در فتنۀ افغا نها، بسیاری از زیرساختها و ابنیۀ ارزشمند اصفهان از بین رفت، از سکنه خالی شد و تا نزدیک دو قرن پوستۀ فرسوده و آثار معماری و شهرسازی آن رها شده و بی اعتنا باقی ماند. دردورۀ قاجاریه حاکمان اصفهان تا حدود سال 1290 ق یکی پس از دیگری روی کار آمدند و به سرعت کنار رفتند. با آمدن مسعودمیرزا ظل السلطان پسر بزرگ ناصرالدین شاه فصلی دیگر گشوده شد. به نظر میرسد، در اوایل این دوره، در اصفهان هم ف...

خوشنویسی و تذهیب دو عنصر اصلی تشکیل دهندۀ کتاب آرایی و کتابت قرآن هستند. تذهیب های مختلف قرآنی که در طول تاریخ این هنر در ایران اجرا شده اند دارای ویژگی ها و خصوصیات خاص زیبایی شناسانه اند. این هنر همواره در طول تاریخ رو به رشد بوده و در هر دوره ای تذهیب هایش از ویژگی های خاصی برخوردار بوده است، به طوری که زیباترین و ظریف ترین تذهیب های قرآنی مربوط به تذهیب های عصر صفوی است. بنا به عقیدۀ برخی ا...

هدف: ، اجاره­نامه­ها ازجمله  اسناد شرعی، قضایی، مالی، خصوصی، و حکومتی هستند که می­توانند در نگارش تاریخ اجتماعی و اقتصادی به کار آیند. هدف این پژوهش شناساندن ارزش اجاره­نامه­ها  برای پژوهش­های تاریخی و توصیف ساختار آنها  برای کمک به فهرستنویسی صحیح در آرشیوها است. روش/ رویکرد: 250 اجاره­نامه از آرشیوهای اسناد تاریخی بررسی شده است. یافته­ها و نتایج: اجاره­نامه­ها دارای عناصر اصلی و فرعی هستند؛ ا...

دشت خاوه در شهرستان دلفان (نورآباد) یکی از دشت های مهم زاگرس مرکزی است که در منطقه پشتکوه شرقی و در بین کوه های گرین و سفید کوه واقع شده است. در این دشت، 36 محوطه باستانی شناسایی شده که قدیم ترین آن ها مربوط به دوره نوسنگی بی سفال و جدیدترین آن ها مربوط به قرن های متأخر دورۀ اسلامی است. از این تعداد، بیست محوطه دارای بقایای دوره اشکانی بوده اند. مباحث مورد توجه در این مقاله اغلب براساس فعالیت ه...

به منظور تعیین صفات مؤثر بر عملکرد دانه در شرایط آبیاری کامل و تنش خشکی انتهای فصل، 16 ژنوتیپ گندم بهاره به صورت دو آزمایش جداگانه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور طی سال زراعی 88-1387 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیۀ مرکب نشان داد اکثر صفات مورد بررسی شامل سطح و وزن ویژۀ برگ پرچم، سرعت و طول دورۀ پرشدن دانه و همچنین اجزای عملکرد دانه شامل تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله و وزن...

با توجه به اهمیت تولید و تکثیر گیاهان عاری از ویروس در سیب­زمینی تاکنون تعدادی از عوامل دخیل در تکثیر سیب­زمینی (تولید گیاهچه­ها و ریزغده­های درون­شیشه ای عاری از ویروس) بررسی شده است. مطابق نتایج دیگر تحقیقات، افزودن مخلوطی از اسیدهای آمینه، تأثیر مهمی در کشت بافت گیاهان دارد و رشد را در بسیاری از موارد افزایش می دهد. این آزمایش به­منظور بررسی اثر چهار اسیدآمینۀ گلوتامین، آرژنین، آسپاراژین، سی...

نوع عناصری که شاعر حول موتیف (Motif) یا بن‌مایه‌های تصویرساز فرامی‌خواند، تا صورت‌های ذهنی (Image) را ترسیم کند، بستگی به قدرت و وسعت خیال شاعر دارد. بیدل از جمله شاعرانی بود که توانست با قدرت خیال خویش، عناصری پیرامون بن‌مایه‌های تصویرساز فراخواند، که در ظاهر ارتباطی میان آن عناصر و تداعی‌ها وجود نداشت؛ ولی در قلمرو خیال شخصِ بیدل، سبب خلق تصویرهای بدیع می‌شد؛ تجربه‌هایی که بیدل از عرفان و تصوف...

در قرآن، فلسفه‌ی قصّه‌پردازی جز قصّه‌ی فلسفه‌پردازی نیست. اگر فلسفه‌ورزی، آغاز «حیرت»، «دعوت»، «فکرت» و«عبرت» باشد، قصّه‌ها در این کتاب پاک، سراسر دعوت به این مربّع بوده است. قرآن به‌مانند کتابی حامل و واجد «معنا» نمی‌توانسته از کنار قصّه‌پردازی و قصّه‌گویی بی‌تفاوت بگذرد،زیرا قصّه‌ها در قرآن سراسر و سرتاسر حکایت‌ها و وقایع تاریخی‌اند، خالی از خیال و عاری از ایماژ آن‌سان که در قصّه‌های متعارف دیده می‌ش...

دشت خاوه در شهرستان دلفان (نورآباد) یکی از دشت های مهم زاگرس مرکزی است که در منطقة پشتکوه شرقی و در بین کوه های گرین و سفید کوه واقع شده است. در این دشت، 36 محوطة باستانی شناسایی شده که قدیم ترین آن ها مربوط به دورة نوسنگی بی سفال و جدیدترین آن ها مربوط به قرن های متأخر دورۀ اسلامی است. از این تعداد، بیست محوطه دارای بقایای دورة اشکانی بوده اند. مباحث مورد توجه در این مقاله اغلب براساس فعالیت ه...

مهرها واثر مهرها از جمله مدارک ارزشمند جهت مطالعۀ ساختار اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دورۀ سلوکی محسوب می­شوند. به سبب کمبود مطالعه و پژوهش­های منسجم در این زمینه، مجموعه­های بزرگی از بایگانی­های اداری سلوکی ناشناخته باقی مانده­اند. از جمله محوطه­های شاخص دارای اثر مهر و اسناد بایگانی شده این دوره، می­توان به شهرهای قومس، شوش، اروک، نیپور، بابل، سلوکیه و کدش اشاره نمود که هزاران نمونة ارزشمند را در ...