در این پایان نامه به ترجمه بخش اول جلد دوم کتاب العمده، اثر ماندگار ابن رشیق قیروانی پرداخته شده است. آنچه مرا بر این داشت تا این موضوع را انتخاب کنم جایگاه ویژه ای است که این کتاب در میان کتب ادبی به خود اختصاص داده است. کتابی دائره المعارفی که به بررسی موضوعات متنوعی در زمینه ادبیات و مسائل بلاغی می پردازد. پیش از آنکه به خود ترجمه پرداخته شود دو فصل قرار داده شده است. در فصل اول به مسائل سیا...

برخی از بلاغیون کنایه را جزء مجاز و برخی دیگر آن را تعریض می دانند و هیچ تفاوتی بین آن دو قائل نیستند. و اما در خصوص انواع کنایه می توان گفت سکاکی نسبت به بلاغیون دیگر اقسام دقیقتر و جامعتری را ارائه کرده است و به تعریف و اختلافات بین آنها پرداخته است و اکثر بلاغیون بعد از او از وی تقلید نموده اند. ابن رشیق در کتاب خود العمده به صراحت تعریفی ار کنایه ارائه نداده است بلکه در جایی آن را نوعی از ...

رساله حاضر شامل هفت فصل می باشد که بحث و بررسی در مورد شخصیت ابن رشیق قیروانی و آثار او است، و به عنوان زمینه سازی برای موضوع و شناخت سرزمین مغرب عربی فصل اول به بحث و بررسی در مورد اوضاع جغرافیایی سیاسی و فرهنگی مغرب زمین عربی و اندلیس اختصاص یافته است. در فصل دوم ادب مغربی و اغراض شعری ادب مغربی و حیاه فکری و فرهنگی در مغرب و اندلس ، به همراه ذکر نمونه هایی از شعر آن دو دیار آمده است. در فصل ...

یکی از مهمترین کتاب‏هایی که در ابتدای قرن پنجم هجری در زمینه‏ نقد و علوم بلاغی نگاشته شده ، کتاب العمده فی محاسن الشعر وآدابه ونقده، اثر ارزشمند ابن رشیق قیروانی است. این کتاب به بررسی اشعار و نقد آن‏ها می‏پردازد، نقدی که با بلاغت در آمیخته است و مثال‏ها وشواهد شعری و قرآنی فراوانی در بر دارد که در بسیاری از مواقع نیازمند شرح و توضیح بیشتر است تا خواننده از معنا و محل شاهد آن آگاهی یابد. این رس...

العمده فی محاسن الشعر وآدابه ونقده لابن رشیق القیروانی من الکتب التی کثیرًا ما یراجعها الباحثون فی الأدب العربی وفیه أبواب مختلفه فی موضوعات شتّی مفیده وفیه کثیر من الأبیات والآیات التی استشهد بها ابن رشیق لبیان الموضوع الذی یتحدث عنه. وهذا البحث الذی بین أیدیکم قدم بدراسه الشواهد البلاغیه فی هذا الکتاب وأختار خمسه فصول. یشیر البحث إلی البحر العروضی للأبیات وقائلیها. إن ابن رشیق وإن أشار إلی قائ...

همان گونه که از عنوان مشخص است این پایان نامه به بررسی نظریات علمای بلاغت درباره استعاره و مخصوصا نظر ابن رشیق می پردازد و متشکل از یک پیشگفتار و دو فصل می باشد و دربرگیرنده هشت جدول است : 1.جدول آیات قرآن 2. ضرب المثل ها ، بیان داستان ، گوینده و معادل فارسی آنها و...پیشگفتار در دو بخش گرد آمده است: 1. بررسی زندگی فردی ابن رشیق 2. بررسی زندگی ادبی او . در فصل نخست به بیان نظریات علمای بلاغت درب...

به نظر دانشمندان بلاغت یکی از ترفندهای رسایی کلام و شیوایی سخن در ادبیات کوتاه گویی (الإیْجَاز: brachylogy/brevity) است (نک، زیدان، 1/48) که حتی برخی آن را مرادف بلاغت می دانستند؛ (جاحظ، بی‌تا، 1/64، ابن رشیق، 1988م، 1/418؛ ابن اثیر،1998م، 2/55) و به معنی بیان معانی مورد نظر با کم‌ترین واژگان ممکن و به منظوری بلاغی است، بی‌آنکه ابهامی در فهم کلام ایجاد شود، (جاحظ، بی‌تا، 2/8؛ ابن رشیق،1988م، 1/43...

-1- بیان مساله «صنعت تکرار» یکی از آرایه های لفظی ا‏ست که به عنوان یک صنعت و هنر ادبی شناخته شده است. گاه به گونه یک هنر شگفت ادبی، به سخن، آهنگ و موسیقی ویژه ای می بخشد و واژه ها را به رقصی دل انگیز می کشاند. تکرار در یک عبارت می تواند به شکل یک کلمه، حرف، واژه و یا جمله نمایان شود . در حقیقت تکرار به خاطر اهمیّت آن در عبارت است، که شاعر بیشتر از بقیه به آن توجه می کند. (نازک الملائکه،276:1977...

فنون بدیعی از دیرباز مورد توجه علمای بلاغت قرار داشته و تقسیم بندیهای مختلفی از آن صورت گرفته است. ابن معتز، قدامة بن جعفر، ابن رشیق و ابن سنان خفاجی، از جمله کسانی هستند که در این زمینه تلاش نموده‌‌اند. در قرن هفتم، سکاکی پس از تفکیک علوم بلاغی محسنات کلام را به محسنات لفظی و معنوی تقسیم می‌کند که تا قرنها مورد توجه و استفاده قرار می‌گیرد. در دوران معاصر نیز شاهد تقسیم‌بندیها و ملاحظات دیگری ه...

فنون بدیعی از دیرباز مورد توجه علمای بلاغت قرار داشته و تقسیم بندیهای مختلفی از آن صورت گرفته است. ابن معتز، قدامه بن جعفر، ابن رشیق و ابن سنان خفاجی، از جمله کسانی هستند که در این زمینه تلاش نموده اند. در قرن هفتم، سکاکی پس از تفکیک علوم بلاغی محسنات کلام را به محسنات لفظی و معنوی تقسیم می کند که تا قرنها مورد توجه و استفاده قرار می گیرد. در دوران معاصر نیز شاهد تقسیم بندیها و ملاحظات دیگری هس...