با وجود آنکه در کارنامه­ دوران فرمانروایی سلطان محمود غزنوی (389 – 421 ه.ق.) افتخارات سیاسی و نظامی چشمگیری وجود دارد؛ اما او بیشتر به دلیل فتوحات خویش در هندوستان از شهرتی ویژه برخوردار است. پیروزی­های پی در پی سلطان محمود در لشکرکشی­های گوناگون، ولع او را برای تصرف سرزمین های جدید، بیشتر بر می انگیخت. سلطان محمود که با لشکرکشی های مکرر، بر سرزمینی بسیار گسترده سلطه یافته بود، در سال 420 ه.ق. ...

احمد محمود، داستان نویس معاصر، در آثارش سعی خود را بر وصف شرایط حاکم میان فرد و اجتماع نهاده است؛ یعنی توصیف زندگی مردم عادی، نیازها و نگرانی‌هایشان در طی جو حاکم بر نظام اجتماعی که در قالب روایت‌های داستانی گنجانیده شده‌اند. این نوع داستان پردازی، سبک وی را در زمره نویسندگان متمایل به رئالیسم اجتماعی قرار داده است. گرایش محمود به واقع‌گرایی، همچنین وجود نشانه های رئالیسم اجتماعی در رمان-هایش، ...

طبیعت¬گرایی در دوره اسکندر سلطانِ تیموری دارای معنا و مفهومی ویژه بوده که بخش¬های وسیعی از مفاهیم زیبایی شناختی خود را به واسطه صور خیال مانند تشبیه، استعاره، کنایه، اغراق ، افکار و اندیشه¬های اسطوره¬ای و دینی قبل از اسلام اخذ نموده است. از این رهگذر طبیعت و اسلوب ساخت آن نه به معنای مواجهه عینی در مقابل جهان خارج، بلکه ریشه در نوعی جهان¬بینی اساطیری و دینی دارد که تمامی اشکال و صور طبیعت را به ...

موضوع این رساله مقایسه زبان داستان در آثار دولت آبادی و احمد محموداست . زبان داستان پهنه وسیعی است که نویسنده خلاقیت خود را در آن به نمایش می گذارد. به طور کلی گفتگو و توصیف دو عنصر اصلی این زبان هستند که با استفاده از واژه ها داستان را زنده و پویا نشان می دهند . اگر زبان به دقت به کار گرفته شود، وسیله صعود سایر عناصر داستان یه قله آفرینش یک اثر ادبی می گردد. همچنین شناخت زبان داستان خواننده را...

با به قدرت رسیدن سلطان محمود غزنوی روند جدیدی از یکسویه نگری فکری، مذهبی به تقلید و تأسی از دارالخلافه بغداد در شرق ایران اجرایی شد . محمود غزنوی در جهت کسب مشروعیت معنوی و علی‌رغم پاره‌ای اختلافات با دارالخلافه ، به تبعیت از اهل حدیث حاکم بر بغداد و با نگاهی یکسویه نگر و متعصبانه ،  به سرکوب فرقه‌های مختلف مذهبی و انزوای اندیشمندان علوم عقلی پرداخت. طبق فرضیه این پژوهش ،اقدامات محمود در تأسیس ...

در غزلی از دیوان حافظ به مطلعِ دلم جز مهر مهرویان طریقی برنمی گیرد   ز هر در می دهم پندش ولیکن درنمی گیرد   بیتی در همه نسخه ها به جز نسخه ایاصوفیه به صورت زیر آمده است: من آن آیینه را روزی به دست آرم سکندروار   اگر می گیرد این آتش زمانی ور نمی گیرد   اما در نسخه ایاصوفیه، مصراع دوم این بیت به شکل زیر آمده است: من آن آیینه را روزی به دست آرم سکندروار   اگر می گیرد این آتش زبانی ور نمی گیرد   بات...

شاه اسماعیل که شاعر، هنردوست، بانی و حامی هنر بود هم آوا با دیگر شاعران، در اشعار خویش به صراحت خود را به نام شاهان فرهمند ایرانی همچون کیکاووس، جمشید، فریدون و حتی شاهان غیر ایرانی (اسکندر) می خواند و خود را اسکندر زمانه می نامد و این مضامین را در نگاره های مکتب تبریز صفوی نیز اجرایی می کند. این حرکت او نیز توسط شاه طهماسب ادامه پیدا می کند. به طوری که ما شاهد تکرار تمثال شاه طهماسب در هیئت هو...

اسکندر شخصیتی تاریخی است که زندگی و کشور‌گشایی‌های او، در شاهنامة فردوسی و منظومه‌های شرفنامه و اقبالنامة نظامی دستاویزی شده است برای نقل روایت. روایت‌های جهان بی‌شمارند اما علی رغم گوناگونی شکل‌های روایت، هر متن روایی نیاز به واسطه‌ای دارد که آن را روایت کند. این واسطه راوی است و دیدگاه و شیوه‌های روایتگری او یکی از مهم‌ترین عواملی است که باعث تمایز شکل‌های گوناگون روایت می‌شود. در این نوشته...