معارف بهاءولد یکی از مهمترین آثاری است که بر مثنوی تأثیر شگرفی داشته است و تاکنون دربارۀ برخی از وجوه این تأثیرگذاری مطالعه نشده است؛ تمثیل از این جمله است. در این تحقیق ضمن لحاظ نظریۀ بینامتنیّت، تأثیرگذاری معارف بر مثنوی بررسی شده است وبرای دقت نتایج، از نرم‌افزارهای عرفان 3 و مثنوی نور نیز بهره گرفته شده است. تطبیق شواهد نشان می‌دهد که مولانا در مقولۀ تمثیل از جنبه‌های گوناگونی از بهاءولد مت...

یکی از تعالیم منسوب به ابن‌رشد که در قرن سیزدهم میلادی حملات تند مقامات کلیسا را متوجه ابن‌رشدیان لاتینی ساخت، آموزۀ فلسفی وحدت عقل (نفس عاقله) در همۀ آدمیان است که لازمۀ آن را انکار جاودانگی فردی دانسته‌اند. ابن‌رشدیان خود این ملازمه را پذیرفته و گاه برای دفاع هم‌زمان از آن آموزۀ فلسفی و این اعتقاد دینی به نظریۀ حقیقت دوگانه (امکان حق بودن دو گزارۀ متناقض در دو ساحت مختلف) پناه برده‌اند. خاستگ...

پژوهش درباره تصمیم‌گیری، مدل‌های مبتنی بر «عقلانیتِ محدود» را تأیید و از طریق ارائه مدل‌های عقلانی−شهودی تلاش می‌شود تا شهود به‌عنوان ابزاری متمم یا مکمل برای عقل معرفی گردد. مفهوم شهود در غرب نزدیک است به بداهت و بینشی موقتی که راه و روش مشخص نداشته و متفاوت با علم حضوری است. براساس نظریه تصویر، نگرش‌ها، اخلاقیات و ایده‌آل‌های فردی بر تصمیم‌گیری شهودی مؤثر است و مذهب نیز مرجعی است که عوامل فوق ...

رشد اقتصادی زمانی اتفاق می­افتد که ایده­های نو تجاری­سازی شوند. از این­رو، شناخت عوامل تجاری‌سازی دانش به یکی از دغدغه‌های جامعۀ دانشگاهی تبدیل شده است. در این پژوهش تلاش شده است با استفاده از روش‌شناسی کیو به ذهنیت افراد و اولویت‌بندی عوامل تجاری‌سازی دانش دست یابیم. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی، از نظر افق زمانی، مقطعی و از نظر روش گردآوری داده‌ها، نوعی پژوهش کیفی از نوع کیو می‌باشد که در آن...

تولیدات رسانه‌ای به‌ویژه متن‌هایی که به صورت روزمره توسط خبرنگاران تولید می‌شود، یکی از حوزه‌های پرکاربرد برای کاربست و تطبیق رویکردهای انتقادی در تحلیل گفتمان به شمار می‌رود. اختلافات سیاسی بین ایران و عربستان در سال‌های اخیر فضایی در عرصۀ رسانه‌ای دو کشور ایجاد کرده که کاملا تحت سیطرۀ گفتمان‌های سیاسی حاکم بر دولت‌ها است. پژوهش حاضر با هدف تبیین استراتژی‌های گفتمانی روزنامه الشرق الأوسط عربست...

هدف: این پژوهش با هدف تبیین وجودِ ذهنی از منظر هستی‌شناسیِ معرفتِ حکمت متعالیه و استنتاج دلالتهای آن در فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی انجام شده است. روش: این پژوهش با روش استنتاجی(قیاس عملی) انجام شده است. یافته‌ها: در گام اول، بحث وجودِ ذهنی در هستی‌شناسیِ معرفتِ حکمت متعالیه توصیف و تحلیل شده و چکیدة مباحث آن در قالب چهار گزارۀ «وجود ذهنی، مرتبه‌ای از هستی است»، «در علم حصولی، ماهیت شیء در نفس با وجود...

این مقاله در تلاش است ضمن واکاوی تفاوت تعبیر ملاصدرا و علامه طباطبایی از «ماهیت»، تأثیر این تفاوت را در نظریۀ اصالت وجود و بداهت آن بازشناسی کند. تعابیر دوگانه‌ای از «ماهیت» در آثار ملاصدرا وجود دارد. اما به نظر می‌رسد تعبیری که در آن واقعیت، متشکل از وجود (به صورت اولاً و بالذات) و ماهیت (به صورت ثانیاً و بالعرض) است، با ساختار فلسفی ملاصدرا سازگاری بیشتری دارد. اما در نظر علامه طباطبایی، واقعیت...

روایت در نهاد آثار ادبی نهفته است و عنصری پیش‌برنده در تبیین نقش ادبی و هنری هر اثر ادبی است. هرچه اثر ادبی وجه داستانی قوی‌تری داشته باشد، روایت در آن پُرمایه‌تر و فعال‌تر است. گلستان سعدی اثری تعلیمی است که وجهی داستانی دارد؛ به همین سبب روایت و شگردهای روایت در آن پویا و اثرگذار است. این پژوهش با مطالعة کتابخانه‌ای و یادداشت‌برداری می‌کوشد با تأکید بر نظریه‌های ساختارگرایان معروف (ما...

مفهوم مالکیت یکی از مفاهیم جهانی و قابل بررسی در زبان‌های دنیاست. مفهوم مالکیت به دو صورت اسمی و گزاره‌ای بیان می‌شود. در مقالۀ پیش رو زبان شهمیرزادی برای بررسی مفهوم مالکیت از نوع گزاره‌ای انتخاب شده‌است. این پژوهش بر پایۀ رویکرد نقشی- رده‌شناختی و بر اساس رده‌ها و زیرشاخه‌های چهارگانۀ پیشنهادی استیسن (2009) برای ساخت مالکیت صورت گرفته است. برای این منظور ابتدا پرسشنامه‌ای برای همین منظور تهیه...

تحول در بنیان های فلسفی آموزش و پرورش، شرط لازم تحول در آموزش و پرورش است؛ هر چند شرط کافی آن نیست. تحول در آموزش و پرورش می تواند با رویکردهای فلسفی گوناگون ملاحظه شود. اما آن گاه که از تحول در آموزش و پرورش، متناسب با شرایط بومی و اوضاع و احوال خاص یک کشور سخن به میان می آید لازم است بر مبانی فلسفی برخاسته از بطن و متن همان کشور استوار گردد. نظام فلسفی حکمت متعالیه به عنوان نظامی برآمده از مت...