هم‌زمان با انقلاب مشروطیت نهادی به نام بلدیه، برای پُر‌کردنِِِِِِِ خلأ مدیریت شهری، در بیشتر شهرهای کشورمان برپا شد. این نوشتار با مراجعه به منابع عصر مشروطه، روند شکل‌گیری و آغاز به کار ادارة بلدیة اصفهان، بسترهای اجتماعی، چالش‌ها و موانع آغازین آن را بررسی کرده و نگاه مردم به این نظام مدیریت شهری نوین و اقدامات کارگزاران این نهاد نوپا را برای تثبیت موقعیت و اعتبار آن در میان سایر مراکز قدرت ارزیابی م...

هم زمان با انقلاب مشروطیت نهادی به نام بلدیه، برای پُر کردنِِِِِِِ خلأ مدیریت شهری، در بیشتر شهرهای کشورمان برپا شد. این نوشتار با مراجعه به منابع عصر مشروطه، روند شکل گیری و آغاز به کار ادارة بلدیة اصفهان، بسترهای اجتماعی، چالش ها و موانع آغازین آن را بررسی کرده و نگاه مردم به این نظام مدیریت شهری نوین و اقدامات کارگزاران این نهاد نوپا را برای تثبیت موقعیت و اعتبار آن در میان سایر مراکز قدرت ارزیابی م...

     تقابل شیوة ادارة سنتی، انتصابی، غیردموکراتیک و ناکارآمدِ امور شهرها در دورة قاجار با شیوه‌های مدرن اداره امور شهری و کشوری، که ایرانیان عصر مشروطه به تازگی با آن آشنا شده بودند، موجب گردید تا یکی از اساسی‌ترین خواسته‌های نیروهای اجتماعی مؤثر در انقلاب مشروطیت، شکل‌گیری نهادهای مدنیِ مدرن و دموکراتیکی باشد که متضمنِ نقش‌آفرینی شهروندان، خارج‌ساختن اداره امور از یدِ اختیار نیروهای سنتی طرفدار شی...

جنبش مشروطة ایران علاوه‌ بر این‌که از نظر فکری و سیاسی نقطة عطفی در تاریخ معاصر ایران بود، از دیدگاه اجتماعی نیز فصلی نو در باب مناسبات زندگی اقشار شهرنشین به‌همراه آورد. مهم‌تر‌‌ین تجلی‌‌گاه این موضوع شکل‌‌گیری انجمن‌های بلدیه و ادارات بلدی بود که مقدمه‌‌ای بر شکل‌‌گیری شهرداری‌های جدید به‌شمار می‌‌آمد. انجمن‌های بلدی گام‌های نخست مدیریت گروهی شهر بودند و از مصادیق مشارکت جمعی توده‌‌های مردم د...

هدف: هدف از مقاله حاضر چگونگی شکل گیری و عملکرد انجمن بلدیۀ تبریز در دورۀ اول مجلس شورای ملی است. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی، بر پایۀ اسناد موجود و منابع کتابخانه ای انجام شده و پس از بررسی و تحلیل داده های تاریخی به نتیجه گیری پرداخته است. یافته ها و نتایج: یافته ها نشان می دهد نمایندگان نخستین دورۀ مجلس شورای ملی، طی یک دورۀ زمانی مشخص، با بحث و گفتگوی فراوان قانون بل...

انقلاب مشروطیت ایران همانند انقلاب های بزرگ دیگر زمینه ایجاد مجموعه ی بزرگی از محافل، کانون ها و انجمن های آزاد و رسمی را به وجود آورد. این نهادها و ارگان های دمکراتیک به دنبال مبارزه با خودکامگی و گسترش مشارکت شهروندان در سامان زندگی سیاسی و اجتماعی بودند. در این میان قانون بلدیّه به عنوان نهادی مدنی جهت آسایش عمومی و ملموس ساختن دموکراسی و مشارکت عمومی در ذهنیت عامه مردم، در صحن مجلس مطرح و پس...

بلدیه آﻳﻴﻨﮥ تمام‌نمای آمال و خواست‌های محلی به شمار می‌رفت. ساﺑﻘﮥ شکل‌گیری بلدیه در ایران به دوران پیش از مشروطیت و عصر ناصری بازمی‌گشت. بااین‌حال، شکل‌گیری بلدﻳﮥ شیراز به‌صورت رسمی به سال 1286ش/1907م بازمی‌گردد. در دوران قاجار بلدیه شیراز اسمی بی‌مسما بود که فراتر از تنویر و تنظیف، آن هم به‌صورت ناقص، کاری انجام نداد. شیراز شهری سنتی بود که کوچه‌هایی تنگ و باریک داشت و در شب نیز اثری از روشنای...

جنبش مشروطة ایران علاوه بر این که از نظر فکری و سیاسی نقطة عطفی در تاریخ معاصر ایران بود، از دیدگاه اجتماعی نیز فصلی نو در باب مناسبات زندگی اقشار شهرنشین به همراه آورد. مهم تر ین تجلی گاه این موضوع شکل گیری انجمن های بلدیه و ادارات بلدی بود که مقدمه ای بر شکل گیری شهرداری های جدید به شمار می آمد. انجمن های بلدی گام های نخست مدیریت گروهی شهر بودند و از مصادیق مشارکت جمعی توده های مردم در برقرار...

در این پژوهش عملکرد بلدیه (شهرداری)‌های کوچک در روزگار پهلوی اول بررسی شده است. منظور از بلدیه‌های کوچک در این مقاله، بلدیه‌های فارس به‌استثنای شیراز (مرکز ایالت فارس) است؛ یعنی بلدیه مناطق کوچک که تعداد اعضای انجمن بلدی در آنها تنها شش نفر بود. در این مناطق، بلدیه پدیده‌ای نوپا بود و برای نخستین‌بار مردم طعم برخورداری از خدمات شهری را می‌چشیدند. پرسش‌هایی که این پژوهش درصدد پاسخ‌گویی به آنها ا...