قاعده «جری و تطبیق» از جمله قواعد کلیدی در فهم قرآن است که زمینه هدایت همگانی و فراگیر بودن قرآن را در همه زمان‌ها فراهم می‌سازد و علامه طباطبایی نیز به‌عنوان احیاگر این قاعده در زمان معاصر شناخته می‌شوند. آنچه درباره این قاعده مهم به‌نظر می‌آید، تحلیل این قاعده است و از آنجا که مصداق در قاعده جری و تطبیق جایگاه کلیدی دارد، ارتباط آن با مبحث اشتراک و مجاز بااهمیت است؛ زیرا مقدمه‌ای مهم برای پی ...

انسان در دنیای معاصر، نیازمند تدوین الگو و سبک معناداری از زندگی است تا با رصد نقطه تعالی و کمال، بر محور آن حرکت کند و به مسیر هدایت رهنمون شود. رسیدن به چنین گونه‌ای از زندگی که بسیاری از انسان‌شناسان و فیلسوفان الهی و حتی غیر الهی بر ضرورت آن تأکید کرده‌اند، نیازمند ارائه الگوی شایسته‌ای از شخصیت انسان به نام «انسان معنوی» است. پژوهش حاضر به تبیین و تحلیل دیدگاه‌های دو اندیشمند و فیلسوف اسلا...

چکیده خاستگاه لایه­های معنایی آیات و بطن قرآن، روایات معصومان(ع) است. در این روایات، مصادیق متنوعی تحت عنوان بطن معرفی شده است. مصادیقی که به نظر می­رسد تفاوت­های زیرساختی با یکدیگر دارند. علامه طباطبایی از نخستین قرآن پژوهانی است که به طور گسترده به تحقیق در معارف این روایات پرداخته تا با توجه به اهمیتی که مسأله بطن قرآن در تفسیر کتاب آسمانی دارد، بتواند تعریف جامعی را در این باره ارائه کند. ...

در چند سال گذشته، کتابی با عنوان روش های تأویل قرآن به وسیل? آقای دکتر محمّد کاظم شاکر به چاپ رسیده است. ایشان بسیاری از روایات تفسیری و تأویلی مرتبط با تعدادی از آیات قرآن کریم را که در آن ها یا ذکر مقام و فضیلتی دربار? حضرات معصومین? است و یا مصداق اتم و اکمل آن آیات یا تأویلشان به ائم? اطهار? و یا به دشمنان آن ذوات مقدس? الهی? باز می گردد به چالش کشانده و رد و انکار نموده است. لذا نوشتار حاضر...

چکیده انسان در دنیای معاصر نیازمند تدوین مدل و سبک معناداری از زندگی است تا با رصد کردن نقطه تعالی و کمال، بر محور آن حرکت کند و به مسیر هدایت رهنمون شود. رسیدن به چنین مدلی از زندگی که ضرورت آن از سوی بسیاری از انسان شناسان و فیلسوفان الهی و حتی غیر الهی مورد تأکید قرار گرفته، نیازمند ارائه ی الگوی شایسته ای به نام «انسان معنوی»است. پژوهش حاضر که در همین راستا انجام پذیرفته، به تبیین و تحلیل ...

نوشتار حاضر با توجه به شبهات مطرح در خصوص جاودانگی قرآن و در پاسخ به ادعای محدود بودن پیام قرآن به زمان یا مکان خاصی نگارش یافته است. چنین مسأله­ای از جوانب مختلف می­تواند مورد بررسی قرار گیرد، لکن این مقال درصدد تبیین دیدگاه علمی و استدلال­های علامه طباطبایی و راه­گشایی اندیشه­های او در خصوص فرامکانی و فرازمانی بودن پیام قرآن، و در پاسخ به این سوال است که؛ گستره­ی­ شمول و عمومیت زمانی و مکانی ...

قواعد تقسیر از دیرباز در تفاسیر و کتب علوم قرآن و فریقین مطرح بوده است ، یکی از این قواعد "قاعده ی جری و تطبیق" است که اجرای آن در تفسیر آیات ، یکی از راهکارهای تداوم حیات و جاودانگی قرآن و تفسیر زنده ی آن است. هدف این تحقیق اثبات قاعده ی جری و تطبیق و تأویل از منظر اهل بیت علیهم السلام ، با بهره گیری از بیانات دو اندیشمند معاصر ، علامه طباطبایی و آیت الله معرفت است ، و همگام با ایشان از نظرات...

در این پژوهش مباحثی پیرامون زبان دین و به طور خاص، زبان قرآن مطرح می کنیم. زبان قرآن از جمله مباحث مهمی است که در آن به ویژگی های ایات قرآن توجه می شود. یکی از مباحثی که می توان در زبان قرآن بررسی کرد، ویژگی اِحکام وتشابه آیات قرآن است. ما در این مقاله، بر اساس آراء ابن عربی و علامه طباطبایی در باره این ویژگی آیات قرآن تأمل خواهیم کرد. بسیاری از اهل نظر، اِحکام و تشابه را از ویژگی های الفاظ قرآن ...