عمرو بن خالد واسطی معروف به «ابو خالد واسطی» و «عمرو بن ثابت بن هرمز» مشهور به «عمرو بن ابی المقدام» دو تن از راویان حدیث در قرن دوم هجری اند. در بارۀ گرایش فکری این دو تن، بین رجالیان امامی اتفاق نظر وجود ندارد. مقالۀ حاضر می کوشد گرایش فکری این دو را با تکیه بر قراین تاریخی معلوم سازد. یکی از ملاک های مهمی که به این منظور به کار گرفته می شود، توجه به محتوای اخباری است که از اینان نقل شده است....

این تحقیق شامل سه فصل است؛ فصل اول: دیدگاهها دربار? ولادت و حیات امام مهدی (علیه السلام)، فصل دوم: اثبات ولادت و حیات امام مهدی (علیه السلام) و فصل سوم: پاسخ به شبهات. در فصل دیدگاهها سه دیدگاه کلی وجود دارد: 1ـ انکار اصل و اساس مهدویت؛ 2ـ دیدگاهی که اصل آموز? مهدویت را صحیح می داند اما معتقد است امام مهدی (علیه السلام) در آخر الزمان متولد می شود؛ 3ـ دیدگاههایی که اصل آموز? مهدویت و همچنین ولاد...

از قرن دوم هجری کتاب هایی دربار ۀ سیره و مناقب دوازده امام نوشته شده که از لحاظکمیت و کیفیت تحت تاثیر وضع سیاسی و فرهنگی عصر خویش بوده اند. ظهور صفویه ورسمیت یافتن مذهب تشیع در ایران و شرایط سیاسی و فرهنگی حاصل از آن برتالیفات مذکور تاثیراتی نهاد که این تاثیرات را در وهلۀ نخست در افزایش نسبی اینتالیفات می توان دید . عالمان و نویسندگان شیعه با توجه به آزادی بیشتر در بیان عقایدخویش در این دوره کت...

هدف این مقاله تحلیل پایداری و آسیب پذیری اثر ارزشمند گنبد دوازده امام واقع در بافت تاریخی یزد در برابر زلزله است. این بقعه متعلق به دوره آل مظفر بوده و قدیمی ترین بنای کتیبه دار یزد است که به سال 429 قمری اشاره دارد. در ساخت آن از آجر پخته و مصالح سنتی استفاده شده است. ابتدا یک مدل سه بعدی در محیط نرم افزاری اتوکد از بنای مذکور تهیه شده و به کمک نرم افزار انسیس تحلیل سازه ای بر روی آن انجام شده...

فراوانی خبر «من مات ولیس له امام مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیَّةً ...» در مجامع حدیثی امامیه، با صورت‌ها و طرق مختلف روایی، از حساسیت مسألۀ شناخت امام در ادوار مختلف تاریخ شیعه، به‌ویژه دورة امامت حکایت می‌کند. مقالۀ حاضر می‌کوشد از طریق تاریخ‌گذاری این اخبار با روش تحلیل اِسناد - متن، محدودة زمانی رواج آن‏ها را دریابد. ازآن‌جا که مصادر این اخبار امامان پنجم، ششم و هشتم7 هستند و نسبت به مضمون مشترک، حلقه مشترک خ...

از قرن دوم هجری کتاب هایی دربار ۀ سیره و مناقب دوازده امام نوشته شده که از لحاظکمیت و کیفیت تحت تاثیر وضع سیاسی و فرهنگی عصر خویش بوده اند. ظهور صفویه ورسمیت یافتن مذهب تشیع در ایران و شرایط سیاسی و فرهنگی حاصل از آن برتالیفات مذکور تاثیراتی نهاد که این تاثیرات را در وهلۀ نخست در افزایش نسبی اینتالیفات می توان دید . عالمان و نویسندگان شیعه با توجه به آزادی بیشتر در بیان عقایدخویش در این دوره کت...

تحول ساختاری تشیع امامی در طی دو قرن و نیم حضور ائمه و تبدیل جمعیتی پراکنده و غیرمتشکل به سازمانی تشکل یافته و سازماندهی شده، موضوع مهمی است و عوامل ایجاد این تحول، درخور بررسی است. مدیریت و رهبری ائمه، یقیناً اساسی ترین عامل تحقق این امر بوده است. در تبیین شاخصه ها و مؤلفه های این رهبری، نوع قرائت ائمه از دین و دین ورزی و نیز محتوای جامعه نگر آموزه های ائمه، نقشی اساسی در شکل دهی اندیشه ی اجتما...

ملاقات امام زین العابدین(ع) با مسلم بن عقبه در قیام حرّه به صورت های مختلف نقل شده است. بررسی اخبار این ملاقات می تواند ابهام موجود پیرامون یکی از حوادث بحث برانگیز زندگانی سیاسی حضرت زین العابدین(ع) را برطرف سازد و بخشی از سیره سیاسی مکتب تشیّع در دوره تقیّه را تبیین کند. امّا بررسی هایی که پیش تر در خصوص این اخبار صورت گرفته کافی به نظر نمی رسد. به همین دلیل مقاله حاضر دو مسأله را در جریان این مل...

چکیده اخبار مربوط به طینت به علت صعوبت و پیچیدگی، دارای تفاسیر مختلف و گاه متعارض با هم هستند. در این تحقیق تلاش شده ضمن واکاوی احادیث با توجه به سیر تاریخی آن و بررسی مختصر نظر پیشینیان و گزارش مفصل نظر علامه طباطبایی و امام خمینی(ره) به این مسأله پرداخته شود. علامه طباطبایی با دسته بندی اخبار طینت در پنج دسته با تحلیل فلسفی دقیق و بدیع اخبار طینت را تفسیر می­کند و نظری نو در باب ذاتی بودن سعا...

سرگذشت حسین‏بن موسی‏الکاظم، برادر امام هشتم (علیه ‏السلام) همچون بسیاری از امامزادگان تا حدودی مبهم است. یکی از زوایای تاریک حیات وی مکان دفن اوست که اقوال متعددی درباره آن وجود دارد. او بنا به گزارش‌ مشهور، در شهر طبس به خاک سپرده شده است. از جمله مستندات مربوط به دفن وی در طبس، نامه‌ای منسوب به امام‏‏‏ رضا (علیه‏ السلام) خطاب به حکمران طبس است که گمان می‌رود درباره وی نوشته شده است. در این نا...