چندین سال است که روستاهای کشور بنا به دلایل متعددی کارکرد و بهره‌دهی مناسب‌ خود را ندارند و از سویی بررسی و شناخت نواحی روستایی و تحلیل قابلیت‌ها و تنگناهای آن‌ها در فرایند برنامه‌ریزی توسعه روستایی اهمیت به‌سزایی دارد. در این میان مسکن به‌طور عام و مساکن روستایی به‌طور خاص، بر حسب شرایط پیچیده زمانی- مکانی، تغییرات مختلف ماهیتی- کارکردی را بخود می‌بینند و نمایانگر شیوه‌های مختلف معماری‌ می‌شون...

همزمان با وقوع حوادث و سوانح گوناگون در مناطق شهری و روستایی کشور تلاش های زیادی در چند دهه اخیر از سوی مسئولین و  مدیران در جهت بازسازی و مقاوم سازی این مساکن انجام گردیده است. در این بین فارغ از کیفیت این تلاش ها که خود فرصت و مجالی دیگر می طلبد، از موضوع مساکن روستایی کمتر صحبت به میان آمده است. متأسفانه به طور کلی با مسائل روستایی برخورد بنیادی و عمیقی نمی شود و موضوعات مختلف مربوط به آن بس...

از مسائل مطرح نشانه شناسیِ معماری، چگونگی ارتباط لایه های نشانه شناختیِ یک اثر معماری و تأثیر آن بر قوام یا زوال انسجام سامانه ایِ معماری می باشد. در این مقاله جهت تبیین این مسئله، ضمن تشریح مفاهیم نشانه شناسیِ شمایل، نمایه و نماد، رمزگان های سه گانه علمی، زیبایی شناختی و اجتماعی که متأثر از مفاهیم فوق هستند معرفی می گردند. سپس دو رویکرد مهم نشانه شناختی تحت عنوان مناسبات همنشینی و جانشینی (که به ل...

مفهوم مسکن از دیدگاه اسلام موضوعی است که در این نوشتار مورد بررسی قرار می‌گیرد. اهمیت این موضوع در شناخت تفاوت‌های میان معماری اسلامی و معماری مسلمین (بناهای ساخته شده توسط مسلمانان) موثر است. لذا نگارندگان با استفاده از منابع دینی چون آیات و روایات تلاش نموده‌اند تا به جهت‌گیری‌های دینی در زمینه مفهوم مسکن این مطلب دست یابند. نوشتار حاضر بر اساس روش تحلیلی-توصیفی تنظیم گردیده است. نگارندگان ب...

افزایش جمعیت، کمبود زمین و شیوه­های معماری نوین، طراحان را به ساخت مجتمع­‌های مسکونی سوق داد. در ایران ساخت کوی­‌های مسکونی برای اقشار مختلف اجتماع از دوره­ی پهلوی دوم آغاز شد. رابطه­ بین بنیان­‌های اجتماعی و فرهنگی قشر ساکن در مجتمع­‌های مسکونی و معماری مسکن از مسائل اساسی است که عدم توجه به آن می­‌تواند فعالیت‌­های ساکنان را مختل نماید. هدف پژوهش بررسی نقش گروه‌های اجتماعی-فرهنگی در چگونگی شک...

مسکن و کالبد مناسب در روستاها، پس از انقلاب اسلامی، همواره تقاضای مردم و صاحب نظران و دغدغۀ دولتها بوده است.بررسی برنامه های توسعه پنج سالۀ پس از انقلاب مؤید این تقاضا و نشان دهندۀ روند رو به رشد و افزایش چشمگیر طر حهای بهسازی مسکن و ارتقای محیط کالبدی در روستاهاست. 2اما در کشور پهناوری مانند ایران که مناطقی گوناگون دارد، با تنوع جغرافیایی و اقلیمی و قومی و اقتصادی و هوی تهای خاص محلی ومنطقه ای...

در دهه‌‌های اخیر کمبود مسکن و کیفیت نامطلوب آن، همواره به‌عنوان یکی از معضلات اجتماعی - اقتصادی در کشور ما مطرح بوده است. انعطاف‌پذیری با امکان ایجاد سازگاری و یا تغییر در کالبد و فضا جهت استفاده‌های گوناگون از آن، یکی از اساسی‌ترین مفاهیمی است که به بهبود کیفی فضای سکونت منجر می‌گردد. علی‌رغم این که در معماری سنتی ایران انعطاف‌پذیری از مفاهیم کلیدی و بنیادین در بین عناصر اجتماعی و فضایی شکل‌ده...