تبیین کلامی-سیاسی از نظام سیاسی امامت پرداخته است. رویکرد اصلاحی در حوزه ی اندیشه بر "رد انگاره های خلافت" و "تأثی...

علم جغرافیا از جمله علومی است که مورد علاقه و توجه تمامی آحاد و ابناء بشر می­باشد، علاقه­مندان به جغرافیا، کسانی هستند که می­خواهند سر از عزلت در آورده و به محیط پیرامون خویش نظر کنند. می­خواهند زندگی خود را بشناسند و با طبیعت آن محیط و با مردمی که در آن زندگی می­کنند رابطه­ای انسانی و سازنده داشته باشند. اگر آفتاب تابان در چند قرن در امپراطوری بریتانیا غروب نمی­ کرد به دلیل آن بود که پاد...

ادبیات تعلیمی یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین انواع ادبی است که هدف اصلی آن آموزش است. این اصطلاح از بدو پیدایش به دو معنای خاص و عام به کار رفته است: 1- ادبیات تعلیمی در معنای خاص خود شامل دستورالعمل‌هایی است که به آموزش یک فن یا هنر خاص اختصاص دارد؛ از جمله: «نصاب‌الصبیان» ابونصر فراهی در لغت، «دانشنامه میسری» در داروشناسی و طب. 2- در معنای عام به آثاری گفته می‌شود که موضوع آن مسائل اخلاقی، عر...

کتاب «احیاء علوم الدین» را کارنامه گرانقدر غزالی در دوران عزلت او دانسته­اند. این اثر اگرچه مخالفان و موافقان بی­شمار داشته اما تأثیری ماندگار بر بزرگان علم و ادب بر جای گذاشته است. «تحفة الوزراء» اگرچه چهار قرن بعد از تصنیف «احیاء علوم الدین» به رشته تحریر درآمده اما در زمره آثاری محسوب می­شود که از روش کار غزالی در تبویب و تقسیم علوم و اخلاق تأثیر پذیرفته است. البته این تأثی...