سینمای کیارستمی قابلیت بحث و بررسی موضوعات فلسفی را در نهاد خود دارد. بدین لحاظ، ژان لوک نانسی، فیلسوف فرانسوی، کوشیده‎است با نگارش کتاب بداهت فیلم، جهان فلسفی سینمای کیارستمی را مورد کاوش قراردهد. آن‌چه در این مقاله در پی آن هستیم، تبیین تأویل‌های فلسفی از سینمای کیارستمی بر پایۀ آراء فلسفی ژان لوک نانسی بر پایۀ مفهوم‌های «بداهت»، «ذات واقع» و «نگاه و تصویر» است. نانسی، ضمن توصیف و تحلیل مبانی...

شناخت عالم مثال که عالمی واسط میان ملک و ملکوت است در حوزه معرفت شناسی و انسان شناسی از اهمیت بسیاری برخوردار است. چرا که عمیق شدن در ویژگی ها،شناخت حدود و نحوه ارتباط انسان با این عالم ، هم در مباحث نظری فلسفی،عرفانی راهگشاست و هم در نحوه سیر و صعود انسان به درجات کمال و وصول به لقاء الله مفید فایده میباشد. این تحقیق که به صورت کتابخانه ای و به کمک نرم افزارهای علمی- پژوهشی تدوین شده است در پی...

فلسفه پزشکی با این پرسش اساسی شروع شده است که چه نسبتی میان فلسفۀ علم و فلسفۀ پزشکی برقرار است. اگر در این ربط و نسبت مداقه کنیم در اصل، پرسش از چیستی پزشکی است. به بیان دیگر پرسش این است که آیا پزشکی علم است یا نه؟ در پاسخ به این پرسش فیلسوفان پزشکی به دو گروه تقسیم شدند. دستۀ اول را گروه علم گرا می نامیم که قائل به این بودند که پزشکی علم است. این گروه تلاش کردند با بهره گرفتن از دستاوردهای فی...

وحدت وجود یکی از مهم ترین مدعیات عرفاست که همواره با بحث ها و چالش های فراوانی همراه بوده است. در میان نظام های فلسفی در جهان اسلام، ملاصدرا، که توجه خاصی به آرای عرفانی داشت، بر این باور بود که اولین کسی است که توانسته وحدت وجود را تبیین فلسفی کند. اما بعدها در شرح مراد ملاصدرا اختلافاتی پدید آمد؛ در اینکه وی توانسته بود وحدت تشکیکی وجود را اثبات کند، بحثی نبود، اما بحث بر سر این بود که آیا وح...

حیات انسان بر خلاف سایر موجودات واجد ساحتهای متفاوتی است که می توان آنها را به ساحتهای طولی و عرضی تقسیم کرد. فلاسفه اسلامی به طور سنتی و با بهره گیری از منابع فلسفی یونان از جمله اندیشه های افلاطون و ارسطو و همین طور منابع دینی از جمله آیات و روایات و مبانی فلسفی خود موفق به تبیین نظریه ای جامع در باب ساحتهای طولی حیات و نسبت آن با کمال انسانی شده اند. در اندیشه ایشان ساحات طولی حیات بشری تنها...

هر چند علامه طباطبایی در باره مسئولیت اخلاقی بحثی مستقل ندارند اما می توان مباحث مربوط به این مسئله را در آثار ایشان بازخوانی کرد. در مقام بازخوانی آثار علامه معلوم می شود که ایشان مسئولیت اخلاقی را پاسخ گویی به استدلال های مرتبط با امر اخلاقی می دانند. با توجه به اصول هستی شناختی و انسان شناختی همچون اصالت وجود، علیت، سیر اشتدادی و ابعاد مختلف زندگی انسان، او نسبت به خداوند، دیگر انسان ها و جه...

مسئله علیت یکی از مهم‌ترین مسائل فلسفی است که بدون فهم آن درک جهان هستی ممکن نیست. اساساً هر نوع بحث، سخن و تجربه‌ای مبتنی بر فهم علیت و پذیرش آن است. مسئله علیت از جهات مختلف موردتوجه قرارگرفته است. فیلسوفان جدید غرب مانند هیوم و کانت این موضوع را از نظرگاه معرفت‌شناسی و فیلسوفان مسلمان از حیث وجود شناسی موردبررسی قرار داده‌اند. این مقاله سعی بر آن دارد که، با نظر به علیّت تحلیلی، چیستی و کاربرد...

«نظریه ضرورت بتّاته» عنوان نظریه‌ای است از «شیخ شهاب الدین سهروردی» که از ابداعات و نوآوری‌های مهم وی در عرصه منطق تلقی می‌شود و دارای نتایج منطقی – فلسفی فراوانی است. سهروردی بدون تردید با طرح این نظریه به «ضرورت فلسفی – متافیزیکی» نظر داشته و از آنجا که تبیین منطقی ضرورت فلسفی از دغدغه‌های مهم چند دهه اخیر در حوزه منطق موجهات جدید بوده است، بررسی دلالت شناختی نظریه مزبور با رویکردی تطبیقی می‌...

حیات انسان بر خلاف سایر موجودات واجد ساحتهای متفاوتی است که می‌توان آنها را به ساحتهای طولی و عرضی تقسیم کرد. فلاسفه اسلامی به طور سنتی و با بهره‌گیری از منابع فلسفی یونان از جمله اندیشه‌های افلاطون و ارسطو و همین طور منابع دینی از جمله آیات و روایات و مبانی فلسفی خود موفق به تبیین نظریه‌ای جامع در باب ساحتهای طولی حیات و نسبت آن با کمال انسانی شده‌اند. در اندیشه ایشان ساحات طولی حیات بشری تنها...

مقاله ی حاضر نگاه و رویکردی بیرونی (معرفت درجه ی دوّم) بر پدیده ی تاریخی عاشورا دارد. ابتدا مقدمه ای کوتاه در بیان مفهوم تبیین تاریخی و انواع آن (قانونمند، عقلانی و روایی) ذکر می شود و در ادامه به پیشینه ی تبیین تاریخی پدیده عاشورا نظر دارد و با گزینش متونی تحلیلی در حوزه ی تاریخ نگاریِ پدیده ی عاشورا، آنها را از لحاظ تبیین های قانونمند، عقلانی و روایی مورد ارزیابی وبررسی قرار داده، به شواهد و مص...