ریاضت، گرچه در تداعی ذهنی اکثر افراد، اعمال شاق صوفیان و مرتاضان است، در شکل صحیح آن، لایۀ زیرین شریعت و شیوۀ دیرین طریقت و تنها راه خروج از منزل نفسانی و عروج به مقام ربانی است. تفاوت رهبانیت و تصوف جاهلانه با ریاضت مطلوب دین، در اصل لزوم ریاضت نیست، بلکه در انگیزه ها و ابعاد ریاضت است. پیام «رهبانیة امتی الجهاد»، خروج از ریاضت انحرافی و ورود در ریاضت مطلوب است نه خروج کلی از ریاضت. اجتماعی و...

تقارن سال 1378 با یکصدمین سال تولد امام خمینی(ره) که به نام او نامگذاری شده است، فرصتی برای باز اندیشی در آثار ایشان فراهم آورده است. آن احیاگر بزرگ دین و مصلح بیدار قرن با باوری عمیق نسبت به جامعیّت و توانایی اسلام، خط بطلان بر تئوری جدایی دین از سیاست کشید و با تکیه بر توده‏های عظیم مردمی، انقلاب اسلامی را بامهارتی استثنایی در نظام دو قطبی جهانی رهبری و هدایت نموده، رژیم پهلوی را در هم شکست و ...

دو جنبش اسلام سیاسی و الهیات آزادی بخش به عنوان جنبش هایی هویت طلب مذهبی در واکنش به ظلم، استبداد و فقر کشورهای جهان سوم شکل گرفتند. اندیشمندان این جنبش ها عمدتاً از روحانیونی هستند که معتقدند دین دارای بعد اجتماعی است و منحصر به امور فردی نیست. فرد دین دار دارای مسئولیت اجتماعی است. دین از ما می خواهد در برابر ظلم سکوت نکنیم و باید برای آزادی و رفع ظلم قیام کرد و ساختارهای وابسته به سرمایه داری...

موضوع این نوشتار شخصی شدنِ پدیدۀ دین داری و کالاشدگی مقولۀ معنویت است که یکی از مسئله های عصر فرانوگرایی و انسان مضطرب دنیای فناوری شده است. سال ها جست وجو در پی نیاز فطری انسان - پیوند با فراماده - که با گریز فراوان از دین مداری همراه بود، گزیری از پذیرش نسخه های بدلی ادیان جانشین و صورتکی از عرفان های خودبنیاد به بار نیاورد. نظام سرمایه داری سایه ای فراخ بر سر بازار اقتصاد مغرب و مشرق گستراند ...

در ادیان مختلف بسته به نگرش آن ادیان به آخرت شناسی و فرجام روان فرد درگذشته، آیین­های گوناگونی در پیوند با مرگ برگزار می­شود که یکی از مهمترین آنهاسوگواری است. آیین سوگواری هم کارکردی این جهانی (آرامش بخشی به بازماندگان) و هم کارکردی آن جهانی (سعادت بخشی به روان فرد درگذشته) دارد. این کارکردها در مورد سوگواری در دین هندویی نیز صادق است. لذا با توجه به موضوع حاضر، این نوشتار در پی آن است که اهمی...

جهانی شدن پدیده ای است که از آن به عنوان ویژگی بارز دوران معاصر نام برده می شود.به معنای:یکپارچه شدن،کوچک شدن ویا به تعبیر مارشال مک لوهان :دهکده ای شدن. گر چه به دلیل تنوع و تکثر نظریات موجود،ارائه ی تعریفی دقیق از این پدیده با مشکل مواجه است،اما به هر حال خواه آن را پروژه بدانیم یا پروسه،در اعصار وقرون باستان بکاویمش یادر نظریه پردازی های آکادمیک جدید،طبق اعتراف اغلب اهل تحقیق چنان پرشتاب در...

پرسش از رویکرد فلسفی و معرفتی جریان‌های ایدئولوژیک و تبیین موضع آنها دربارة عقل و ارزشِ معرفت‌شناختی آن، از دغدغه‌های موجود و در خور تأمل پژوهشگران در قلمرو فلسفه دین است. اهمیت معرفت‌شناختی این مسئله درباره جنبش‌های دینی عمدتاَ به دلیل مفروضاتی، مانند نسبت و جایگاه عناصرِ فاخرِ «نقل» و «عقل»، مسئله «کاشفیت» و «صدق و کذب» در هندسة معرفتی و کار ویژه‌های آنها در قلمرو معرفتی است. این موضوع اخیراً از آ...

بازتفسیر مفاهیم دینی و تأثیر آن بر شکل گیری انقلاب اسلامی ایران چکیده بدون تردید، انقلاب ایران در پایان دوران گذار از تجربه های پیشین جهانی و آغاز تجربه های جدید در مناسبات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی انسان قرار دارد. بارزترین شاخص این تجربۀ جدید، بازگشت به باور های دینی و تأکید بر معنویت و معنابخشی روابط انسانی فارغ از پذیرة معمول جهانی است و این همان بنیان فکری انقلاب ایران به شمار می ...

مسئله آنست که خروج از انفعال در برابرفرهنگ مبتذل در حال اشاعه و تحقق دکترین جهانی شدن فرهنگ اسلامی، با تکیه بر معیارها و سلایق شخصی مبلغان، امکان پذیر نیست؛ و نیازی جدی به الگوئی استاندارد شده از منابع دین وجود دارد. لذا هدف این مقاله استخراج و تدوین الگوی کارگزاری نفوذ اجتماعی دین از آموزه‌های قران است که با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوای کیفی و گرانددتئوری، میسر گردیده است. یافته ها نشان می‌ده...

ازمیان رفتن مرزهای زمانی و مکانی و نزدیکی فرهنگ ها و جوامع، موضوعی به نام جهانی شدن را به محافل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی وارد کرده، چالش ها و فرصت هایی را برای آموزه های دینی ایجاد کرده است. هدف از این پژوهش تفکیک فرایند جهانی شدن و پروژة جهانی سازی غربی و تبیین نسبت های آن با آموزه های دینی است. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی بود. پس از مطالعة اسناد موجود، تعاریف و نظریه های مختلف در زمینة جهانی شدن،...