نمود تکمیلی، نقشی دستوری است که رمزگذاری مفهوم «تکمیل موقعیت» را در زبان­های دنیا بر عهده دارد. با آن­که این مفهوم، هسته­ی نقشی نمود تکمیلی را تشکیل می­دهد، اما شواهد حاکی از آن است که کاربرد این نمود از سوی گویشوران تنها به بازنمایی تصویر «تکمیل موقعیت» محدود نمی­گردد. در پژوهش حاضر، پس از معرفی فعل معین «رفتن» در نقش نمود نمای تکمیلی در زبان فارسی، بر اساس چارچوب دستوری­شدگی و نیز مدل ابعاد م...

به کمک فرایند دستوری‌شدگی می‌توان چگونگی تکوین امکانات دستوری زبان را صورت‌بندی کرد و توضیح داد. در دستوری‌شدگی کلمات به امکانات دستوری تبدیل می‌شوند و در عین حال امکانات دستوری که معمولاً قدیمی‌ترند به تدریج از بین می‌روند و با تغییر واژگان دوباره امکانات دستوری جدیدی خلق می‌شود. در واقع این تغییر، یک جریان تقریباًَ یک‌سویه است که مرتباً تکرار می‌گردد و از این رو مشخص? چرخه‌ای بودن را برای آن قائل...

به کمک فرایند دستوری شدگی می توان چگونگی تکوین امکانات دستوری زبان را صورت بندی کرد و توضیح داد. در دستوری شدگی کلمات به امکانات دستوری تبدیل می شوند و در عین حال امکانات دستوری که معمولاً قدیمی ترند به تدریج از بین می روند و با تغییر واژگان دوباره امکانات دستوری جدیدی خلق می شود. در واقع این تغییر، یک جریان تقریباًَ یک سویه است که مرتباً تکرار می گردد و از این رو مشخص? چرخه ای بودن را برای آن قائل...

هم­آیندی حالت هنگامی رخ می­دهد که حالت­های مختلف دستوری در یک صورت واجیِ واحد تظاهر یابند. با آنکه برخی زبان­شناسان بر اتفاقی بودن آن توافق دارند، از دیدگاه درزمانی، صورت واجی مذکور، بازماندۀ یک نظام حالت چندعضوی است که به اعتقاد نگارندگان با وجود تمایزات صوری و نقشی، همگی از یک هستۀ معنایی مشترک برخوردار بوده­اند. در این مختصر برآنیم تا با بررسی نقش­های معنایی متفاوتی که حالت غیرفاعلی در گویش ت...

دستوری­شدگی، فرآیند تکوین اجزاء نقشی از اجزاء واژگانی است. از آنجا که اجزاء نقشی، مفاهیمی بسیار کلی و انتزاعی دارند، تغییر در معنا، یکی از مهم­ترین عوامل مؤثر در این فرایند قلمداد می­گردد. بسیاری از متخصصین دستوری­شدگی بر این باورند که تغییر معنا در دستوری­شدگی از نوع تغییر استعاری است؛ بدین معنا که کلمات با معنای عینی برای بازنمون مفاهیم انتزاعی به کار گرفته می­شوند. چنین تحولی در معنا، براساس...