مضاربه، مناسب ترین عقد از عقود اسلامی برای انواع فعالیتهای تجاری است. مضاربه عقدی است که به واسطه ی آن مالک سرمایه ای را در اختیار عامل قرار می دهد تا با آن به تجارت بپردازد، سود بدست آمده از این معامله میان عامل و مالک تقسیم می شود. سرمایه باید وجه نقد باشد و حصه ی هر یک از مالک و عامل در منافع بر اساس توافق به صورت جزء مشاع از کل مانند: نصف، ثلث و ربع و ... می باشد. سهم هر یک از طرفین از سود ...

فعالیت بازار پول و بازار سرمایه و آثار آنها در اقتصاد، امروزه اهمیت بسیار بالایی دارد؛ به گونه­ای که نقش عمده ای را در کنترل فعالیت های اقتصادی و به گردش درآوردن چرخ های پیشرفت اقتصادی ایفا می­کنند. به این صورت که توسعه بازارهای مالی نقش بسزایی در فرایند رشد اقتصادی و تأمین مالی دارد و عملکرد صحیح آنها می­تواند آثار قابل توجهی را بر سرمایه گذاری مورد نیاز بخش­های مختلف اقتصادی وارد کند. بنابرای...

پس از بحران‌ مالی جهانی (اقتصادی و بانکی)، ارکان نظام خاص ورشکستگی نهادهای مالی (حل و فصل یا گزیر) از توجه ویژه‌ای برخوردار گردید. علاوه بر این، استانداردهای بین‌المللی بسیاری برای حل و فصل بانک‌های آسیب‌دیده (متوقف، ورشکسته) توسط هیأت‌ ثبات مالی (FSB) به تدریج برای ارائه ویژگی‌های کلیدی رژیم (نظام) گزیر در مورد نهادهای مالی توسعه یافت. از سوی دیگر، بانکداری اسلامی با سرعت قابل ‌توجهی در حال رش...

یکی از گام­های اساسی در زمینه تحقق و توسعه نظام بانکی بدون ربا و به دنبال آن کاهش فساد مالی، استفاده از ابزارهای جدید و منطبق بر شریعت می­باشد. ابزارهای جدید اسلامی علاوه بر حل مشکلات فعالان بخش­های مختلف اقتصادی، می­تواند منجر به توسعه و گسترش بازارهای مالی اسلامی گردد. عقود سه­گانه استصناع، خرید دین و مرابحه از جمله ابزارهای جدید است که جزء عقود مجاز بانکداری بدون ربا در نظام بانکداری اسلامی ...

ظاهر فعالیت‌های بانک‌های اسلامی، به ویژه فعالیت‌های اعتباری آن‌ها نشان می‌دهد که این بانک‌ها درگیر ریسک‌هایی بیش از ریسک‌های متداول در بانک‌های متعارف هستند؛ چرا که ماهیت اصلی عقود اسلامی اقتضای تعامل طرفین را دارد و طبعاً ریسک بانک اسلامی نیز در این نوع فعالیت بیشتر است. وجود ریسک‌های ناشی از ورود بانک به فضایی استراتژیک و نیاز به اطلاع از آنچه گیرنده تسهیلات می‌داند و انجام می‌دهد، عملاً باعث م...

در ایران، شورای پول و اعتبار نرخ سود را به‌صورت دستوری و با توجه به نرخ تورم تعیین می‌‌کند. منتقدان نظام بانکی کشور معتقدند که این موضوع با روح بانکداری اسلامی (مشارکت در سود و زیان) سازگاری ندارد و بانکداری اسلامی ضد ادوار تجاری است که این امکان در سیستم فعلی بانکی ایران وجود ندارد. این مقاله با توجه به اجرای سیاست‌های پولی مبتنی بر نظام بانکداری اسلامی در ایران، اهمیت کانال هزینه را براساس ال...

وجود یک سیستم مالی منظم و کارآمد باعث می شود که پس اندازها به مطلوبترین پروژه ها جریان یابد. در بازارهای مالی توسعه یافته به دلیل تنوع موسسات و ابزارهای مالی مورد استفاده، سیستم مالی کارآمدی دارند. از طرف دیگر مطالعات نشان می دهد که تفاوت بین کشورهای توسعه یافته و توسعه نیافته در وججود بازارهای مالی توسعه یافته است. بنابراین به نظر می رسد بررسی موانع رشد نظام بانکداری ایران به عنوان یکی از مهمت...

در نظام بانکداری اسلامی (بانکداری بدون ربا) توزیع منابع به‌وسیله عقدهای اسلامی صورت می‌گیرد. به‌وسیله این عقدها بانک‌ها تسهیلات مورد نیاز مشتریان را در چارچوب قراردادهای اسلامی تنظیم کرده و در اختیار آنها قرار می‌دهند. هدف اصلی مقاله پیش ‌رو بررسی اثر عقدهای اسلامی بر نرخ بیکاری در اقتصاد ایران است. برای این منظور از داده‌های فصلی سال‌های 1379 ـ 1392 با به‌کارگیری روش آزمون کرانه‌ها و خود رگرسی...

عدم پرداخت اصل و فرع بدهی طبق شرایط مندرج در قرارداد، ریسک اعتباری تلقی می شود. از میان ریسک های موجود در عملیات بانکی، ریسک اعتباری از آن جهت که حیات بانک به آن وابسته است، مهم‏ترین ریسکی است که بانک ها با آن مواجه می شوند. توجه به عوامل مؤثر و مدیریت صحیح این ریسک، می تواند تضمین کننده ثبات و سودآوری بانک باشد. هرچند ابعاد مختلف این موضوع در بانکداری متداول مورد توجه قرار گرفته، اما به‏دلیل م...

صنعت بانکداری با تجهیز پس اندازها و هدایت آنها به سمت فعالیت های مولد اقتصادی، نقش مهمی در اقتصاد جوامع ایجاد می کند، گذشت‌ سی‌ سال‌ از تصویب‌ و اجرای‌ قانون‌ عملیات‌ بانکداری‌ بدون‌ ربا فرصت‌ مناسبی‌ برای‌ ارزیابی‌ نظام‌ بانکی‌ است. بررسی‌ ابعاد نظری‌ و کارکردی‌ نظام‌ جدید نشان‌ می‌دهد خلاها و اشکالات‌ فراوانی‌ وجود دارد که‌ می‌توان‌ با اصلاح‌ و تکمیل آن، گام‌های‌ مؤ‌ثری‌ در کارآمد کردن‌ نظام‌...