دموکراتیک شدن علاوه بر آنکه به شیوه انتخاب نخبگان جامعه مربوط می شود، می تواند مفهومی فرهنگی نیز داشته باشد. دموکراتیک شدن به معنای عام مبتنی بر سه بعد بنیادین است: برابری هستی شناختی، استقلال فردی (آزادی) و شیوه خاص انتخاب نخبگان. تأکید بر دو جزء نخست پایه ی دموکراسی فرهنگ را می سازد. از این نظر می توان جامعه ای پیشادموکراتیک از نظر فرهنگ را از نوع دموکراتیک آن متمایز ساخت. کارل مانهایم با ارا...

چکیده نظام‌‌های انتخاباتی از جمله مهم‌ترین نهادهای حقوقی و سیاسی در هر کشور دموکراتیک‌‌اند. تحقیقات و پژوهش‌‌های متعددی که محققان و پژوهشگران علوم سیاسی دربارة نظام‌‌های انتخاباتی در کشورهای گوناگون طی سال‌‌های اخیر انجام داده‌اند، به‌خوبی نشان می‌‌دهد که نهاد نظام انتخاباتی در بخش‌‌های گوناگون حیات سیاسی در هر کشور تأثیرات عمیق و پایداری می‌‌گذارد. به‌رغم اهمیت بسیار نظام‌‌های انتخاباتی، هنوز ...

حکومت‌های اقتدارگرا و متکی به قدرت‌های فرامنطقه‌ای در خاورمیانه، با ایجاد محرومیت در زندگی شهروندان خود، زمینه واگرایی‌های ایدئولوژیک و سیاسی را به دلیل مطالبات دموکراتیک میان آنان فراهم کرده‌اند. چالش میان دو گفتمان سیاسی شیعی و تسنن رادیکال، از این زاویه قابل تحلیل است. این واگرایی به‌وسیله سرویس‌های اطلاعاتی برخی کشورها، با هدف تضعیف سیادت سیاسی جهان اسلام، در حال توسعه است. جنبش‌های اسلامی،...

نظام مستبداﻧﺔ عراقِ دورانِ صدام حسین، اقسامِ ناهمسانی های جاﻣﻌﺔ عراق را در چرخ گوشتِ ایدئولوژیکِ حزب بعث مضمحل کرد؛ ولی پیشینه ای بر جا گذاشت که به محضِ پایان کار وی، خشونت های قومی، فرقه ای و مذهبی سر برآوردند، گسل های جامعه شناختی- هویتی عراقی ها بر همدیگر غلطیدند و قساوت های گوناگون را سبب شدند. نگارنده بر این باور است که یکی از مؤلفه های سبب ساز بروز بی ثباتی کنونی، شیوﮤ تدوین و تصویب قانون اساسی...

اهمیت نقش ارزش‌های توده در گذار به دموکراسی در سال‌های اخیر برجستگی ویژه‌ای یافته است. در دهه‌های اخیر و به طور ویژه با مطالعه «فرهنگ مدنی» آلموند و وربا توجهات بیش از پیش به سوی واکاوی فرهنگ سیاسی رهنمون شده است. علاوه بر آن، رهیافت سرمایه اجتماعی با توجه به تأکید بر پیوندهای اجتماعی و وفاداری آنها به اجتماع، مقوله‌ای مهم جهت خلق فرهنگ متناسب با دموکراسی به نظر می‌آید. این مطالعه در راستای ارز...

امروزه از یک سو، مشارکت در بستر جامعه ای دموکراتیک و اسلامی، صورتی نهادمند به خود گرفته و یکی از شاخص های اصلی نظام توسعه یافته و دموکراتیک محسوب می شود و از سوی دیگر، جهان در قرن اخیر، به واسطه ی تولید انبوه داده ها و اطلاعات بشر، در آستانه ی تحوّلی شگرف و ایجاد جوامعی نو، موسوم به جوامع اطلاعاتی است که سرعت، دقّت و کیفیّت در پردازش، و ساختن دانش های جدید با استفاده از آن اطلاعات در این جوامع، مل...

بررسی فرهنگ سیاسی دانشجویان و نقش تجارب جامعه‌پذیری به‌ویژه نقش زیست‌جهان دانشگاهی در شکل‌دهی به این فرهنگ موضوع مقاله حاضر است. رویکرد نظری تحقیق این است که زیست‌جهانِ دانشگاهی به عنوان عرصه جدیدی از تجربه جامعه‌پذیری با شکل‌گیری فرهنگ سیاسی دموکراتیک رابطه دارد.<span ...

درباره تحولات سوریه تفاسیر متفاوتی وجود دارد. برخی از تحلیلگران چنین فرایندی را ناشی از ارادة گروههای اجتماعی در سوریه میدانند. آنان در تحلیل خود، رویکرد مبتنی بر اقتدارگرایی سیاسی دولت سوریه را عامل اصلی بحران اجتماعی میدانند. گروه دیگری بر این اعتقادند که سوریه مرز ژئوپلتیکی رادیکالیسم سیاسی محافظهکاری جهان غرب محسوب میشود. بنابراین امریکا و کشورهای محافظهکار جهان عرب در صدد هستند تا زمینههای...

رهبری در نظام جمهوری اسلامی علی رغم ابتنا آن بر مفهوم ولایت امری بر طبق اصول پنجم و یکصدو هفتم قانون اساسی اساسا در موقعیتی هماهنگ و متعادل با اساس جمهوریت نظام قرار دارد، که البته چنین موقعیتی از جهت سطح هماهنگی ، نسبت به موقعیت زمامداران در دیگر نظامهای سیاسی مبتنی بر مردم سالاری ، تحت تاثیر کامل نوع نظام سیاسی و بعبارتی نوع جمهوری است که مردم ایران در یک فرایند دموکراتیک آن را پذیرفتند ، یعن...

جغرافیای انتخابات به جنبه های جغرافیایی انتخابات، همه پرسیها، مشارکت انتخاباتی بویژه نتایج آنهامی پردازد. درگام های سیاسی دموکراتیک، مشارکت شهروندان درجغرافیای منطقه مربوطه بعنوان موثرترین بازیگران فضادرجنبه های سیاسی ازمهمترین دغدغه های سیاست مداران ودولتمردان به شمارمی رود.مشارکت شهروندان درامورشکلهای مختلفی دارد.که بارزترین جلوه آن انتخابات است. که در برخی کشورها نشان دهنده میزان مشروعیت نظ...