مفاد قاعده برگشت‌ناپذیری حق ساقط شده این است که اگر کسی، حقی از خود، همچون حق شفعه، حق قصاص و غیره را ساقط نماید، دیگر نمی‌تواند حق ساقط شده را مجدداً اعمال کند. فقهای امامیه و اهل‌سنت در بسیاری از ابواب فقهی به برگشت‌ناپذیری حق ساقط شده حکم داده‌اند و در مقابل بعضی از فقهای امامیه و اهل‌سنت قائل به برگشت‌پذیری حق ساقط شده هستند. به‌نظر می‌رسد آیات 178 و 237 سوره بقره، موثقه سماعه، صحی...
