مدارک باستان¬شناختی به¬دست آمده از دوران پارینه¬سنگی تا عصرآهن در جنوب و جنوب شرق دریای مازندران بیانگر دگرگونی¬های بنیادی در ساختار زندگی مردمان این مناطق در این دوران متوالی است. یکی از تحولات عمده¬ای که در دوران مفرغ (شهرنشینی) نسبت به دوران گذشته در سطح جوامع این حوزه به¬وقوع پیوسته، تغییرات در سنت¬های تدفین است. قبور این دوره دربر دارنده اطلاعات غنی از ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ا...

تپۀ بازگیر در 76­کیلومتری شمال شرق ترنگ­تپه، در قسمت شرقی دشت گرگان قرار دارد. مجموعة فلزی بازگیر در سال 1379 کشف و در سال­1389 مورد کاوش باستان­شناختی قرار گرفت. مجموعه اشیاء فلزی، دارای تنوع در شکل و کاربری است و از نظر زمانی به دورۀ مفرغ پایانی(همزمان iiic تپه حصار) می­رسد. در این تحقیق، از روش­هایی چون میکروسکوپ متالوگرافی، sem-eds وxrd  برای تعیین تکنیک ساخت، نوع آلیاژ و ترکیب شیمیایی، شنا...

چکیده هدف از انجام این تحقیق، مطالعه، بررسی و معرفی مسیرهای ارتباطی است که از دوران گذشته مورد استفاده­ی ساکنان منطقه­ی زاگرس مرکزی، به ویژه کوچ­نشینان قرار گرفته است. در گذشته، مطالعات جغرافیایی نسبتاً جامعی در زمینه­ی معرفی مسیرهای ارتباطی منطقه صورت گرفته است؛ ولی در این پژوهش با رویکردی نو مطالعات باستان­شناسی و مردم­شناسی نیز انجام گرفته است. این مقاله در پی آن است که: آیا این مسیرهای ارتبا...

شناخت سیر فرهنگ و تمدن و اندیشه ی مردم یک سرزمین جز با درک باورها، اعتقادات و اسطوره های آن سرزمین میسر نیست. شناخت و بررسی و طبقه بندی آثار مفرغی کهگیلویه و بویراحمد به منظور بیان نقوش و شیوه هنری آنها بخشی از اصول این کار تحقیقی بوده است. بررسی فرم و نقش این مفرغ ها هدف اصلی این پژوهش بوده است.

مناطق جنوب شرق ایران در نیم قرن اخیر کانون پژوهش ها و دستاوردهای مهم باستان شناختی در سطح ملی و بین المللی بوده اند. کشف بقایای متعلق به مراکز شهری عصر مفرغ به ویژه شهرسوخته یا تمدن حوزه هیرمند و هامون در استان سیستان و بلوچستان، شهداد و جیرفت یا تمدن حوزه هلیل رود در استان کرمان همه مهر تاییدی است بر اهمیت باستان شناختی، تاریخی و فرهنگی این مناطق. با این همه دانش ما در رابطه با فرهنگ های پیش ا...

دورۀ گذار از مفرغ به آهن یکی از بحث برانگیزترین و دیرپاترین باستان شناسی است و در واقع می توان گفت که قدمت بحث در این خصوص به قدمت خود باستان شناسی است. از این جهت این مبحث پرمخاطب و جنجال برانگیز، هم زمان است با دوره¬ای که بسیاری از باستان شناسان آن را سرآغاز تحولاتی بزرگ در بسیاری از مناطق می دانند. دوره ای که آن را زمان مهاجرت و فراگیر شدن اقوامی که آنها را هند و اروپایی، هند و ایرانی و در ن...

ایرانیان از دیر باز فناوری جداسازی عناصر آلیاژی از طلا و نقره را در اختیار داشتند و می توانستند طلا و نقره بسیار خالص تولید کنند. آلیاژسازی نیز در قالب کیمیاگری پیشرفت چشمگیری داشت. روش های مرسوم در آلیاژسازی و جدا سازی عناصر اضافی از آلیاژها به دقت در کتاب های آموزش مواد و فلزات 1000 سال قبل شرح داده شده است. فهرستی از آلیاژهای صنعتی و کاربرد آنها نیز در این کتاب ها گردآوری شده است.

در این مقاله سفال های گردآوری شده در بررسی های باستان شناسی تپه قبرستان دره شهر مطالعه و تحلیل شده است. این محل، یک گورستان مرتبط با استقرارهای کوچ نشینی است که در شمال غرب شهر دره شهر و در جنوب شرق استان ایلام واقع است. تپه قبرستان دره شهر نخستین بار در جریان بررسی های باستان شناسی منطقه در سال 1384 شناسایی گردید و در سال 1385 دوباره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی های باستان شناسی حاکی از ا...

تپه بازگیر در76 کیلومتری شمال شرق ترنگ تپه در قسمت شرقی دشت گرگان قرار دارد. مجموعه فلزی بازگیر در سال 1379 کشف شد(نوکنده و همکاران 1384)و در سال 1389 مورد کاوش باستان شناختی قرار گرفت. این مجموعه اشیا فلزی مس- پایه تپه بازگیر دارای تنوع در شکل و کاربری بودند و مربوط به دوره مفرغ پایانی و همزمان با دوره iiic هستند. در این تحقیق، تعداد 6 شی فلزی برای مطالعات فن شناسی انتخاب گردید و با استفاده ...

عصر مفرغ قدیم در خاورمیانه، مقارن با رویدادهای بزرگی مانند تشکیل اوّلین دولت‌شهرها، آغاز شهرنشینی و گسترش خط و کتابت است. آثار فرهنگی در ابتدای این دوره، در بسیاری از مناطق خاورمیانه شامل قسمت غربی ایران، قفقاز، آناتولی، لوانت و شمال میانرودان همانندی‌های شگفت‌آوری از خود نشان می‌دهند و به اسامی مختلفی نامگذاری شده‌اند. با وجود سابقة طولانی در پژوهش‌های این دوره، داده‌های موجود در تحلیل تحوّلات آ...