چکیده الفنون الأدبیه و أعلامها فی النهضه العربیه الحدیثه از جمله مهم ترین آثار أنیس الخوری المقدسی است که در آن به تحلیل فنون نثری و أعلام آن در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم می پردازد. این جستار می کوشد با بررسی این کتاب بر اساس معیارهای تألیف کتاب آموزشی، نقاط مثبت و منفی این اثر را به عنوان پژوهشی در حوزه تاریخ ادبیات تبیین کند. در این بررسی ابتدا تحلیل بیرونی اثر شامل معرفی کلی مؤلف و ...

تُعَدّ النهضهُ الحدیثه صفحهً بیضاء فی الأدب العربی، و لم یحصل ذلک إلّا بفضل جهود روّادها التی سقوها من منهل ذوقهم العذب، و ینابیع ثمارهم الناضجه. ومن أعظم روّاد هذه النهضه، بل برأیی من أعظم الأدباء فی الأدب العربی بأسره، هو جرجی زیدان، الذی أجاد إضافه إلی اللغه العربیه، اللغات العبریه، و السریانیه، والفرنسیه، و الإنجلیزیه. قد أحرز جرجی زیدان مکانهً عظیمهً و حیزاً رحباً فی الأدب العربی، حیث أبدع فی مجال الأ...

تقدّم الشعر والروایه تقدماً عظیماً فی العصر الحدیث حتی تغیرت أحوالهما وأخذا أسالیب فنیه کثیره. من هذه الأسالیب تداخلهما بالأنواع الأدبیه و بالفنون البصریه. إن للروایه دوراً خاصاً بین الأنواع السردیه، لمرونتها الأکثر فی أخذ عناصر سائر الأنواع الأدبیه و الفنیه. الشعراء و الأدباء منذ بدایه عصر النهضه کانوا شدیدی الإلتصاق بمبادئ المدرسه التی یکتبون آثارهم تحت أطرها؛ لکن یختلف الأمرُ عند الحداثیین ، حیث ن...

المخلص الروایه من أبرز الاجناس الأدبیه التی تعالج الواقع وتقلباته العلمیه والاجتماعیه والدینیه و السیاسیه والاقتصادیه . الأ مر الذی أدی الی اقبال الناس علیها وارتقاء منزلتها عندهم. ظهر هذا الفن فی الجزائر فی الخمسینات من القرن العشرین، وکانت نشأته متأخره بالنسبه الی بقیه الفنون الأدبیه. هذا النوع من الروایه کما هو مفهوم من تسمیتها روایه مکتوبه بالخط الفرنسی لکنها یسیطر علیها الروح العربی ا...

إن التأثیر والتأ ثر بین الشعرالعربی والشعر الفارسی کان کبیراً فیالعصرالعباسی و اوائل عصرالانحطاط: ولکنه لم یکن ذا بال فیالعصرالحدیث، و قد رأینا مثل هذا التبادل الثقافی لایبدأ إلا منذ اوائل العقد الأخیر، حیث بدأ افراد بترجمه الشعرالعربی إلی الفارسیه، و آخرون الشعرالفارسی إلی لعربیه و شروع الاهتمام المتبادل بین ایران و بلاد العربیه بنتاج القرائح فیهما. و لابد من القول أن النهضه الحدیثه و ظهور الشع...

عاش الشیخ طاهر الجزایری فی أواخر القرن التاسع عشر و أوایل القرن العشرون فعاصر علماء و أدباء فتره البعث و النهضه فی اواخر الحکم العثمانی فکان من رواد هذه النهضه و المساهمین فی مقارعه ذالک الحکم ساعیاً إلی اماطة غشاوات الجهل و التخلف عن الاُذهان. فکان العقل النابض و القوه المحرکه الدائبه بلعث طبقه نیره تحمل مشعل العلم و الحریه فی البلاد العربیه.

إعجاز القرآن واحتواؤه علی کل شارده ووارده کان موضوعا طالما اشتغل به الباحثون وراح یتدبر فیه الحازمون لکی ینفضوا غبار الشکوک الذی غطی وجه الحقیقه. فالدراسات التّی قام بها الباحثون غالبا ما تکون فی إطار البلاغه أوالمباحث التفسیریه ولم تکن ترنو إلی ترسیخ إعجاز القرآن الکریم فی القلوب علی حد ذاتها بل هی فی سیرها النقدی التحلیلی أکدت علی إعجازه بشکل غیر مباشر.   فهنالک مدارس نقدیه حدیثه من السریالیه ...

إن الحضور البارز للتّراث بأشکاله المختلفه یُعتَبر من السّمات البارزه للقصیده العربیه الحدیثه، إلا أنه اکتسب نکهه خاصه فی القصائد التی تلتزم بقضیه القدس. ولسنا نبالغ إذا قلنا إن التّراث الدینی -من بین أنواع التّراث- مهیمن علی القصیده الفلسطینیه لمکانه القدس الدینیّه فی وجدان الشاعر العربی والفلسطینی بخاصه. وفی دیوان الشاعر الفلسطینی المسلم سمیح القاسم -باعتباره من أبرز أدباء المقاومه- رصید دینی متعدّد ت...

تلعب النصوص الأدبیه دوراً رئیساً فی تعلیم کل لغه وآدابها حیث تَکون وسیلهً لإکساب الطلاب الثروه اللغویه من المفردات والأسالیب والتراکیب الجدیده وتنمیه الذوق الأدبی لدیهم کما أنها تعینهم علی معرفه ثقافه اللغه الأجنبیه وتکوین شخصیاتهم وإمتاع نفوسهم. فإذا قامت عملیه تعلیم هذه النصوص علی أسس علمیه ومعاییر تربویه صحیحه تزداد رغبه الطلاب لتعلم اللغه وإذا بُنی منهج تعلیمها علی أسس غیر علمیه تودی إلی النتائج...