ساختار انسان شناسی با تأکید بر تعالی شناختی از نگاه آیات قرآن مورد بررسی قرار گرفته است.  نویسنده با طرح شش نوع ساختار معرفت شناسی، زیست شناسی، جامعه شناسی، روان شناسی، روان کاوی و تعالی شناختی، معتقد است انبوه نظریاتی که بشر در طول تاریخ درباره ساختار آدمی داده مربوط به یکی از انواع پنج گانه نخست بوده و به ندرت درباره تعالی شناختی اظهار نظر شده است.  سپس به اهمیت تعالی شناختی پرداخته و تنهامعر...

خدا، انسان و جهان سه محور اساسی اندیشه ی بشری است. در طول تاریخ پرسش های مهمی درباره ی آنها طرح شده و همه ی تلاش فکری انسان متوجّه این سه کانون و یافتن پاسخ های درست و مناسب برای آن پرسش هاست. در این میان، شناخت انسان اهمیّت ویژه ای دارد. در آموزه های قرآن، پس از خدا، انسان اساسی ترین موضوع به شمار آمده است. ارسال پیامبران و کتب آسمانی، برای رسیدن انسان به سعادت نهایی اش صورت گرفته است. قرآن با ج...

نظریه های علوم انسانی و اجتماعی به لحاظ چگونگی نگاه به هستی، انسان، معرفت بشری، و غایت نظریه پردازی بی طرف نیستند. هر نظریه پیش فرض های انسان شناختی، معرفت شناختی، هستی شناختی و نیز پیش فرض های دیگری مانند پیش فرض های اَکسیولوژیک (ارزش شناختی) و پراکسیولوژیک (رویه شناختی) دارد. این پیش فرض های فرانظری در نظام کلی فرانظریه هایی قرار دارند که خود منبعث از سنت های فلسفی غرب هستند. بر همین اساس، ب...

چکیده: شناخت انسان از دیرباز با تفکرات عمیق فلسفی افراد زیادی در سرتاسر جهان روبه رو بوده است. انسان شناسی قرآنی و انسان شناسی غربی، به عنوان دو مکتب فکری عمده که به شناخت انسان، پرداخته­اند به طور کلی از حیث موضوع، هدف و رویکرد با هم متفاوت هستند. نقاط عمده ضعف انسان شناسی غرب در مقایسه با انسان شناسی قرآنی در ضعف موضوع، هدف و رویکرد است؛ به گونه ای که انسان غربی را با پوچ گرایی در عصر حاضر مو...

به تازگی سه کتاب از سوی پژوهشگاه قرآن و حدیث (پژوهشکده تفسیر) منتشر شده است که موضوع مشترک آن ها انسا نشناسی قرآنی است؛ هرچند هر یک از این سه کتاب به یک جنبه از این موضوع م یپردازد: یکی انسا نشناسی به طور خاص، دیگری اخلاق فردی و اجتماعی و دیگری روابط اجتماعی از نگاه قرآن؛ بنابراین م یتوان گفت با سه تفسیر موضوعی جدید در حوزه انسا نشناسی قرآنی مواجه ایم. در این مقاله، پس از مروری بر محتوای این سه...

پژوهش حاضر به دنبال پاسخ این پرسش است که بداند مهم ترین مولفه های رویکرد وجودی به انسان شناسی قرآنی کدامند. بدین منظور سه مولفه از مولفه های تقریباً مشترک میان فیلسوفان وجودی را برگزیده است و آن ها را به عنوان پرسش هایی به قرآن عرضه کرده است تا با دستیابی بر پاسخ آن ها به انسان شناسی قرآنی با رویکرد وجودی نزدیک شود. مولفه های مورد بحث عبارتند از: تفرد، آزادی و اختیار، اوضاع و احوال مرزی. نکته قا...

پژوهش حاضر، به دنبال پاسخ به این پرسش است که انسان‏شناسی قرآنی چه تأثیری بر اخلاق پزشکی می‏گذارد. در این راستا، به بررسی مهم‏ترین مبنای اخلاق پزشکی یعنی انسان‏شناسی می‏پردازد. این پژوهش، در نظر دارد نشان دهد که تعریف ما از انسان و نوع نگاه ما به او، در چگونگی تعامل با او تأثیر می‏گذارد. اگر نگاه ما به انسان، نگاهی مادی باشد، انسان صرفاً موجودی خواهد بود در کنار سایر موجودات و مرگ و زندگی او، ارز...

علامه طباطبایی به سه نوع اخلاق؛ یعنی اخلاق یونانی، اخلاق دینی، و اخلاق قرآنی پرداخته، تفاوت این سه مرتبه از اخلاق را در منبع انگیزش اخلاقی آنها جستجو می کند. هنگامی که مشوّق و عامل اساسی انسان برای انگیزه مند شدن نسبت به یک فعل اخلاقی، تحسین اجتماع، رسیدن به ثواب و ترس از عقاب اُخروی یا جلب محبت و رضای خداوند باشد، همه به نوعی با بحث منبع انگیزش در ارتباط است به طوری که با تغییر منبع انگیزش، نوع ...

آنچه در این پایان نامه مطرح می شود نقد و بررسی نظریه مازلو در باره نیاز های انسان در قرآن می باشد. انسان موجودی است جسمانی و روحانی با نیازهای مادی و معنوی.ابتدایی ترین نیاز که هر فرد در اولین وهله آن را می یابد نیازهای مادی است. نیازهای مادّی آن نیازهایی هستند که فقدان آنها یا اختلال در آنها، بقا و سلامت مادی و ظاهری انسان را مخدوش می کنند؛ اما در ادامه حیات انسان به گروهی دیگر از نیازها با عن...