مناسک حج در آیین اسلام، فرصتی بی‌بدیل برای تزکیۀ نفس انسان‌ها، مایۀ ایجاد وحدت در امت اسلامی و اثرات سازندۀ‌ بی‌شمار دیگر است. این فریضۀ‌ دینی که پیامبر اسلام6 و ائمه: بر انجام آن تأکیدی ویژه داشتند، در زمانی کوتاه پس از درگذشت رسول خدا6 به ابزاری برای جهت‌دهی به اهداف سیاسی حاکمیت و نیز مخالفان آن تبدیل شد. تناقض رویکرد عامه مسلمانان به حج، با آن‏چه هدف طبقۀ حاکم و گروه‌های رقیب آن از حج‌گزاری...

نیروهای امنیتی و انتظامی که هرساله موقع حج، در سرزمین وحی مسئول برقراری امنیت و نظم هستند، در برخی مواقع حین انجام وظایف، خود نیز ممکن است حج بجا بیاورند. حال اگر آنان از سوی مافوق خود، این اجازه را یافتند که حج بجا بیاورند، کیفیت حج آنها و احکام مربوط به آن، با توجه به اشتغالاتی که در آن زمان دارند، چگونه خواهد بود؟ آیا اگر برخی از مناسک را به‌طور کامل بجا نیاورند، یا کامل آن را ترک کنند، حج آ...

حج، «سفر الی‏اللّه» است؛ سفری که سیر و سلوک باطنی و معراج روحانی را با سیر و سفر ظاهری (آفاقی و انفسی)، پیوند می‏زند و با آیات و بیّنات، در قلّه‏های بلند توحید و مناره‏های پر فروغ ایمان به مشعل‏داری هدایت یافتگان کعبه حقیقت و قافله‏سالاران کوی عشق، توأم می‏سازد و ره‏آورد آن، «معرفت و کمال» و رشد معنوی و تجلّی فطرت انسانی است. قرآن کریم، کعبه را رمز هدایت برای جهانیان خواند؛ و بدینسان نور هدایت و م...

بی شک شناخت درست موضوعات و مصادیق احکامِ فقهی، دارای تأثیر روشن و بسزایی در فهم درست آن احکام است و روشن است که به جهت پیشرفت علم و فن آوری، بسیاری از موضوعات فقهی نیز روز به روز در حال تغییر و تبدیل می باشد و مصادیق احکام و مناسک حج از این قاعده مستثنی نیست و در این عرصه نیز همه ساله شاهد تغییراتی هستیم؛ مانند جای ها و اماکنی که اعمال باید در آنجا به جا آورده شود، از این رو، از سوی حضرت حجت الا...

تحقیق حاضر به بررسی مشکل امنیت بانوان در سفر حج پرداخته و راهکار ارائه‌شده جهت حل این مشکل را از جهت فقهی مورد بررسی قرار داده است. نتیجه حاصل از این پژوهش که به‌صورت کتابخانه‌ای و اسنادی صورت پذیرفته این است که همراهی محرم یا فرد مورد اعتماد در سفر حج، تا حد زیادی می‌تواند برای بانوان امنیت خاطر ایجاد نماید. مشهور فقها همراهی محرم در سفر حج  را واجب نمی‌دانند، البته معتقدند در صورت نیاز، همراه...

یکی از ساحت های تحقق ارتباطات میان فرهنگی، عرصه ی حج است. همه ساله مسلمانان زیادی از سراسر دنیا با تفاوت های فرهنگی مختلف در این همایش عظیم شرکت می کنند و علاوه بر انجام مناسک خود، به ارتباط با زائران دیگر فرهنگ ها می پردازند. مسئله ی اصلی در این تحقیق چیستی الگوی مطلوب ارتباطات میان فرهنگی در حج از منظر آیات و روایات است که با بررسی و جمع آوری مسائل عمده و اساسی ارتباطات میان فرهنگی، به دنبال ...

هدف اصلی دیپلماسی فرهنگی، رسیدن به تفاهم متقابل با ارتباط بین فرهنگ‌های مختلف است. ارتباطات انسان‌های اولیه، غالباً با نزاع و مشاجره همراه بوده، اما امروزه ملاقات‌ها و برخوردهای فرهنگی در دنیا به لحاظ کمی و کیفی، تفاوت زیادی با گذشته دارد و به طور قطع و یقین بالا رفتن سطح معلومات و دانش انسان‌ها در نوع ارتباطات و برخوردها اثرگذار است. بنابراین، برای رسیدن به تفاهم واقعی، اولاً باید عوامل اثرگذار ...

چکیده در طول تاریخ اسلام، برگزاری مراسم حج تأمین امنیت حجاج در رفت و برگشت از دغدغه ها و برنامه های مهم حکومت های اسلامی بوده و در این راستا مقام امیرالحاج که زعامت این مناسک را عهده  دار بود، مهمترین مسئولیت را بر عهده داشت. پژوهش حاضر بر اساس این مسأله شکل گرفته است که منصب امیرالحاجی در دوره سلجوقی از چه جایگاهی برخوردار بود و چه وظایفی را در برگزاری حج بر عهده داشته است؟  سلجوقیان به مانند ...

صفی بن ولی قزوینی، نویسندة ایرانی دربار اورنگ‌زیب گورکانی است که به درخواست دختر وی، زیب‌النساء بیگم، اثری به زبان فارسی به نام انیس الحُجّاج، در شرح حج‌گزاری خود در سال 1087ق،  نوشته است. انیس الحجّاج احتمالاً تنها متن موجود از سده‌های میانی و احتمالاً قدیمی‌ترین متن فارسی در شرح سفر حج از هند، از مسیر دریایی، در سده‌های میانی است و از این‌رو، ارزش تاریخی ویژه‌ای در تاریخ حج‌گزاری مسلمانان هن...

 گواهی‌نامه‌های حج اسنادی بوده‌اند که در گذشته با هدف تصدیق و گواهی حج‌گزاری و ادای مناسک مختلف آن، برای برخی اشخاص صادر می‌شده‌اند. این گواهی‌نامه‌ها معمولاً به شکل طومارهایی حاوی نقاشی‌ها و نگاره‌هایی از مساجد و اماکن مقدس حرمین شریفین بوده‌اند که نمونه‌های کهنی از آنها باقی مانده است. از مشهورترین و جالب‌ترین این طومارها، نمونه موجود در موزه بریتانیا از سده نهم هجری است ...