داستان سمک عیّار از قصه‌های بلند عامیانۀ ایرانی اواخر قرن ششم هجری است. فرامرز بن خداداد بن عبدالله کاتب ارجانی، مؤلف آن، داستان سمک عیّار را از قول شخصی به نام صدقه بن ابی القاسم شیرازی به شیوۀ سوم شخص نوشته است. زبانِ این اثر ساده و روان، جمله‌ها ساده و کوتاه و گاه بریده بریده، و قصه‌گو شیوۀ ایجاز را برگزیده است که همۀ آن‌ها از ویژگی‌های نثر گفتاری یا محاوره است. سمک عیّار اثری حماسی ـ تخیلی است ...

عرصۀ بی کران ادبیات داستانی جهان در بر دارندۀ مضامین و عناصری گوناگون از انواع رایج ادبی (حماسی، پای داری، غنایی، عرفانی و...) است. در این میان ادبیات غنایی به عنوان یکی ازکهن ترین گونۀ شعر، طیفی وسیع از عواطف و احساسات بشری را دربر می گیرد. در نتیجه سخن ورانی بسیار در این عرصه داد سخن رانده اند. در میان ادیبان ما نظامی گنجوی به عنوان یکی از ستارگان درخشان ادبیات کلاسیک ایران از جهت سرودن داستا...

استادان صدرالدین عینی و سعید نفیسی از معدود چهره‌های ادبی دو کشور ایران و تاجیکستان هستند که در تمام انواع نثر اعم از ادبی، تاریخی، اجتماعی، علمی و... اثرهایی آفریده‌اند. در این مقاله نگارنده پس از بیان شرح ‌حال مختصری از هردو استاد، به معرفی و بررسی آثار آن‌ها پرداخته و نقاط شباهت و تفارق آن‌ها را ذکر کرده است. هم صدرالدین عینی و هم سعید نفیسی به ایجاد آثار ادبی، ترجمه، تحلیل متون فارسی، تحقیق...

استادان صدرالدین عینی و سعید نفیسی از معدود چهره های ادبی دو کشور ایران و تاجیکستان هستند که در تمام انواع نثر اعم از ادبی، تاریخی، اجتماعی، علمی و... اثرهایی آفریده اند. در این مقاله نگارنده پس از بیان شرح حال مختصری از هردو استاد، به معرفی و بررسی آثار آن ها پرداخته و نقاط شباهت و تفارق آن ها را ذکر کرده است. هم صدرالدین عینی و هم سعید نفیسی به ایجاد آثار ادبی، ترجمه، تحلیل متون فارسی، تحقیق ...

حسین قوللر آقاسی با احترام به باورهای مردم، تأکید بر جنبه های اخلاقی خیر و شر و حفظ سجایای انسانی متأثر از حوادث عاشورایی، زندگی ائمۀ اطهار(ع)، داستان های شاهنامۀ فردوسی، و توصیف مفاهیم معنوی، با بیانی ساده، رسا و نمادین، ضمن جانبداری از نیروهای خیر و با تلفیق جنبه های عینی و ذهنی ، آثار ماندگار و باارزشی را خلق کرده است. در این مقاله، با هدف شناخت قراردادهای تصویری شخصیت های آثار او بر مبنای خ...

سهروردی (549؟- 587ق) یکی از مؤثّرترین شخصیّت‌های عرفانی و فلسفی در تاریخ فرهنگ ایران و جهان اسلام و بنیان‌گذار مکتب اشراق است. در دستگاه‌اندیشگی وی، وقوف بر غربت انسان در جهان و شوق بازگشت به موطن نخستین جایگاهی خاص دارد. این موضوع به‏طور عمده در آثار رمزی وی، به‎ویژه در رسالۀ قصة‌الغربةالغربیهبه‎زیبایی مجال طرح یافته‏است.در این پژوهش سرودة پورنامداریان با نام «ای شوق وصل و شور شهادت» از مجموعۀ ش...

بررسی ساختار روایی داستان کودکان بر مبنای نظریۀ گریماس* دکتر علیرضا نبی لو1 دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم چکیده در این پژوهش، قصّه­های کودکان زبان فارسی از منظر گریماس بررسی شده است. برای این منظور، داستانهایی از کتاب افسانه­های کهن ایرانی اثر فضل­الله مهتدی انتخاب گردید. ابتدا دربارۀ ویژگی­های قصۀ کودکان توضیحاتی بیان شده و سپس به روایت و روایت شناسی پرداخته شده است. روایت از این و...

گونۀ ادبی «منظومه» نقش‌مهمی در برقراری ارتباط با مخاطب دارد ودرحفظ و انتقال تاریخ و فرهنگِ یک ملت نقش مهمی ایفا می‌کند. منظومه‌های‌ ظهرروزدهمِ امین پور، قصه شهر سنگستانِ اخوان ثالث وصدای پای آبِ ‌سپهری متن مبنای تحلیلِ این مقاله است. پژوهش حاضر بر مبنای این مسالۀ اساسی شکل می‌گیردکه درپیوند میانِ فرایند ساختارزبانی‌ سه منظومه، نقش‌نحوی و معنایی«قید وصفت»، در انتقال اندیشه و باور شاعر چگونه است و مؤلف...

شهرهای تاریخی مشحون از آثار و لایه‌هایی هستند که در گذر زمان به تدریج در زیر لایه‌های جدید پنهان گردیده یا در اثر عوامل مختلف، در معرض فرسایش و دگرگونی قرار گرفته‌اند، اما با این وجود، قصۀ شکل‌گیری هسته‌های تاریخی شهرها و عناصر مهم و شاخص آنها در همین لایه‌ها مضبوط گردیده است. معمولاً در روند حفاظت عالمانه از شهرهای تاریخی جهان سعی می‌گردد از آثار و لایه‌های تاریخی شهرها به نحو شایسته‌ای صیانت گ...

بخش ارزشمندی از میراث فرهنگی ایرانیان، همچنان در کنج کتابخانه‎های دنیا به صورت نسخه‎های خطی باقی مانده و غبار زمان بر آن‎ها رنگ فرسودگی پاشیده است. احیاء و شناساندن این آثار، برای شناخت زوایای فرهنگی ایران بایسته است و علاوه بر اهمیتی که از جهت آگاهی ما از دانش و بینش گذشتگان دارد به سبب دربرداشتن ویژگی‎های معنوی و زمانی دورۀ تألیف و همچنین تأثیری که در متون پس از خود دارد، از ارزش و اهمیت ویژه...