دانش واژه شناسی (مفردات) قرآن نقشی اساسی در فهم و تفسیر این کتاب مقدّس دارد. می توان گفت واژه شناسی پیش نیازی برای تألیف تفاسیر قرآن، در کنار سایر دانش های مرتبط با تفسیر از جمله روایات و سیره است. روایتهای فراوانی در منابع اسلامی یافت می شود که بیان می دارند اصحاب پیامبر در مورد برخی واژگان که معنایشان برای آن ها مبهم بود، از محمّد (ص) پرسش می کردند. همچنین برخی از اصحاب و تابعین پیامبر مانند عل...

کافور که در کتب تاریخ با عناوین : استاد‘ابوالمسک و کافور اخشیدی مشهور است نام و عنوان برده و غلامی خصی (خواجه)است که توسط برده فروشی از سودان به مصر آورده شد . این غلام در اوائل سده چهارم (312ه.ق) به عنوان مملوک به خدمت ابوبکر محمد بن طغج فرغانی ملقب به اخشید (پادشاه و احیانأ شاه شاهان ) از امراء عصر عباسی درآمد و از خواص او گردید . کافور به دلیل برخورداری از استعداد ذاتی و هوش سرشار در دستگاه...

مقامات نویسی عرفانی یکی از مهم ترین شاخه های عرفان و تاریخ ادبیّات عرفانی است که تا به امروز کمتر بدان به عنوان یک ژانر (نوع) ادبی خاص توجّه شده است. طبقه بندی دقیق و منطقی انواع سه گانه مقامات نویسی و تبیین جایگاه، نوع نگاه، روش ها و انگیزه ها و اهدافی که در پشت این نوع مهمّ ادب عرفانی هست، می تواند کمک فراوانی به شناخت فرهنگ و ادب دیروز و امروز ما نماید. همچنین، بررسی و تحلیل چهره ها و شخصیّت های...

چکیده بررسی رسم ازدواج در ادب فارسی تاکنون زمینۀ تحقیقات و پژوهش¬هایی زیادی بوده است، که البتّه در بیشتر آن¬ها یا به شکل و گونه¬های در خورِ توجّه ازدواج پرداخته نشده و یا بستر تحقیق در حوزۀ نظم و عموماً محدود به نوع حماسی و ویژۀ – شاهنامۀحکیم ابوالقاسم¬فردوسی- است. در این مقاله با مطالعه و واکاوی سمک¬عیّار به بررسی تحلیلی- محتوایی 9 بن¬مایه، گونه و سبک مهّم ازدواج پرداخته شده است، که در آن پهلوان یا ...

طنز و شوخی یکی از ویژگی های بعضی از داستان های روزگار معاصر هستند. مایه های طنز بخشی از جوهر ادبی بهترین داستان های جهان را تشکیل می دهند. نگاه رندانه ی طنز به پیش فرض های رسـوب کرده ی ذهنی، اعتقادات پوسـیده و خـرافی و هم چنین معضـلات و مشـکلات اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی و به بازی گرفتن آن ها با سلاح خنده و لبخندی که برلب ها می نشیند، از تیزی حربه ی آن می کاهد و خطر آن را برای طنز پرداز کاهش می د...

در این پایان نامه، سیمای مجلس شورای ملی در ادبیات معاصر از سال 1285ه.ش یعنی انقلاب مشروطیت تا سال1320ه.ش، با تکیه بر شعر شاعران مشهور و انقلابی چون: سید اشرف الدین گیلانی، فرخی یزدی، ابوالقاسم عارف قزوینی، میرزاده عشقی، ایرج میرزا، ابوالقاسم لاهوتی، ملک الشعرای بهار و ادیب الممالک فراهانی بررسی و در ضمن اشعاری از شاعران عهد مشروطه و معاصر برای نمونه آورده شده است. یکی از تحولات مهم جامعه ایرا...

هویت جمعی انسان درارتباط با وطن شکل می گیرد و معنا و مفهوم می یابد. هم زمان با انقلاب مشروطه، یکی از مهم ترین اندیشه های غربی که به ایران وارد شد، «ناسیونالیسم» نام دارد که بر متفکران و شاعران این دوره تأثیر گذاشته است. در شعر شاعران مشروطه، تلقی های جدیدی از مفهوم وطن دیده می شود. برخی از شاعران این دوره هم چون بهار، ادیب الممالک فراهانی و نسیم شمال، وطن را ایران به علاوه ی اسلام می دانند؛ اما...

انقلاب مشروطه و وقایعی که به دنبال داشت، تحولی وسیع در سطح جامعۀ ایران به وجود آورد. در نتیجه اشخاص بزرگی در سطوح مختلف، تحت تأثیر این تحولات فعالیت داشتند و برخی نیز آثاری از خود به جای گذاشتند. در عرصۀ ادبیات، شخصیت های برجسته ای همگام با دیگر اقشار جامعه در جهت آن تحول نوین حرکت کردند. میرزادۀ عشقی نیز یکی از کسانی است که پس از کودتای 1229 به مخالفت با خاندان قاجار و استبداد بیرونی و درونی پ...

چکیده طنز یکی از فنون و شگرد های بیان هنری و موثر در ادبیّات است . شاعران در دوره مشروطه از این نوع ادبی در راه رسیدن به اهداف انقلابی خود بهره جسته اند . سیّد اشرف الدین گیلانی(نسیم شمال ) و میرزاده عشقی از جمله برجسته ترین شاعران دوره قاجاریّه می باشند، که از طنز در اشعار خود استفاده کرده اند. در این پژوهش که با هدف شناخت هر چه بهتر جنبه های طنز در شاعران یاد شده انجام شده، فرض بر این است که ب...