در دوران صفویه ثبات حکومت و امنیت جامعه، باعث رشد و گسترش هنرهای مختلفی گردید. در این دوران هنرمندان رشته های مختلف سعی در ایجاد تنوع و زیبایی در کارها و هنرهای خویش بودند. هنر کاشی کاری نیز در این دوران دچار تحول و پیشرفت هم از لحاظ نقش و هم از لحاظ رنگ شد. در این دوران بافندگی دستی نیز همانند سایر هنرها به اوج خود رسید این دست بافته ها همراه با نقوش متنوع و زیبا زبانزد خاص و عام شد. بر روی دس...

پرداختن به نمونه هایِ باقیمانده از هنرِ دورانِ گذشته ، همواره از موضوعاتِ اصلیِ پژوهش هایِ عصرِ حاضر بوده است . این نمونه ها از اشیاء کوچک گرفته تا ظروف ، پارچه ، فرش ، وسایل تزیینی و بناهایِ به جا مانده و تزییناتِ آنها ، اشتیاقِ وصف ناپذیری را در دلِ محقّقان ، برایِ کشفِ راز نقش هایِ به کار رفته در آنهاایجاد می کنند . این روند در بینِ هنرهایِ تجسّمی شکلی دیگر به خود می گیرد و پژوهش در چگونگیِ به وجود آمدن و معنا...

نقش مایه ماهی علاوه بر زیبایی در فرم ظاهری، دارای مفاهیم نمادینی است که از دیرباز سبب کاربرد مکرر آن در هنرهای مختلف شده است. این نقش مایه در فرش ایران نیز به صورت های مختلف نمود پیداکرده و هم به صورت انتزاعی و تغییر شکل یافته و هم به صورت نزدیک به طبیعت دیده می شود. در هنر ایران پس از اسلام به علت حرمت کاربرد نقوش تصویری، شاهد تبدیل فرم ماهی به برگ هستیم که در نقوش فرش نیز این تغییر شکل را در ...

در هنر ایرانی، همواره حضوری از نیروی مافوق طبیعی در قالب تصاویر طبیعی رخ می نماید و همواره جهان خاکی آدمیان را با ماوراء آن پیوند داده است. این هدف جز با تعمق بر دو کهن الگوی فروهر و سیمرغ در به ظهور رسانیدن نماد فرشته محقق نخواهد شد. در این تحلیل، سعی بر آن است، تا با گردآوریهای اسنادی و کتابخانه ای به تحلیل و توصیف موضوع اقدام نموده و در ادامه به ریشه یابی نقش فرشته در کهن الگوی فروهر و سیمرغ...

چکیده: نقوش تزئینی هنراسلامی ایران از بعد طراحی و مضمون، حاملان حائز اهمیت ارزش های تزئینی هنر اسلامی- ایرانی محسوب می شوند. در بررسی هنر این مرز و بوم ، نقوش پارچه کمتر در کانون توجه قرار داشته و ریشه این امر را میتوان در عدم شناخت و توجه به ارزش های واقعی این نقوش بدانیم. در طراحی پارچه هنر ایران اسلامی ، شاخص ترین نقش مایه ها متعلق به ادوار سلجوقی و صفوی است ، ادوار مذکور منسوجات ارزشمندی ت...

پهلوی اشکانی، یکی از زبان­های ایرانی است که نوشته­ های آن در دورة میانة زبان­های ایرانی از اشکانیان، ساسانیان و پیروان دین مانوی بر جای مانده‌است. در دورة نو زبان­های ایرانی، دیگر اثری از این زبان در دست نیست. با این­ همه، گویش­های ایرانی نو هر یک به گونه­ای دنبالة یکی از زبان­های ایرانی در دورة میانه و باستانی زبان­های ایرانی هستند. پاره­ای از زبان­های ایرانی دورة نو را می­توان دنبالة یکی از ز...

سفال به عنوان مهمترین و فراوان ترین داده ی فرهنگی در اکثر محوّطه های باستانی از اهمیّت بالایی در مطالعات باستان شناسی برخوردار است؛ به نحوی که بسیاری از دوره بندی های تاریخیِ صورت گرفته، بر مبنای مطالعات نمونه های سفالی می باشد؛ از این رو، شناخت سفال هر دوره و هر منطقه، یکی از بنیادی ترین مراحل تحقیقات باستان شناسی است. مطالعه ی سفال دوره ی اشکانی با توجّه به استفاده ی فراوان آن در این دوره، از جای...

ظروفی را که جانورسان بوده و دارای روزنه ورود و خروج مایع باشند تحت عنوان ریتون طبقه بندی می کنند. ریتون ها ظروف آشامیدنی هستند که در هنر ایران بسیار به چشم می خورند. موجودات مورد استفاده در ساخت این ریتون ها شامل انواع حیوانات واقعی و تخیلی می شود. در دوره اشکانی با توجه به گستردگی قلمرو اشکانیان می توان شیوه ها و سبک های متفاوتی را در ساخت این ریتون ها تأثیرگذار دانست. تنوع سبکی موجود در شکل و...

بناهای ایرانی با توجه به تنوع و کیفیت مصالح، سلیقه سازندگان آن با شیوه های مختلفی ( سنگ، آجر، نقاشی و گچ) تزئین شده اند. با تغییراتی که در معماری پس از دوران هخامنشی بوجود آمد، تزئین بنا با گچبری و نقاشی رونق پیدا کرد. استفاده از گچبری برای تزئین بنا پس از ورود سلوکیان به ایران و در دوران پارتی رونق وگسترش یافت. در این دوران بسیاری از ابنیه مذهبی و غیر مذهبی با نهقوش هندسی ، گیاهی و حیوانی و ان...