نقد جامعه شناختی ادبیات، یکی از شیوه های نسبتاً نوین در مطالعات ادبی است. در این شیوه به بررسی ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با ساختار و تحولات جامعه ای که اثر مولود آن است می پردازند. آنچه در نقد جامعه شناختی ادبیات از اهمیت بیشتری برخوردار است، انعکاس تصویر جامعه در جهان تخیلی و هنری اثر ادبی و شکلهای مختلف آن است. تاریخچة شکل گیری نقد جامعه شناختی ادبیات به صورت روشمند و علمی به آغاز ق...

حث های مفصلی درباره وضعیت جامعه شناسی در ایران صورت گرفته، نقدهای گسترده ای بر جامعه شناسی ایران وارد شده و علت هایی در سطوح مختلف کلان، میانی و خرد برای کاستی های جامعه شناسی ایران مطرح شده است. گستره این مباحث دست کم روشن می کند که نمی توان برای کاستی های جامعه شناسی در ایران تبیینی تک علتی ارائه کرد و باید درباره هر دسته از علل به طرح مسئله و مطالعه دقیق ﭘرداخت. این مقاله ضمن ارائه تصویری کل...

در علوم جامعه شناسی و جغرافیای انسانی، سخن از ملاک های شهری و روستایی، بسیار رفته است؛ هر دانشمند و کارشناسی از زاویه ای بر آن نگریسته و متناسب با داده های خود تعریفی ارائه کرده است. در آن تعاریف، توسعه فیزیکی، میزان جمعیت، وجود نهادهای مدنی و اقتصادی و صنعتی از مهمترین شاخص های تمیز دهنده شهر از روستایند؛ اما قرآن، جدای از این ملاک ها، ملاک فرهنگ دینی و اجتماعی را مطرح می نماید که بسیار آموزند...

برنامه ریزی توسعه روستایی در دهه های اخیر در صدد حل چالش های عمده ای از قبیل ایجاد اشتغال، مشارکت مردم محلی، افزایش تولید روستایی، کاهش فقر، توانمند سازی افراد و در نهایت تلاش برای کاستن از نابرابری های بین شهر و روستا بوده است. در راستای برطرف کردن این چالش ها در سال 1377 «قانون تأسیس دهیاری های خودکفا در روستا های کشور» به تصویب رسید و با الگو برداری از مدیریت شهری که مشتمل بر دو نهاد شورای...

اولین شرط لازم برای موفقیت تحقیقات مربوط به روستاها، درک و برداشت صحیح از نیازهای جامعه محلی است. بخشی از تحقیقات روستایی در کشور را پایان نامه/ رساله های دانشجویان رشته جغرافیا و برنامه ریزی روستایی تشکیل می دهند. پژوهش حاضر به بررسی میزان ارتباط این تحقیقات دانشجویی با نیازهای جامعه روستایی و ارائه مدلی برای انجام تحقیقات روستایی در ایران می پردازد. این پژوهش از نوع تحقیق توصیفی- تحلیلی است ک...

توسعۀ گردشگری در نواحی روستایی همانند توسعۀ هر فعالیت دیگری، نیازمند مؤلفه های مختلفی است. وجود تعامل بین جامعۀ محلی و گردشگران، از جمله مؤلفه های تأثیرگذار در توسعه گردشگری است. در این ارتباط هوش فرهنگی مطرح است که بر تعامل بین این دو گروه تأثیر گذار است و سطح بالای آن می تواند تمایل جامعۀ محلی و حمایت آنان را از توسعۀ گردشگری به ارمغان آورد. بر همین اساس، در پژوهش حاضر به بررسی هوش فرهنگی و ن...

بیان مساله: تغییرات اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی عصر جدید باعث گسترش گزینش و انتخاب شبکه رفتاری-هنجاری متکثر و ناهمگونی در انتخاب انسان ها ، در زمینه مصرف گردیده و باعث بوجود آمدن سبک زندگی متنوعی گردیده است.روستاها به عنوان فضایی که منبعث از سبک های زندگی جوامع خویش است ، تغییر می نماید و لذا یکی از این تغییرات این رفتار در فضای کالبدی و الگوی مسکن روستایی متبلور می شودکه بایستی با معیارهای زیست –...

توانمندسازی به عنوان یکی از اجزای توسعه پایدار، هم می تواند عامل این نوع توسعه باشد، و هم معلول آن. در واقع توسعه پایدار بدون توانمندسازی مردم مفهوم ناقصی است. از مواردی که بر توانمندسازی تأثیر می نهند، ویژگی های زمینه ای افراد و همچنین پیامد های طرح ها و پروژه هایی است که با هدف توانمندی مردم به اجرا در می آیند. مقاله حاضر در کنار ویژگی های زمینه ای افراد، به بررسی رابطه صنعت ذوب آهن با توانمن...

یکی از رویکردهای توسعه روستایی، برنامه¬ریزی «پایین به بالا» است که براساس آن، مشارکت مردمی محلی و دخالت موثر آنان در فرآیند برنامه¬ریزی، محور توسعه روستایی محسوب می¬شود. در این رابطه ‏شناخت جایگاه شوراها در بین روستاییان و ارزیابی نظرات مردم در زمینه عملکرد شوراها می-تواندیکی از روش¬های ارزیابی میزان موفقیت شوراها باشد. شوراها و مشارکت دو اصل مهم و جدانشدنی هستند. مشارکت مردمی می‎تواند منجر به ...

پژوهش حاضر به بررسی نگرش و حمایت جامعه محلی از گردشگری در منطقه ای روستایی و کوهستانی می پردازد. هدف اصلی این تحقیق بررسی نگرش ساکنان منطقه به گردشگری و ظرفیت های حمایت و مشارکت آنان و عوامل تأثیرگذار بر این نگرش، بر مبنای نظریه تبادل اجتماعی است. محدوده انجام تحقیق، بخش رودبار قصران است و جامعه آماری آن را 270 نفر از ساکنان روستایی این بخش تشکیل می دهند. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و داده های...