یکی از مهم ترین براهین اثبات وجود خداوند، استدلال جهان شناختی ست. تقریر های سنتی استدلال جهان شناختی، که مبتنی بر اصل علیّت و اصل جهت کافی است، همواره چالش های فراوانی را پیش روی خود داشته است. از این رو، این برهان در طول تاریخ خود، همواره در حال تطوّر و بازنگری بوده است. یکی از تقریرهای معاصر از این استدلال، که برای رهایی از این چالش ها صورت بندی شده است، «استدلال جهان شناختی جدید» است. این تقری...

داستان­وارگرایی در یک حوزه­­ی گفتمانی را می­توان عجالتاً به عنوان دیدگاهی صورت­بندی کرد که مدعی است بهترین تلقی از اظهاراتی که در ضمن آن حوزه از گفتمان مطرح می­شوند، این نیست که دارای صدق به مفهوم سرراست آن باشند، بلکه بهتر است بدان­ها به مثابه­ی نوعی «داستان» بنگریم. چنان‌که خواهیم دید، این صورت­بندی اولیه از داستان­وارگرایی، از جهات متعددی [بسیار] کلی، ولی به عنوان یک نقطه­ی افتراق سودمند است....

تئوری مهبانگ یا انفجار بزرگ، نظریه ای جدید در کیهان شناسی است که در دهه های اخیر، خداشناسان علم مدار استنتاج های خداباورانه از آن داشته اند. مقاله حاضر به بررسی این نظریه علمی و نظریات علمی رقیب در برابر آن می پردازد و می کوشد تا میزان تأثیر این تئوری را بر روی براهین خداشناسی تبیین نماید. نگارنده، با پذیرفتن این اصل مسلم که همواره باید از استنتاج نتایج کلامی از نظریه های علمی جانب احتیاط را پی...

کیهان‌شناسی در آغاز کار خود پایة مشترک فلسفه، دین، و علم بوده است. در فرهنگ اسلامی، کیهان‌شناسی یا بر محوریت خلق از عدم (دیدگاه متکلمین) استوار شده بوده، یا مبتنی بر جهانی قدیم بوده است (دیدگاه فلاسفه)، و از مسئلة چندجهانی غالباً ذکری به میان نیامده است. در اوایل دهة 1970، پس از ارائة آن‌چه «اصل انسان‌محوری» نامیده می‌شود، ایدة چندجهانی وارد حوزة کیهان‌شناسی شد. در میان متفکران مسلمان متقدم دو ن...

هویّت یابی وستفالیایی در روابط بین الملل، بستر تاریخی شکل گیری فرایند دولت/ ملّت سازی بوده است. تقسیم بندی سیاسی جهان بر اساس «دولت/ ملّت»، نشان دهنده پیدایش و کمال فرایند عرفی سازی عرصه سیاست است. سرنوشتِ فرایند عرفی سازی عرصهی سیاست در کشورهای جهان اسلام، از اهمیّت برخوردار است، بنابراین می بایست میزان اسلامیّت (نقش اسلام و دین و مذهب) را در روند دولت/ ملّت سازی نزد دولت های مسلمان روشن کرد. نگارندگ...

مفهوم وادلّه و جود خدا از موضوعات مهم در فلسفه و کلام است. در این باره نظرات متفاوتی از سوی فیلسوفان و متکلمان ارائه شده است. این پژوهش در صدد پاسخ گویی به این پرسش است که رویکرد ابن رشد در مفهوم و ادلّه وجود خداوند چیست؟ ابن رشد- فیلسوف بزرگ مشائی- در مفهوم خدا بسته به مکتب های مختلف ارسطویی، فلسفه اسلامی و کلامی، مفاهیم خاص و مختلفی را برای خداوند به کار می برد. وی در خصوص مفاهیمی که از صفات خد...