لو ألقینا نظرةً علی الماضی البعید لوجدنا أن نزعة الاغتراب کانت مستشریة فی النفوس منذ القدم، وهی تُروی المغامراتِ الطریفةَ التی کانوا یقومون بها المهاجرون لکی یشفوا غلیلهم المتعطش إلی اقتحام المجهول. والمهاجرة أمرٌ طبیعیٌ بین البشر عرفتها أقدم الشعوب، وذلک یوم أراد الإنسان الانتقال من مقرٍّ إلی آخر سعیاً وراء المادّة والغذاء؛ علی سبیل المثال لقد اعتاد اللبنانیون علی المهاجرة ومغادرة البلاد؛ إذ لدیهم حبّ ال...

لم یهاجر الشابی إلی البلاد الأجنبیة لکنّه هاجر بروحه، إذا أنه قد تأثر بالشعراء المهجرین کثیراً فی المجالات والجوانب العدیدة. و قد تأثر بجبران و میخائیل نعیمة و إیلیا أبی ماضی و الآخرین من المهجرین فی مدرسته الأدبیة، فی الحالات النفسیة کالحیرة و القلق، فی وصف الطبیعة، فی القصة الشعریة و فی التأملات: التأمل فی مظاهر الکون، فی الحیاة، فی الاجتماعیة و المعنویات. کانّه تدارک ما فات عنه من تعلّم الّغات و ...

چکیده عنصر مکان به عنوان یکی از عناصر هنری داستان، نقشی بسیار تأثیرگذار در پیشبرد حوادث داستان و پرده­برداری از ویژگی­های شخصیت­ها و تفهیم آنها دارد. رمان نویسان توانمند هیچگاه نتوانسته­اند از کنار این عنصر به طور سطحی عبور کنند، بلکه با مهارت هنری خود آن را برای اهداف خاصی به خدمت گرفته­اند. الطیب صالح-رمان نویس نابغه جهان عرب- نیز در مشهورترین رمان خود «موسم الهجرة إلی الشمال»  توجه ویژه­ای ب...

یکی از تکنیک‌های اصلی در تحلیل رمان، بررسی و نقد روایت‌پردازی داستان با توجّه به نظریّة روایت‌شناسی ژرار ژنت، منتقد ساختارگرای فرانسوی است. او زمان را یکی از مؤلّفه‌های اصلی پیشبرد هر روایت دانسته است و زمان دستوری را بر پایة سه مؤلفة زمانیِ نظم، تداوم و بسامد بنا نهاده است. در این جستار، به روش توصیفی ـ تحلیلی و با رویکرد بیشتر به مقولة تداوم زمان روایی دیدگاه ژنت، رمان‌های «جای خالی سلوچ» اثر محم...