لاتور گرچه خود یک برساخت گرا است، منتقد سرسخت برساخت گرایی اجتماعی و نقطة مقابل آن، واقع گرایی متداول (که لاتور آن را خام می داند) است؛ مسئله و مشکل لاتور با این دو رویکرد برمی گردد به مبانی هستی شناختی و معرفت شناختی آن ها، یعنی تقابل سوژه ـ ابژه و نحوة ارتباط آن ها؛ به نظر وی، این تقابل چیزی جز شکاکیت و نسبی گرایی برای فلسفه، به ویژه فلسفة علم، در بر نداشته است. وی، با استفاده از نظریۀ کنش گر...

لاتور گرچه خود یک برساخت‌گرا است، منتقد سرسخت برساخت‌گرایی اجتماعی و نقطة مقابل آن، واقع‌گرایی متداول (که لاتور آن را خام می‌داند) است؛ مسئله و مشکل لاتور با این دو رویکرد برمی‌گردد به مبانی هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی آن‌ها، یعنی تقابل سوژه ـ ابژه و نحوة ارتباط آن‌ها؛ به نظر وی، این تقابل چیزی جز شکاکیت و نسبی‌گرایی برای فلسفه، به‌ویژه فلسفة علم، در بر نداشته است. وی، با استفاده از نظریۀ کنش‌گر...

چکیده در این مقاله، نقصان معنا، نوشتة گرمس، که حمیدرضا شعیری آن را به فارسی ترجمه کرده، معرفی و نقد و بررسی شده است. این کتاب با «سخن مترجم» آغاز شده است که هم نقش مهمی در معرفی گرمس و تحولات دیدگاه‏‏های او دارد، و هم زمینه‏‏ساز فهم بهتر آن چیزی است که او در این کتاب مطرح کرده است. گرمس، در نقصان معنا، بحث‏‏ها و دیدگاه‏‏های خود را به‏ گونه‏‏ای سامان داده است، که در‏نهایت در هر بخش، «نقصان معنا»...

هدف این مقاله بررسی نگرش کانت دربارة سوژة استعلایی است و دست آورد مهم آن شرح و توضیح شاخصه های سوژة استعلایی بنابر ملاک های نقد عقل محض است. نگارنده نشان می دهد که سوژه، هیچ گاه از مقام سوژه ای خویش به ابژه بودن تنزل نمی یابد و پیوسته یک مفهوم تنظیمی محض و بسیط است و اصلی صوری و منطقی باقی می ماند. برجسته ترین نتیجه حاصل آمده این است که هویت سوژه چیزی نیست جز کنش ترکیب محتواهای متکثر شناختی بر ...

این پژوهش با بررسی رمان های جزیره‏ی سرگردانی و ساربان سرگردان سیمین دانشور در پی تحلیل موقعیت اجتماعی‏، اخلاقی و میزان سوژه بودگی زن در پهنه‏ی جامعه معاصر ایران است. در رمان های حاضر که زندگی زنی به نام هستی را روایت می کنند، می توان دریافت که شخصیت‏های مختلف داستان در چه رابطه‏ای با هستی قرار می‏گیرند و از طریق واسازی یا روایت مجدد داستان می توان پی برد که زنان داستان در مقایسه با شخصیت های مر...

«رافائل کاپورو» از منظری فلسفی اطلاعات را تعریف کرده است. کاپورو پیش فرضهای سوبژکتیویستی حاکم بر دانش اطلاع‌رسانی را که ریشه در ثنویت سوژه، ابژه دارند نقد کرده و بر اساس هرمنوتیک فلسفی «هایدگر» و «گادامر» نظریه‌ای هرمنوتیکی ـ اگزیستانسیال دربارة اطلاعات مطرح می‌کند. او در این نظریه می‌کوشد اطلاعات را در پیوند با روال اگزیستانسیال زندگی طرح کند. بر این اساس، اطلاع ساحتی اگزیستانسیال از و...

فوکو بر این باور است که انسان غربی در عصر مدرن تبدیل به سوژه منقاد شده است. وی برای یافتن سازوکارهای شکل گیری این سوژه منقاد به سراغ سه شیوه ابژه سازی می رود. بر طبق تحلیل فوکو، انسان ها از طریق سه شیوه ابژه سازی، تبدیل به سوژه منقاد می شوند. آنچه ما در این مقاله به آن می پردازیم، تنها دومین شیوه ابژه سازی انسان است که مربوط به کردارهای تقسیم گر می شود. ما قصد داریم نقش این کردارها را در چگونگی...

چکیده در این مقاله، یکی از مهم ترین مفاهیم اندیشه ی هایدگری یعنی «رویداد حقیقت 1» از منظر وقوع آن در کار هنری و بطور خاص هنر فیلم مورد تأمل قرار می گیرد و تلاش می شود که با طرح مفهوم پیکار میان پوشیدگی 2 و ناپوشیدگی 3 در کار هنری، که هایدگر آن را پیکار میان زمین و جهان می نامد، در تقابل با دوگانه ی دکارتی سوژه-ابژه، به سیطره ی تماشاگر در تفسیر جهان فیلم پایان داده شود زیرا با این رویکرد تم...

چکیده در این مقاله، یکی از مهم ترین مفاهیم اندیشه ی هایدگری یعنی «رویداد حقیقت 1» از منظر وقوع آن در کار هنری و بطور خاص هنر فیلم مورد تأمل قرار می گیرد و تلاش می شود که با طرح مفهوم پیکار میان پوشیدگی 2 و ناپوشیدگی 3 در کار هنری، که هایدگر آن را پیکار میان زمین و جهان می نامد، در تقابل با دوگانه ی دکارتی سوژه-ابژه، به سیطره ی تماشاگر در تفسیر جهان فیلم پایان داده شود زیرا با این رویکرد تم...

ارنست کاسیرر که عنوان فیلسوف فرهنگ را به خود اختصاص داده است، تمامی صورت های آگاهی در انسان را از اتحاد و یکپارچگی در ساختار برخوردار می داند و معتقد است صورت سمبولیک اسطوره اولین نمود آگاهی انسان و مبدأ شکل گیری دیگر صورت ها است. کاسیرر صورت سمبولیک هنر را صورتی متأخرتر در آگاهی انسان میداند که برآمده از ادراک اسطوره ای اندیشه است و در طول زمان از ساختار آگاهی اسطوره ای جدا شده و بیانی مستقل و...