در این مقاله از طرفی به تبیین اصل «تألیف قلوب» در فقه امامیه پرداخته‌ایم که به‌موجب آن، کفار یا مسلمانان ضعیف‌العقیده، به‌منظور جلب نیرو در جهاد یا جذب به اسلام و مسلمانان یا برای ایجاد وحدت بین آنها و حفظ حکومت اسلامی، مورد الفت قرار می‌گیرند. از طرف دیگر ضمن بررسی این حکم در زمان غیبت و ذکر ادلۀ فقها در این باب، به این نتیجه رسیده‌ایم که حکم، مذکور هم با توجه به احتمال وقوع جهاد و هم با وجود ...

موضوع این مقاله، تحقیق در احکام مهم فقهی «وقف» بر اساس فقه استدلالی و استنباط آن احکام از کلمات اهل بیت عصمت وطهارت(ع) است؛ احکامی که بسیار مورد ابتلاست. «وقف» عبارت است از این که عین مال حبس گردد؛ یعنی از تصرّف مالکش و در برخی موارد از تصرّف مالکانه دیگران منع شود و منافع آن، در جهتی که واقف تعیین می کند آزاد گذاشته شود. پس، حقیقت وقف، حبس می باشد. مهم ترین قاعده فقهی که در باب وقف استفاده می شو...

فقه اهل‌‌سنت نسبت به فقه شیعه در مورد وقف کودک و وصیت وی به وقف، سخت‌‌گیری بیشتری دارد؛ زیرا بین ممیز و غیرممیز و اینکه وقف با اجازه ولی کودک صورت گیرد یا خیر، فرق نگذاشته و در هر صورت، وقف صبی را از عموم اولیه منع تصرفات صبی، خارج ندانسته است. احتمال حمل روایات جواز صدقه کودک بر صدقه‌‌های جزئی و احتمال مراد بودن معنای خاص صدقه نه اعم از آن و وقف، از یک سو، و اطلاق صدقه بر وقف در روایات و تصریح...

اسناد، مدارکی نوشتاری اند که برخی رویدادهای مهم زندگی در دوران مختلف، در آن ها ثبت شده است. هدف این مقاله شناسایی استعداد معماریانۀ اسناد و چگونگیِ استفاده از آن ها در مطالعات تاریخ معماری ایران است. روش تحقیق مقاله به صورت تحلیل محتوا و روش گردآوری اطلاعات آن، کتابخانه ای است. برای آشنایی با نحوۀ خواندن اسناد و ویژگی های شان، نخست، تاریخچه و انواع و اجزای آن ها و سپس انواع خط و زبانِ به کاررفته ...

یکی از نهادهای اقتصادی نظام اسلام که به کمک آن می توان به توسعه اقتصادی دست یافت نهاد وقف است. متأسفانه در ایران علی رغم وجود موقوفات متعدد میزان درآمد اکتسابی از موقوفات بسیار پایین است، که این امر موجب شده است از توان بالقوه نهاد وقف در راستای بهبود رفاه جامعه به صورت کارآ کاسته شود. یکی از مباحث مطرح در این زمینه، نحوه قیمت گذاری املاک موقوفه است. در این مقاله، چگونگی به کارگیری مدل رگرسیون ...

پیدایش فرقه‏های مختلف در بین مسلمانان و شکل‏گیری عقاید آن‏ها، تحت تأثیر عوامل مختلف مذهبی و غیر مذهبی بوده است. یکی از آموزه‏های دینی که در شکل‏گیری عقاید شمار قابل توجهی از فرق اسلامی و به خصوص شیعی تأثیر داشته است، عقیده مهدویت است. اندیشه مهدویت در قالب شیعی آن با مسأله غیبت و رجعت کاملاً به هم پیوسته است و همین دستمایه‏ای شد برای برخی پیشوایان و پیروان فرق اسلامی تا عقاید خود را بر پایه آن ب...

انسان ها می باشد. با توجه به این که در تعریف وقف، تحبیس مال لحاظ شده، اصل اولیه در موقوفات ممنوعیت فروش آن هاست؛ چرا که واقف، مال موقوفه را صدقه ای مستمر برای خویش قرار داده است و فروش آن، وی را از پاداش اخروی محروم می سازد لذا حق او مانع از بیع آن می شود. اما شرایط و اوضاع جامعه در برهه های مختلف زمانی و مکانی در حال تغییر است و به نا چار موقوفات نیز از تاثیر گذاری این دو عنصر(زمان و مکان) بی ...

در بحث بیع وقف، اصل و قاعده کلی برعدم جواز فروش است. درخروج از این قاعده کلی بین فقها اختلاف نظر وجود دارد. اما اکثر فقهاء و حتی حقوقدانان و قانون مدنی ایران در موارد مشخصی قائل به جواز فروش وقف هستند. در موارد جواز فروش وقف در پاسخ به این سؤال اساسی که آیا وقف، به مجرد عروض جواز فروش، باطل می‌شود؟ یا اینکه وقف تا زمان بیع به وقفیت باقی می‌ماند و با تحقق بیع خارجی باطل می‌شود؟ عمدتاً سه نظریه مط...

با وجود اهمیت نهاد وقف در اقتصاد اسلامی و به‌رغم سابقۀ درخشان آن در تمدن قدیم اسلامی، امروزه این نهاد از منظر کارآمدی، سازمانی و مکتبی با چالش‌هایی مواجه است. مسئولان این نهاد برای حل این چالش‌ها به دنبال «طرح نظام جامع تحول اقتصادی وقف» هستند؛ اما هنوز موضوع «اقتصاد وقف» و اجزا و ابعادش به شکل علمی و دانشگاهی در دسترس حتی دست‌اندرکاران این نهاد نیست تا با شیوه‌ای علمی مسئله‌یابی کنند و به حل م...

نهاد وقف در تاریخ ایران از سابقه ای طولانی برخوردار است و قدیمی ترین نوع آن وقف املاک بر اماکن مذهبی و اعتقادی و امور عام المنفعه می باشدکه ریشه در تاریخ ایران باستان دارد. پس از ورود اسلام به ایران تا آغاز قرن دهم نیز سنت وقف املاک با دوره هایی از رشد و رکود تداوم یافت تا اینکه همزمان با تاسیس سلسله صفویه توسعه خود را آغاز نمود. با توجه به سیاست مذهبی صفویان و تلاش برای گسترش آیین تشیع در داخل...