در حالی که قرن‌ها نظام حقوقی منابع آب به‌خصوص در مناطق کم‌آب مرکزی ایران مبتنی بر نهاد نظام‌مند و عمومی قنات در جهت صیانت و استفادۀ پایدار از منابع آب با رویکرد منافع عمومی و مصلحت عامه بود ورود تکنولوژی جدید حفاری و مکش موجب ظهور چاه‌های عمیق و حق بهره‌برداری از چاه‌های آب به مالکان خصوصی واگذار شد. استفاده از این «منبع مشترک» گرفتار رقابت و بهره‌برداری بی‌رویه شد و منافع درازمدت عمومی و بین‌ن...

به منظور شناسایی ماهیان قناتهای بخش مرکزی شهرستان بیرجند طی سالهای 1379 تا 1380 همراه با کار گسترده صحرایی، صید و نمونه برداری از 44 قنات صورت گرفت. نمونه برداری با استفاده از تور دستی با چشمه های 6 میلی متر انجام گرفته و نمونه های صید شده در فرمالین 10 درصد تثبیت شدند. پس از انتقال به آزمایشگاه تا حد گونه مورد شناسایی قرار گرفتند. تعدادی از نمونه ها نیز به کشور کانادا فرستاده شدند و توسط پروفس...

چکیده میتوان فرونشینی سطح زمین را مورد محدودی از سقوط دامنه دانست که در آن بر اثر نیروی جاذبه زمین ، حرکت عمودی رو به پایین میباشد و معمولا حرکت جانبی کمی دارد. هدف اصلی در این تحقیق بررسی دلایل ایجاد فرونشینی در شهر سبزوار(با تاکید بر قناتهای شهری) می باشد،که به این منظور ابتدا بر اساس اسناد وتحقیقات موجود در این زمینه،کلیاتی از ویژگی های جغرافیایی منطقه مورد مطالعه ارائه گردیده است. سپس با...

قنات یا کاریز از شگفت انگیزترین کارهای دسته جمعی تاریخ بشری است که برای آبرسانی به مناطق کم آب و تامین آب شرب انسان، حیوان و زراعت و با کار گروهی و مدیریت و برنامه ریزی به وجود آمده است. اما یکی از معایب اصلی قنات خروج همیشگی آب از آن است. این مشکل مخصوصاً در مورد قنواتی که در مسیر آبراهه های کوهستانی احداث شده اند به علت نفوذپذیری شدید آبرفت داخل آبراهه ها بیشتر مشهود است. سدهای زیرزمینی یک روش...

یکی از فواید مهم قنات فراهم‌کردن زمینۀ مناسب برای همبستگی و مشارکت در امور اجتماعی و ترویج فرهنگ زیست‌گروهی در جامعه است. قنات‌ها در صورت نگهداری صحیح و بازسازی و مرمت، منابع ارزشمند آب به‌شمار می‌روند. در پژوهش حاضر، مسائل و مشکلات فنی بهره‌برداری از 45 رشته قنات استان‌های خراسان رضوی، همدان و سمنان بررسی و راهکارهایی برای بهبود وضعیت آن‌ها ارائه شد. در هر یک از استان‌های مطالعه‌شده 15 رشته از...

منطقه معلمان در حدود 120 کیلومتری جنوب دامغان و در حاشیه شمالی کویر مرکزی واقع شده است. منطقه مورد مطالعه شامل یک آبخوان آزاد می‎باشد که بخشی از دشت سرکویر را در بر می‎گیرد. این آبخوان از نهشته‎های آبرفتی عهد حاضر تشکیل شده است. در این منطقه هیچ پیزومتری وجود ندارد و به همین دلیل برای ترسیم نقشه هم‎پتانسیل دشت از اطلاعات مربوط به چاه‎های بهره‎برداری و قنات‎های منطقه در اسفند ‎ماه 1392 استفاده ش...

در حالی که قرن ها نظام حقوقی منابع آب به خصوص در مناطق کم آب مرکزی ایران مبتنی بر نهاد نظام مند و عمومی قنات در جهت صیانت و استفادۀ پایدار از منابع آب با رویکرد منافع عمومی و مصلحت عامه بود ورود تکنولوژی جدید حفاری و مکش موجب ظهور چاه های عمیق و حق بهره برداری از چاه های آب به مالکان خصوصی واگذار شد. استفاده از این «منبع مشترک» گرفتار رقابت و بهره برداری بی رویه شد و منافع درازمدت عمومی و بین ن...

با هدف به جریان افتادن حیات در دل کویر که بخش اعظمی از خاک ایران را در برگرفته است، نیاز مبرم به آب از گذشته تا به حال احساس می‌شده است. آبی که همچون خون در طول سال‌ها به جان جوامع شهری-روستایی تزریق شده و در گذر زمان به شکوفایی همه جانبه این جوامع کمک شایانی کرده است. پیدایش پدیده‌ای همچون قنات به‌عنوان یک سازمان طبیعی در این راه بسیار حائز اهمیت می‌باشد. این پدیده علاوه بر آب‌رسانی به‌صورت مس...

سیستم استحصال از آب­های زیر­زمینی با استفاده از قنات­ها به همان شکلی که درگذشته ابداع شده، با کم­ترین تغییرات به صورت سنتی طی سالیان متمادی مورد استفاده قرارگرفته است، همگام با پیشرفت تکنولوژی هیچ­گونه تحول اساسی در بازسازی قنات­ها صورت نگرفته است. از سوی دیگر هر ساله از محل اعتبارات دولتی، مبالغ قابل توجهی در جهت احیاء و مرمت قنات­ها هزینه می­شود ولی به علت عدم اطلاعات کافی در این خصوص، قنات­ه...