ابن عساکر (د. 571 ق) دانشمند نامدار مسلمان، همانند دیگر دانشمندان مسلمان، برای یافتن علم و گردآوردی مواد مورد نیاز پژوهش‏های خویش، بیش‏تر سرزمین‏های پهناور اسلامی را درنوردید. بهره‏گیری از مکاتب مختلف علمی و حوزه‏های گوناگون در سرزمین‏های متفاوت اسلامی، نه فقط مدیون نبود مرزهای امروزین، بلکه مدیون همت دانشمندانی بود که کسب علم را در چین، و صید دانش را حتی در دل منافق و دشمن، از واجبات دینی خود ...

یکی از ترجمه های مشهور گلستان سعدی به زبان عربی، روضه الورد اثر محمد عطاءالله فراتی، دانشمند و ادیب سوری است. مترجم در این اثر با مهارت تمام در گزینش واژگان و برگردان دقایق و ظرایف متن گلستان کوشش نموده است؛ ولی گاه در فهم برخی عبارات دچار اشتباه شده و نتوانسته مضمون را بدرستی در ترجمه منتقل کند. در این نوشتار، نمونه هایی از عبارات بحث انگیز گلستان با توجه به دیدگاه های صاحب نظران در باره آن ها...

این مقاله به بررسی و شرح آرای تربیتی «ابن سحنون»، متفکر اسلامی قرن سوم هجری و کتاب «آداب المعلمین» وی می پردازد.اهمیت تبیین آرای تربیتی ابن سحنون و کتاب او در این است که:اولا ـ جامعه علمی و فرهنگی ما با اولین تألیف تربیتی در تاریخ تعلیم و تربیت اسلامی آشنا می شود.ثانیا ـ کتاب ابن سحنون تصویری از فرهنگ، برنامه آموزشی، مواد درسی، دروس ضروری و اختیاری مدارس (در قرن سوم) در قیروان است.ثالثا ـ تاریخ...

گذر زمان و بعضاً نگارش‌ها و برداشت‌های غیر دقیق از متون تاریخی می‌تواند موجب اشتباهاتی در نگارش کتب تاریخ پزشکی گردد که ممکن است حتی سبب مخدوش شدن نام و هویّت یک دانشمند و یا آثار وی گردد. در این مطالعه با بررسی دقیق دایره المعارف الحاوی رازی اسامی 110 پزشک و 286 کتاب استخراج شد. نتایج این بررسی نشان داد که از این تعداد اسامی 38 پزشک و 20 کتاب در هیچ یک از کتب تاریخ پزشکی نیامده و یا در تشخیص هویّ...

هدف این مقاله مروری بر آراء جان دیوییدرباره نسبت بین علم و هنر، دانشمند و هنرمند و مخاطب اثر هنری و مخاطب اثر علمی در کتاب هنر به‌مثابه تجربه است. جان دیویی در قسمت‌های مختلف این کتاب، که مهم‌ترین اثر او درباره زیبایی‌شناسی است، به طور پراکنده به شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود بین علم و هنر می‌پردازد اما در این تحقیق سعی شده است که دیدگاه دی...

اثیرالدین مفضل بن عمر ابهری (؟656-؟597) دانشمند برجستۀ ایرانی است که در شاخه‌های مختلف علوم عقلی مقامی والا داشته است. مخطوط فاضل احمد پاشا 1618، که در کتابخانه‌ی کوپریلی استانبول نگهداری می‌شود مشتمل است بر چهار رساله از او، به نام‌های بیان الأسرار، تلخیص الحقائق، رسالة المطالع، و زبدة الحقائق، که هر یک سه‌گانه‌ای‌ست در منطق، طبیعیات، و مابعدالطبیعة. این رساله‌ها را کاتبی قزوینی از نسخه‌ی اصل ...

جاحظ از جایگاه برجسته ای در فرهنگ و زبان و ادبیات عرب برخوردار است.. به گونه ای که تاریخ ادبیات عرب تا کنون نویسنده ای پرکارتر و دانشمند تر از وی به خود ندیده است. در این پایان نامه نویسنده به این نتیجه میرسد که جاحظ هر چند به صورت منظم به مباحث مذکور نپرداخته و خواننده را دچار سردرگمی کرده است. با شرح و تبیین نظریه های موجود گام بلندی در توسعه و پیشرفت علوم ادبی و بلاغی برداشته است.

نقش علمای اعلام شیعه در انتقال و گسترش اندیشه ها و معارف شیعی در بین پیروان این مذهب بر کسی پوشیده نیست. اما چه عاملی موجب شده است که از میان خیل عظیم طلاب علوم دینی در دوره تاریخی مورد تحقیق فقط عده معدودی به عنوان "اعلام شیعه" شناخته شوند و در انجام این رسالت موفق تر باشند. آیا درجه علمی آنها در رسیدن به این عنوان و موفقیت در انجام مسیولیت شان آن ها را یاری نموده یا جدیت و پشتکار آن ها و یا ز...