نظریه و گرایش علمی مدنی فارابی، با توجه به برخورد بنیادین، فراگیر، نظام مند و غایی در عرصه عین یا پدیده مدنی، ذهن یا تعقل مدنی و علم یا یافته های مدنی و حتی عمل یا روابط و رفتار مدنی، ظرفیت بالایی برای باز سازی دوران جدید و پیش روی دارد و کارآیی روزافزونی می یابد. این نظریه با رویکردی مستقل و معتدل، قابلیت والایی برای ورود به چالش علمی سیاسی، اجتماعی معاصر و پاسخ گویی به نیازهای علمی و عملی حاض...

این مقاله به بررسی امکان یا امتناع شکل گیری یک علم اجتماعی اسلامی می پردازد. بر اساس استدلال هایی مبتنی بر معرفت شناسی و منطق رشد علمی، این مقاله درصدد است نشان دهد که شکل گیری علم اجتماعی اسلامی از برخی جهات «ممکن» و از برخی جهات «ممتنع» است. از نظر نگارنده، امتناع تکوین  علم اجتماعی اسلامی بیشتر از نوع«عملی» است تا «ذاتی». امتناع «در عمل» به موانعی نظیر زمان بری، کافی نبودن دانش دینی در همه ع...

در این مقاله نخست مروری بر جایگاه و اهمیت نیازها در حوزة روان‌شناسی می‌گردد و در ادامه با توجه به ضرورت درنظر گرفتن نیازهای معنوی در سلسله‌ مراتب نیازها، به بررسی اجمالی ادبیات تفکر ارزشی و نیز متون علمی موجود، درخصوص اهمیت و جایگاه نیازهای معنوی ‌پرداخته می‌شود. در حوزة معرفت دینی گسترة نیازها از محدودة انسان و روابطش با خود و دیگران به وسعت خدا و همة هستی بسط می‌یابد. با این پیش‌فرض، نیازهای ...

هانری لوفور با بسط مفهوم فضا و ماتریالیسم دیالکتیکی، بحث درباره ساختار دیالکتیک سه‌گانه را پیش می‌کشد. لوفور با انتقاد از دیالکتیک هگلی و مارکسی، تلاش آنها را در رفع تقابل‌های دوتایی ناکام می‌داند. پس می‌کوشد شکل تقابل‌های دوتایی را به ترکیبی سه‌تایی تغییر دهد؛ به عبارتی بهتر تقابل‌های دوتایی را محدود ‌کند. او با بسط محتوا نشان می‌دهد معرفت ما از طریق محدودسازی محتوا و شکل اجتماعی محدود شده است...

امرِ تبیین در علم و پژوهش های علمی جایگاه محوری دارد که با استناد به رهنمون تخیل جامعه شناختیِ نظری، در منطقه یِ َA معرفت شناختی و با توجه به مفروضاتِ مسلّمِ پارادایمی صورت می گیرد. یکی از سطوح مهم در بررسی تحولاتِ توسعه ای که در پژوهش هایِ اجتماعی و فرهنگی ایران مورد غفلت قرار گرفته، سطوح معرفت شناختیِ اجتماعی است که گامهایِ فرایندِ پژوهشی در راستای آن پیکربندی شده است. از میان تفکیکِ محقق ساخته یِ مسائل تح...

در این تحقیق ضمن بررسی ماهیت دین و معرفت دینی، دیدگاه های مختلف در این زمینه مطرح شده و شرایط تحقق معرفت دینی و مراحل و مراتب آن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، ابعاد این مسأله در سه فصل بررسی شده است: در فصل اول، کلیاتی از تحقیق و مفهوم دین و معرفت دینی، تاریخچه نظریه معرفت دینی و مفردات تحقیق حاضر، خصوصیات و قیودی که در تعریف دین و معرفت دینی لحاظ شده، بیان گردیده و مبانی تصوری...

ازآنجایی‌که در نظام آموزش عالی رشته‌های تحصیلی متنوعی وجود دارد و در جامعۀ امروز، مشاغلْ دامنه‌ای وسیع دارند، لازم است برای آیندۀ تحصیلی و شغلی نسل جوان برنامه‌ریزی دقیقی انجام شود. بی‌شک این برنامه‌ریزی مستلزم داشتن اطلاعاتی دقیق از رغبت‌های شغلی دانش‌آموز ازیک‌سو و آگاهی دربارۀ مشاغل موردنیاز جامعه ازسوی‌دیگر است. براین‌اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر رغبت‌های شغلی دانش‌آموزان دبیرستا...

کتاب ساختار انقلاب های علمی کوهن را معمولاً نقطه عطفی در فلسفه علم به شمار می آورند. با این حال، به جز کوهن، فلاسفه دیگری نیز در روشن تر شدن نقاط ضعف فلسفه های تجربه گرایانه مؤثر بوده اند و درصدد ارائه راهکارهایی بدیل نیز برآمده اند. مایکل پولانی از همین فلاسفه ای است که اندکی پیش از انتشار کتاب ساختار در مکتوبات فلسفی اش، به ویژه در کتاب معرفت شخصی، ایده هایی بسیار شبیه به ایده های کوهن در ساخت...

هانری لوفور با بسط مفهوم فضا و ماتریالیسم دیالکتیکی، بحث درباره ساختار دیالکتیک سه گانه را پیش می کشد. لوفور با انتقاد از دیالکتیک هگلی و مارکسی، تلاش آنها را در رفع تقابل های دوتایی ناکام می داند. پس می کوشد شکل تقابل های دوتایی را به ترکیبی سه تایی تغییر دهد؛ به عبارتی بهتر تقابل های دوتایی را محدود کند. او با بسط محتوا نشان می دهد معرفت ما از طریق محدودسازی محتوا و شکل اجتماعی محدود شده است....

آنچه که در این نوشتار مورد ارزیابی قرار می گیرد، بررسی و تبیین دیدگاه علامه طباطبایی و ابن مسکویه پیرامون امکان، میزان و کیفیت تأثیر تهذیب نفس بر معرفت می باشد که این معرفت شامل انواع معارف حسی، عقلی، شهودی و وحیانی است. هدف این پژوهش شرح و بسط نظرات این دو شخصیت در باب رابطه بین تزکیه و معرفت و چگونگی تاثیر تهذیب نفس بر کسب آگاهی های متعالی می باشد. علامه طباطبایی و ابن مسکویه هر دو اهمیت بسیا...