در عصر ناصری، گسترش روابط با غرب نه تنها راهی برای ورود افکار و فنّاوری های تازه به ایران گشود، که فرایند چالش های سیاسی ـ اقتصادی این دوره در انقلاب مشروطه نمود یافت. در این میان، گذشته از تلاش روشن فکران غیر حکومتی در اصلاح ساختار سیاسی، در طیف حکومتی نیز ضرورت اصلاحات دل مشغولی گروهی از دولت مردان به شمار می رفت. بر این اساس، نقش مرتضی قلی  خان صنیع الدوله از دو رویکرد اهمیت داشت: وجاهت فرهنگ...

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و متاثر از میراث اقتدارگرایی تزاریسم و کمونیسم بر ساختار سیاسی فدراسیون روسیه و کشورهای منطقه آسیای م رکزی و قفقاز حاکم گشت و « ریاستی در راس قدرت سیاسی، اجرایی و فرماندهی کل نیروهای مسلح قرار « رئیس جمهور » به موجب آن گرفت. این وضعیت نهادینه شده، پس از برگزاری همه پرسی اصلاحات قانون اساس ی در جمهوری قرقیزستان در 27 ژوئن 2010 م یلادی، دچار تغییر شد و قرقیزستان، ...

سؤال یکی از ابزارهای نظارت اطلاعی نهاد قانون‌گذاری است که زمینۀ آگاهی نمایندگان مردم را از عملکرد قوۀ مجریه فراهم می‌سازد. در نظام‌های پارلمانی و نیمه‌ریاستی طرح سؤال نمایندگان از مقامات عالی قوۀ مجریه در مقایسه با دیگر ابزارهای نظارتی نمود بارزتری دارد. در انگلستان به‌عنوان خاستگاه نظام پارلمانی، مجلس عوام انگلستان کارکرد مهمی را در فرایند طرح سؤالات مختلف از وزیران و نیز نخست‌وزیر ایفا می‌کند...

حمله ایالات متحده به عراق و سقوط نظام بعثی موجب ورود عراق به مرحله‌ای جدید، بی‌ثبات و به‌ویژه وضعیت خلأ قدرت در مرکز شد. همین امر سبب شد که دیگر کشورهای منطقه به فراخور اهداف منطقه‌ای و امنیت ملی خود سعی کنند از یک ‌‌سو به بسط نفوذ در این کشور دست بزنند و از سوی دیگر مانع افزایش نفوذ رقبای خود در عراق شوند. در همین راستا این مقاله از میان بازیگران منطقه‌ای مؤثر در سپهر سیاسی عراق، سیاست خارجی س...

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی محتوایی برای خدمات مرجع مجازی در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی ایران بر اساس بررسی عناصر و ویژگی های محتوایی خدمات مرجع مجازی در وب سایت های کتابخانه های پارلمانی و مجالس قانونگذاری جهان و نظرات کتابداران و کاربران انجام شده است. در بخش نخست پژوهش برای شناسایی عناصر و ویژگی های مهم خدمات مرجع مجازی ارائه شده در وب سایت های کتابخانه پارلمانی و مجالس ...

یکی از کارکردهای مهم قوانین اساسی، سازمان دهی اقتدار سیاسی در قالب قوای مختلف حکومتی است. این کارکرد اغلب برمبنای تلقی های خاص از نظریه تفکیک قوا صورت می پذیرد که موجب تنوع پر شمار نظام های حکومتی شده است. اگرچه نظریه پردازان حقوق اساسی و علوم سیاسی نظام های حکومتی را ذیل سه مدل کلی پارلمانی، ریاستی و نیمه ریاستی یا نیمه پارلمانی تقسیم می کنند اما هریک از این مدل ها در جوامع سیاسی گوناگون اشکال...

چکیده اعطای مصونیت، توافقی است داخلی و تدوین و پذیرش آن، تنها در چارچوب قانون­های اساسی کشورهای مختلف، جریان می یابد. قانون اساسی مشروطیت ایران، در اصل دوازدهم خود، مصونیت اعضای مجالس مقننه را تضمین کرده بود. اما در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در سال 1357، تحت تأثیر روحیه انقلابی و عدالت خواه مردم، بسیاری از مزایا و حقوق ویژه اشخاص حقیقی و حقوقی، سلب شد و با توجه به عقیده فقهای خبرگان مبنی­...

نظارت بر دستگاه های دولتی و اداری یکی از خصایص بنیادین و مشخصه اساسی حکومتهای مبتنی بر دموکراسی و مردمسالاری است . در این نوع از نظامهای سیاسی ، نظارت بر اعمال حکومتی به شیوه ها و طرق گوناگون تضمین و اعمال می شود که از آن جمله می توان به نظارت نمایندگان مردم ( پارلمان ) ، احزاب و تشکلهای سیاسی ، مطبوعات و رسانه های همگانی ، نهادهای مستقل مردمی و مدنی و همچنین دستگاه قضایی مستقل و بی طرف اشعار د...

جمهوری اسلامی ایران سازوکار اجرایی منحصر به فردی، جهت سازوکار کردن سلسله مراتب مقامات مذهبی دموکراسی پارلمانی خود، اتخاذ نموده است. فرآیند تصمیم گیری در سیاست خارجی و روابط بین الملل موجب می گردد نهادهای اجرایی مهمی هم از دولت و هم از مقامات مذهبی وارد عمل شوند. این نهادهای مختلف در وصول به مصالحه در مورد نظام کنترل و تعدیل بین سطوح اساسی فرآیند مشورتی که عبارتند از: وزارتخارجه، شورای عالی امنی...

سنجش مدیریت عملکرد شوراهای شهر، شهرداری ها و سایر سازمان های محلی با الگوی ارزش برتر، تجربه نوین و موفقیت آمیزی در سراسر حوزه های محلی انگلستان است. این مکانیسم ارزیابی در آستانه تبلیغات انتخابات پارلمانی سال 1997 میلادی و تحت تأثیر گرایتس های حزب کارگر از سوی کارشناسان و صاحبان فن ارزیابی و تدوین گردید و از آغاز سال 4000 میلادی همه سازمان های محلی نسبت به اجرای عملکرد ارزش برتر ملزم هستند. مق...