با تشکیل الوس جغتای در ماوراءالنهر و سپس حکومت ایلخانان در ایران، مرحله تازه ای از مناسبات خارجی در مرزهای شرقی ایران آغاز شد. این دو حکومت مغول بنا به ملاحظات و ضرورت هایی همواره در تعامل یا تقابل با یکدیگر بودند. در این میان، ایلخانان بیشتر می کوشیدند از در صلح و دوستی با الوس جغتای درآیند، اما اصرار الوس جغتای بر دشمنی با ایلخانان باعث بروز درگیری هایی میان دو حکومت شد. آنچه در این زمینه اهم...

پژوهشی درباره سیف‌الدین بیتکچی دیوانسالار مسلمان دوره هلاکو (آخرین کارگزار الوس جوچی در ایران)[1] هوشنگ خسروبیگی[2] یزدان فرخی[3] چکیده با حمله گسترده مغول به سرزمین‌های اسلامی‌و سقوط حکومت‌های مسلمان، تشکیلات اداری این حکومت‌ها نیز به یک باره فرو ریخت. با این حال کارگزاران مسلمان بازمانده از این حکومت‌ها توانستند به تدریج جایگاه خود را در تشکیلات اداری مغول‌‌ها باز یابند. در این میان حضور سیف‌...

با تشکیل الوس جغتای در ماوراءالنهر و سپس حکومت ایلخانان در ایران، مرحله تازه ای از مناسبات خارجی در مرزهای شرقی ایران آغاز شد. این دو حکومت مغول بنا به ملاحظات و ضرورت هایی همواره در تعامل یا تقابل با یکدیگر بودند. در این میان، ایلخانان بیشتر می کوشیدند از در صلح و دوستی با الوس جغتای درآیند، اما اصرار الوس جغتای بر دشمنی با ایلخانان باعث بروز درگیری هایی میان دو حکومت شد. آنچه در این زمینه اهم...

حملات مغولان در سده ی هفتم هجری، تغییرات سیاسی عمده ای در آسیای میانه و ایران به وجود آورد. در نتیجه این حملات، الوس جغتای در ترکستان و ماوراءالنّهر و حکومت ایلخانان در ایران، در همسایگی هم شکل گرفتند. به دنبال تشکیل این حکومت ها ارتباطات و مناسبات گسترده ای بین آنان به وجود آمد. این روابط در طول حیات دو حکومت چه روندی داشته است؟ عوامل مو?ثّر بر آن چه بوده است؟ در این پژوهش با بهره گیری از روش تح...

قرااوناس از گروه‌های حاضر در عصر تیموریان بودند. این گروه تلاش می‌کردند با ایفای نقش سیاسی و نظامی در معادلات حکومت وقت و پیشبرد اهداف تیموریان، در تاریخ آن دوران نامی برای خود دست‌وپا کنند. قرااوناس‌ها به علت جنگاوری و شجاعتی که داشتند، همانند برخی قبایل اصلی ترک و مغول، پیش از تیموریان در حیات سیاسی الوس جغتای نقش پررنگی بازی می‌کردند. با این حال، مسئله مهم این بود که باوجود اهمیت ذاتی این گر...

تاریخ الوس­جغتای را از لحاظ اقتصاد سیاسی می­توان به دو دوره تقسیم کرد: دوره نخست که با آغاز حکومت خاندان جغتای شروع و تا پایان حکومت دوا ادامه می­یابد، در این دوره اقتصاد الوس­جغتای که مبتنی بر اقتصاد شبانی بود، ادامه حیات اقتصادی خود را در گرو یافتن چراگاه­های جدید از طریق تصرف مناطقی از ایران می­دانست که در کنار آن غارت خراسان و مازندان و شمال هند روشی برای تقویت اقتصاد ضعیف الوس­جغتای بود. ...

تاریخ الوس­جغتای را از لحاظ اقتصاد سیاسی می­توان به دو دوره تقسیم کرد: دوره نخست که با آغاز حکومت خاندان جغتای شروع و تا پایان حکومت دوا ادامه می­یابد، در این دوره اقتصاد الوس­جغتای که مبتنی بر اقتصاد شبانی بود، ادامه حیات اقتصادی خود را در گرو یافتن چراگاه­های جدید از طریق تصرف مناطقی از ایران می­دانست که در کنار آن غارت خراسان و مازندان و شمال هند روشی برای تقویت اقتصاد ضعیف الوس­جغتای بود. ...

1- ازدواج های سیاسی، نقش بسیار موثری در به قدرت رسیدن تیمور و نیز تقویت پایه های حکومت او و جانشینانش داشت. تیمور در ابتدای کارش، از طریق ازدواج با شخصیت های سرشناس اُلوس جَغَتای (قبایل و مردم تحت اوامر خاندان جغتای)، توانست به تدریج بر قدرت و نفوذ خود در این اتحادیه ی قبایلی بیفزاید و پس از مدتی حاکم بی چون و چرای الوس شود. در آن زمان طبق عرف سیاسی حاکم بر الوس، تنها فردی از نسل جغتای (پسر چنگیزخ...

ظهور امیر تیمور(ت: 736 ـ م: 807 ق) و گسترش حاکمیت سیاسی و نظامی وی بر ماوراءالنهر، در درجة نخست تحوّلی داخلی در قلمرو جغتاییان محسوب می­شد. از این رو، از همان ابتدا هرگونه آینده ای برای اقدامات امیر تیمور هنگامی متصوّر بود که وی بتواند به این پرسش اساسی که:«آینده اُلوس جغتای چه خواهد بود؟» پاسخ عملی مناسبی بدهد. اهمیت و فوریت پاسخ به این سؤال ناشی از تأثیر عظیمی بود که می­توانست برای آینده سیاسی ا...

قبل از تأسیس دولت منطقه ای و امپراطوری جهانی مغول توسط چنگیزخان، در مناطق مختلف ترکستان و آسیای مرکزی، اقوام متعددی از ترک و مغول روزگار می گذرانیدند. چنگیز این قبایل را با درایت و اقتدار خویش متحد ساخت و در قوریلتای سال 602 هـ.ق به عنوان خان بزرگ مغولستان برگزیده شد. تهاجم چنگیز به چین، آسیای مرکزی، روسیه، ایران و دیگر سرزمین های غربی در نیمه نخست قرن هفتم هجری/ سیزدهم میلادی تاریخ آسیا و تا...