شاعران عرب اشعار خود را به هنگام ظهور اسلام به سبک شاعران جاهلی می سرودند تا اینکه به اسلام گرویدند. پس از بعثت پیامبر گرامی (ص)، دو دسته از شاعران پیدا شدند، قریش در مقام تحدی با پروردگار و رسول خدا بر آمد و همین امر موجب شدکه مهاجرت از مکه به مدینه پیش آید تا جایی که قریش و یاوران آنها در سویی صف آرایی کردند و پیغمبر (ص) وکسانی که با آن حضرت (ص) به مدینه مهاجرت نموده بودند در سویی دیگر قرارگر...

در بین آثار ادبی، اشعاری- اگرچه اندک- وجود دارند که منحصراً در وصف دما، ساختمان، عناصر و اجزایگرمابه و آداب استحمام سروده شده‌اند. در تعدادی از این توصیفات منظوم، شاهد انعکاس تعلیمات عرفانی و آداب و اصطلاحات صوفیه هستیم؛ بدین طریق که ذهن شاعر پس از ایجاد شباهت بین خانقاه و گرمابه، کوشیده است تا بیناین مکان و آداب مرتبط با آن، با مراحل اولیه سیر‌و‌سلوک و برخی از رسوم خانقاهی پیوند برقرار کند و اص...

مسئله فتح ایران توسط مسلمانان، از مسائلی است که هنوز ابعاد آن به‌طور کامل مورد بررسی قرار نگرفته است. پرسش‌های بسیاری درباره این فتوحات وجود دارد. یکی از پرسش‌ها چرایی سقوط زودهنگام دولت ساسانی و نوع واکنش جامعه ایرانی به این مسئله است. این نوشتار تلاش می‌کند تا از منظری جدید موضوع را بررسی کند. مفروض این نوشتار این است که در کنار عوامل سیاسی و اقتصادی، نوعی از ذهینت‌سازی و باور عمومی در دو سوی...

به روزگار بنی امیه مهاجر ت هایی با اهداف نظامی و اقتصادی از عراق به خراسان روی داد. دو مهاجرت آغازین، در زمان حکومت زیا د بن ابیه در عراق (44-53ق) (664-673م)  از سوی وی مدیریت شد . مهاجرت نخست در سا ل 47 ق/ 677 م از بصره بهخراسان روی داد و با بن بست نظامی اعراب در خراسان و ناآرامی های قبیله ای ناشی ازتقسیم عطایا در بصره، ارتباط داشت . دومین مهاجرت به سال 51 ق/ 671 م مدیریتشد. در آن سال، 50000 خ...

سرزمین جنوب غربی جزیره العرب که در کتیبه های باستانی به نام یمنت نامیده شده است از 1200 ق م دارای نظام های حکومتی معین، قتبان، اوسان و سبا بود ولی در هنگام ظهور اسلام از نظامات پادشاهی و قدرت مرکزی که نفوذ سیاسی آن بر سراسر یمن گسترده باشد، خبری نبود و شیوخ قبایل مدعی پادشاهی درگیری نزاع سیاسی با یکدگیر بودند. اسلام در سال های نهم و دهم هجری در میان همه قبایل راه یافت و بتکده های عربستان جنوبی ...

در بین آثار ادبی، اشعاری- اگرچه اندک- وجود دارند که منحصراً در وصف دما، ساختمان، عناصر و اجزایگرمابه و آداب استحمام سروده شده اند. در تعدادی از این توصیفات منظوم، شاهد انعکاس تعلیمات عرفانی و آداب و اصطلاحات صوفیه هستیم؛ بدین طریق که ذهن شاعر پس از ایجاد شباهت بین خانقاه و گرمابه، کوشیده است تا بیناین مکان و آداب مرتبط با آن، با مراحل اولیه سیر و سلوک و برخی از رسوم خانقاهی پیوند برقرار کند و اص...

حکومت عثمانی در عصر اقتدار و شکوه، (دورۀ حکومت سلیم اول و سلیمان قانونی)، از جنبه‌های گوناگون به شکوفایی رسید. تحول و توسعه در زمینۀ ادبیات و تاریخنگاری یکی از جنبه‌های شکوفایی علمی در این دوره بود. نگارش آثار ادبی و تاریخی در این دوره افزایش یافت و گونه‌های ادبی جدیدی ایجاد شد. بنابر یافته‌های پژوهش حاضر، مهاجران ایرانی حاضر در قلمرو عثمانی، از جمله عوامل مهم در ایجاد این تحولات ادبی بودند. نخ...

فراخوان پیروان ادیان دیگر به قبول اسلام که اصطلاحاً «دعوت» خوانده می­ شود، در بیشتر موارد با سه پیشنهاد: قبول اسلام، پرداخت جزیه یا جنگ همراه بوده است. پیشنهاد قبول اسلام به ایرانیان نیز به ­تفصیل در گزارش ­های متعدد آمده است. محتوای این گزارش­ ها دارای دو وجه متمایزند: وجه صوری و عینی رویداد­ها و دیگر، وجه دینی، معنوی و گرایش ­ها و بینش ­های راویان آن ها. گزارش ­های مختلف و وجود دیدگا­ه های متض...

هدف از پژوهش حاضر تعینِ ویژگی ها و ارزش های بصریِ نقشه های راهنما در جهانِ اسلام با تمرکز بر نقشه های مسیریابیِ اماکنِ زیارتی بوده است. این پژوهش هم چنین، از روش های توامانِ کمی و کیفی سود برده است. جامعه ی هدف در این تحقیق، تمامیِ نقشه های راهنما از قرن پنجم تا یازدهم هجری قمری بوده است و نمونه گیری از نوع هدف مند در دست رس تعیین گشته است. 78 نمونه ی مورد برسی در این پژوهش عمدتا از سه کتاب فتوح الحر...