مطالعه ی تاج و پدیده های مربوط به آن از جمله مناطق فعال‏، حفره های تاجی ونواحی‎ آرام و تعیین محل دقیق این پدیده ها از اهمیت بسیاری در مطالعات فیزیک خورشید برخوردار است.‎ ‏‎از آن‏ جایی که حجم بسیار زیادی داده از ماهواره های خورشیدی دریافت می شود‏، نیاز رو به افزایشی برای استخراج سیماها و پدید‏ه های خورشیدی به صورت خودکار وجود دارد. الگوریتم هایی برای شناسایی و ردیابی خودکار پدیده های مذکور با ا...

با نگاهی به آثار نجومی انتشار یافته در سال های اخیر به این نتیجه می رسیم که بسیاری از کتاب هایی با عنوان های دانش نامۀ نجوم و فضا، انباشته از دانستنی های گوناگون دربارۀ هر ریز و درشت کیهان و فضا هستند. با این همه، مجموعۀ اخترشناسی و فضا از این قاعده به دور است و انبوه اطلاعات در آن دیده نمی شود و به مفاهیم پایه و اطلاعات ضروری پرداخته است. نگاه ویژه به معرفی اخترشناسان بزرگ در کنار معرفی مفاهیم...

سرگذشت یک ستاره تا حد زیادی بسته به جرم آن است. عمر ستارگان از چندین میلیون سال (در مورد ستارگان پر جرم) تا چندین بیلیون سال (برای ستارگان کم جرم) متغیر می باشد. برخی از ستاره هایی که در آسمان مشاهده می کنیم هرچند ممکن است جرمشان یکی باشد، ولی در مراحل متفاوت تحول قرار دارند. برخی، به تازگی زاده شده اند، بعضی دیگر در عنفوان جوانی اند و عده ای دیگر نیز ایام کهولت را سپری می کنند. در آغاز، یعنی و...

خشکی، تابش فرابنفش و افزایش غلظت دی اکسیدکربن سه فاکتور عمدة محیطی هستند که آیندة غذایی بشر را تحت تأثیر قرار خواهند داد. هدف از پژوهش گلخانه ای حاضر، بررسی عملکرد و برخی ترکیبات متابولیکی برگ گندم نان رقم پیشتاز تحت تأثیر سطوح مختلف دی اکسیدکربن (400 و 900 میکرو مول بر مول هوا)، تابش فرابنفش (سه سطحuv-a, b, c به ترتیب با شدت 18, 25 و 40 میکرو وات بر سانتی متر مربع) و کمبود آب آبیاری (به میزان ...

بررسی انتقادی نجوم ابن سینا در حوزه نظری و نیز کوشش های عملی و رصدی و لو اندک وی در حیطه اخترشناسی  بر عهده این مقاله است؛ در جنبه نخست، الگوی حرکات اولیّه و ثانوی افلاک قرار دارد که در دانشنامه علایی و النّجاة مطرح شده است. وی در این الگو نحوه ارتباط بین محرّک اوّل با فلک الأعلی و افلاک کوچکتر سیّارات را به صورت هندسی و با تأکید بر آموزه ارسطویی پیکربندی حرکات افلاک سیّارات (یعنی فقط کاربرد حرکات مس...

این مقاله به بررسی نخستین گزارش علمی از یک کسوف حلقوی توسط شم سالدین محمد وابکنوی، ازاخترشناسان دوره دوم رصدخانه مراغه، می پردازد. وی گزارش کسوف حلقوی 29 شوال 681 ق./ 30ژانویه 1283 م. را در زیج محقّق سلطانی، مقاله 3، باب 14 آورده است. در اینجا، داده های اولیه و فرآیندمحاسباتی وی با توجه به مقادیر جداول زیج ارایه و تحلیل می شود. بخش مربوط به گزارش کسوفحلقوی در زیج محقّق سلطانی تصحیح شده و در ضمیمه...

امروزه به سبب افزایش آلودگی‌های اتمسفری و کاهش اُزن، برخورد پرتوهای فرابنفش به سطح زمین افزایش چشمگیری یافته‌است. در تحقیق حاضر تأثیر پرتوهای فرابنفش B و C بر کالوس‌های گیاه پنیرک (Malva neglecta Wallr.) مطالعه شد. ترکیب‌های مهم دارویی پنیرک شامل موسیلاژ و ترکیب‌های فلاونوئیدی و آنتوسیانینی می‌باشد. دو ترکیب اخیر خواص آنتی‌اکسیدانی دارند و در محافظت از سلول‌های گیاهی در برابر پرتوهای فرابنفش نقش...

این مقاله به بررسی نخستین گزارش علمی از یک کسوف حلقوی توسط شم سالدین محمد وابکنوی، ازاخترشناسان دوره دوم رصدخانه مراغه، می پردازد. وی گزارش کسوف حلقوی 29 شوال 681 ق./ 30ژانویه 1283 م. را در زیج محقّق سلطانی، مقاله 3، باب 14 آورده است. در اینجا، داده های اولیه و فرآیندمحاسباتی وی با توجه به مقادیر جداول زیج ارایه و تحلیل می شود. بخش مربوط به گزارش کسوفحلقوی در زیج محقّق سلطانی تصحیح شده و در ضمیمه...