شریح بن حارث کندی - مشهور به شریح قاضی - از چهره های اجتماعی ـ قضایی و تا حدی سیاسی صدر اسلام می باشد. بنا به نوشته مورخان و نسب شناسان, سراسر تاریخ زندگانی این شخص پر از ابهام و تناقض بوده و همین عامل سبب گشته تا برخی از محققان وی را شخصیتی افسانه ای بپندارند.در این مقاله ضمن رد این پندار و اثبات واقعی بودن این شخصیت, کوشش می گردد تا زوایای دیگری از زندگی او همچون: ایرانی بودن, صحابی یا تابعی ...

چکیده پژوهش تدوین یافته درمورد مغیره بن شعبه پسر ابی عامر و نقش آفرینی وی در تحولات سیاسی اجتماعی تاریخ صدر اسلام است . مغیره بیست سال قبل از هجرت در طائف متولد شد سال پنجم هجرت در حالی که به اعتراف خودش به هیج وجه قصد نداشت که اسلام رابپذیرد ، در جریان مسافرتش به اسکندریه ، دردربار پادشاه مصر، مقوقس ، تحقیرشد و در راه بازگشت درحالی که همسفرانش درخواب بودندآن ها را ازبین برد و در مدینه پناهنده...

جهان اسلام در دوران چهار سال و نه ماهه ی خلافت امام علی(ع)، شاهد بروز رویدادهایی بود که تا آن زمان سابقه نداشتند. برای بررسی علل چنین وقایعی، مطالعه ی زمینه های سیاسی، فکری، روانشناختی، اجتماعی و فرهنگی سردمداران و مردمان آن روزگار، الزامی می نماید. در این میان، مردمان پنج شهر بزرگ و مهم آن برهه از تاریخ (مکه، مدینه، بصره، کوفه و دمشق/ شام)، تأثیر شگرفی در پیدایی، روند و نتایج رویدادها داشتند. ...

دانشمندان علم نحو بحثهای متفاوتی درباره پیدایش نحو و ریشه آن انجام داده اند و نتیجه بحث آنها این است که نحو عربی رفته رفته کم رنگ گشته بنابراین پیروان نحو سعی در جلوگیری از این پدیده نمودند . با نوشتن قواعد عربی ‘ مقداری از این تلاشها توسط مکتب کوفه و مکتب بصره و بغداد بعمل آمده است . البته هر کدام از این مکاتب قواعد و مقررات خاص خود را دارا هستند . آموزش نحو به شیوه مکتبها ی کوفه و بصره نه تنه...

شناخت چگونگی بنیان شهر کوفه و روند تحول ساختار جمعیتی آن, از تإسیس در سال هفده هجری قمری تا ایام حکومت امام علی(ع), نقش بنیادی در تبیین و معرفی جناح های سیاسی در نیمه سده هفتم میلادی/قرن اول هجری دارد. این جناح ها در حوادث منجر به قتل خلیفه سوم, و موضع گیریهای ایام حکومت امام علی(ع) نقش اساسی ایفا کردند. به گمان نویسنده, خاستگاه اجتماعی ـ اعتقادی هسته مرکزی نیروهایی که قیام سال 35 هجری را رهبری...

علم نحو یکی از علوم بسیار گسترده در زبان عربی است. بزرگانی هستند که به این علم پرداخته اند و کتابها در زمینه علم نحو نگاشته اند. در علم نحو از چگونگی تشکیل جمله های عربی از کلمات و احکام اواخر آن کلمات از حیث اعراب و بناء بحث می شود. اختلافاتی که در نحو وجود دارد، برخاسته از دو مکتب بصره و کوفه است. خاستگاه علم نحو بصره بوده؛ آن گاه مکتب نحوی کوفه شکل گرفته و بنای نزاع با مکتب بصره را پایه گذار...

در این پژوهش ابتدا تحلیلی در باره ی اخلاق اجتماعی و نظریات مختلف دراین حوزه وهمچنین نظر اسلام در زمینه اخلاق اجتماعی آورده شده ؛ سپس بر پایه منابع تاریخی و نهج البلاغه به بررسی اخلاق اجتماعی کوفیان پرداخته شده و ضمن آن زمینه های رفتار اجتماعی مردم کوفه شناسائی گردیده است. تر کیب نا همگون جمعیتی قبائل، در کنار به قدرت رسیدن اشراف تازه مسلمان، تبدیل ارزش های مذهبی به ارزشهای مادی، پرداختن به فتوح...

با نزول قرآن کریم، به زبان عربی توجه خاصی شد . سبک بیان و وا ژه گزینی قرآن،آن چنان ش گفت بود که عرب های فصیح در برابر آن متحیر شده و جز تسلیم در برابر اینکلام زیبا و باشکوه، چاره ای نداشتند . این حیرت، به تدریج به شیدایی و دلداد گی به آن متنزیبا مبدل گشت و آنان را واداشت تا هر چه بیشتر، پیرامون آن کنجکاوی کنند؛ لذا قرآنکریم اولین و مه مترین عامل رویکرد به این زبان بوده است.در حوزه نحو و ترکیب و...

مدرسۀ کوفه و بغداد را می‏‌‌‏‌‌توان دوران اوج شکوفایی و درخشندگی کلام امامیه در سده‏‌‌های نخستین به شمار آورد؛ اما در فاصلۀ زمانی میان مدرسۀ کوفه و بغداد (آستانه غیبت صغری تا عصر شیخ مفید) به دلیل نامناسب بودن پاره‏‌‌ای از شرایط، کلام امامیه تمرکز جغرافیایی لازم را نداشته است. نوشتار پیش‏‌‌رو درصدد است با معرفی متکلمان امامی این عصر و بیان دیدگاه‏‌‌ها و تلاش‏‌‌های علمی و تولیدات کلامی آنان، نشان...