بیش از دو هزار سال است که مسئلۀ ارادۀ آزاد و دترمینیسم ذهن فیلسوفان را به خود مشغول ساخته است. این مسئله در سال های اخیر به شکل و شیوه ای نو، دوباره احیا شده است. در این مقاله نخست به دیدگاه «شهود متعارف» و تقابل آن با دترمینیسم پرداخته شده است. همسازی یا ناهمسازی ارادۀ آزاد و دترمینیسم، مسئلۀ همسازی[i] نامیده می شود. به واسطۀ پاسخ هایی که به مسئلۀ همسازی داده شده، انشعاباتی اساسی در حوزۀ ارادۀ...

زمان‎بندی درس های دانشگاه یک مسئلۀ پیچیدۀ بهینه‏سازی است. عوامل زیادی مانند گروه های آموزشی، استادان، اتاق ها و دانشجویان، مسئله را بزرگ و حل آن را دشوار می‎کنند. هر عامل، مجموعه‎ای از محدودیت ها را که معمولاً با هم در تضاد هستند، بر فضای حل تحمیل می کند. اگر درس ها در اتاق های متفاوت و در بازه های زمانی معین به‎گونه ای زمان‎بندی شوند که مجموعه محدودیت ها را برآورده کنند، مسئله حل خواهد شد. در ا...

یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های فلسفۀ اجتماعی لیبرال از منظر متفکران قائل به این نظر، بی‌طرفی حکومت لیبرال در میان تلقی‌های رقیب از سعادت است. ازاین‌رو یکی از ایده‌آل‌های مورد نظر لیبرال‌ها آن است که دولت از مسئلۀ تعیین خیرهای اجتماعی و سوق دادن شهروندان به‌سوی یک فضیلت خاص خود‌داری کند و در میان نگاه‌های مخالف و رقیب در این زمینه کاملاً بی‌طرف بماند. مقالۀ حاضر با بررسی آثار برخی از متفکران لیبرال و ...

مسائل اقتصادی به آن دسته از مسائل حوزۀ اقتصاد گفته می شود که شرایط نامساعدی را برای زندگی اجتماعی افراد به وجود می آورند و حیات اقتصادی و اجتماعی را به خطر می اندازند. مقالۀ حاضر حاصل مطالعات اکتشافی و عملیات میدانی است که در قالب پژوهشی با عنوان «بررسی مقایسه ای مسائل اقتصادی ـ اجتماعی و دموگرافیک ایران و تاجیکستان» انجام شده است. در این پژوهش، ابتدا، با استفاده از منابع و اسناد (در پی نوشت به...

امروزه ادلۀ استقرایی برای اثبات وجود خدا محبوبیت و نفوذ درخور توجهی پیدا کرده اند. «استدلال از طریق آگاهی» ادلۀ جدید استقرایی برای اثبات خداست که اندیشمندانی نظیر رابرت آدامز و ریچارد سوینبرن آن را مطرح کرده اند. جدیدترین تقریر این استدلال تقریری است که مورلند شرح و بسط داده است. بررسی تقریر مورلند از این استدلال محور مباحث مقالۀ حاضر است. دو بخش نخست مقاله بیان نکاتی مقدماتی است که طبق شیوۀ مو...

مقدمه: امروزه، آثار مستقیم یا غیر مستقیم سوءِمصرف مواد مخدر بسیاری از کشورها را تحت تأثیرات منفی قرار داده و معضل اجتماعی مهمی محسوب می شود. هزینه های بسیار و راهکارهای سخت گیرانه و شدید مقابله با آن، چنان که باید، در طی چندین دهه، نتوانسته گشایشی در گرۀ کور سوءِمصرف مواد مخدر ایجاد کند و بسیاری صاحب نظران معتقدند که لازم است از منظر دیگری، به این معضل اجتماعی نگریسته شود. این مطالعه با هدف دستیا...

با درنظر گرفتن اینکه گفتمان به معنای درک متون در بافت اجتماعی آنها و اینکه چه کسی، چه چیزی را، به کدام مخاطب، به چه شیوه‌ای و چرا می‌گوید، وابسته بودن آن به شرایط زمانی و مکانی و تأثیر ویژگی‌های شخصیتی سازندۀ گفتمان بر نوع گفتمان شکل‌گرفته مشخص می‌شود. در پژوهش پیش رو، با توضیح دربارۀ گفتمان دوران ریاست جمهوری خاتمی در چارچوب گفتمان کلان اسلامی پس از انقلاب، تأثیر آن بر رفتار سیاست خارجی ایران ...

این مقاله روشی نوین برای حل مسئلۀ برنامه ریزی توسعۀ تولید انرژی الکتریکی با استفاده از الگوریتم ژنتیک بهبودیافته ارائه می کند. برنامه ریزی توسعۀ تولید، یک مسئلۀ بهینه سازی دینامیکی غیرخطی ابعاد بزرگ با رفتار تصادفی و قیود فراوان است. برنامه ریزان سیستم تلاش می کنند با استفاده از روش های مختلف، ضمن پاسخ گویی به قیود و کاهش هزینه، آرایش بهینۀ تولید در هر سال از دورۀ مطالعه را مشخص کنند. این مقاله...