سرزمین قفقازاز تاریخ پر فراز و نشیبی برخوردار است .درباره بسیاری از حوزهای آن تحقیقاتی صورت گرفته است اما یک مبحث آن که ضرورتا از مهمترین مباحث اصلی تاریخ قفقاز است و کمترین التفات را یافته و همچنان مبهم مانده است، بررسی تاریخ دولت های قفقاز و تمایلات سیاسی این دولت ها درگرایش به سوی روسیه یا ایران است. در این پژوهش تاریخ حکومت های محلی قفقاز و سیاست خارجی آنها و تاثیر سیاست های روس و ایران در...

چکیده سرزمین قفقازاز تاریخ پر فراز و نشیبی برخوردار است .درباره بسیاری از حوزهای آن تحقیقاتی صورت گرفته است اما یک مبحث آن که ضرورتا از مهمترین مباحث اصلی تاریخ قفقاز است و کمترین التفات را یافته و همچنان مبهم مانده است، بررسی تاریخ دولت های قفقاز و تمایلات سیاسی این دولت ها درگرایش به سوی روسیه یا ایران است. در این پژوهش تاریخ حکومت های محلی قفقاز و سیاست خارجی آنها و تاثیر سیاست های روس و ...

حکومت محلی خانات ایروان(1160-1243ق.)، در قلمرو جغرافیای سیاسی ایالت چخور سعد سابق حکومت صفوی شکل گرفته بود. حیات سیاسی این خانات از بدو تأسیس همواره مورد تهدید مداوم حکومت های همجوار خصوصاً گرجی ها قرار داشت. این وضعیت تهدیدآمیز، بدون شک نظر حاکم ایروان حسینعلی خان را به نیروی سوم معطوف ساخت تا برای حفظ استقلال خویش از دیگر قدرت های منطقه ی یاری و مساعدت بطلبد. در واقع شکل گیری روابط خانات ایروا...

چکیده منطقه قفقاز در طول تاریخ یکی از مناطق استراتژیک جهان به شمار می‌آمد. اهمیت ژئوپلیتیکی این منطقه عمدتاً ناشی از نقش کوه‌های قفقاز می‌باشد که همچون سدی این منطقه را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کرده‌اند. با تشکیل دولت ایلخانان در ایران و جنوب کوه‌های قفقاز و دولت اردوی زرین در شمال قفقاز یعنی دشت قپچاق بار دیگر اهمیت ژئوپلیتیک منطقه قفقاز برجسته شد. خانات اردوی زرین که پیش از ایلخانان در ش...

سیاست های توسعه طلبانۀ عثمانی در دورۀ سلطان مراد سوم، پای خانات کریمه را ـ با همۀ بُعد مسافت ـ به عنوان متحدان عثمانی، به تحولات تاریخ سیاسی ایران در دورۀ صفویه باز کرد. ضعف اقتدار مرکزی ایران در دورۀ حکومت سلطان محمد خدابنده موجب شد تا با مساعدت خانات کریمه، نتیجۀ نبردهای عثمانی و ایران بر سر شروان به نفع عثمانیان خاتمه یابد.خانات کریمه دو اسیر ارزشمند (برادران خان کریمه) به ایرانیان تسلیم کردن...

هدف: هدف از این مقاله نقد و بررسی نامۀ ارسالی شاهوردی خان، خان گنجه به دولت عثمانی و با تاکید بر روابط ایران است. روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش با تکیه بر اسناد و مدارک و با رویکرد توصیفی – تحلیلی به نقد و بررسی این نامه پرداخته است. یافته‌ها و نتایج: پس از فروپاشی دولت صفوی برخی از ایالت‌های منطقۀ قفقاز به فکر تجزیه‌طلبی و جدایی افتاده و تلاش‌های زیادی را برای بدست آوردن استقلال از خود نشان دادن...

بعد از قتل نادرشاه افشار هریک از سرداران وی و سرکردگان محلی به فکر تشکیل حکومت افتادند؛ در این دوران زمینه مناسبی برای تشکیل خانات مستقل و نیمه مستقل فراهم شد و در آذربایجان و منطقه قفقاز تعدادی خان نشین و سلطان نشین محلی تأسیس گردید. خان نشین های قراباغ، ایروان و نخجوان از جمله مهم ترین این خان نشین ها بودند که از بدو تأسیس همواره با تهدیدات داخلی و خارجی گوناگونی مواجه بودند؛ این خان نشین ها ...

دوره ی حکومت سلاجقه ی بزرگ که سالهای (431 – 511 ق) را در بر می گیرد. جنگهای برون مرزی بیشتر شده و مرزهای دولت سلجوقی تا سواحل دریای مدیترانه کشیده شد. در این دوره حکومتهای محلی مطیع دولت سلجوقی بودند و حکومت سلجوقی در اموراین حکومتهای محلی نفوذ داشت. این روند اطاعت پذیری تا پایان حکومت ملکشاه ادامه داشت اما بعد از مرگ وی به دلیل ضعف سلاجقه بر اثر نزاعهای جانشینی و اختلافات داخلی نفوذ سلاطین بر ...

مسلمان‎‎نشین‎های قفقاز جنوبی در سده‏های 19 و 20م. عرصه ظهور آثار تاریخ‎نگاری محلی متعددی شد. این آثار در محدوده جغرافیایی و زمانی مذکور به دو بخش سنت قدیم و جدید قابل تقسیم است. سنت قدیم تاریخ‎نگاری محلی مسلمان‎نشین‎های قفقاز جنوبی در سرتاسر قرن 19م. و اوایل قرن 20م. با الهام‎پذیری از سنت‏های تاریخ‎نگاری ایرانی-اسلامی رایج بود. این روند تا فروپاشی دولت روسیه تزاری تداوم داشت و پس از آن در دور...

سلسله منغیتیه از بازماندگان مغول بعد از عقب نشینی از مناطق اروپایی روسیه بودند که به نواحیجنوبی تر آمدند و در ماوراءالنهر خان نشینی را تشکیل دادند که 188 سال دارای قدرت بودند. اینسلسله، سرانجام، با تأسیس جمهوری سوسیالیستی در بخارا و گریختن عالم خان،آخرین امیر آنان، بهافغانستان سقوط کرد. امیر شاه مراد، مشهور، به امیر معصوم از حاکمان این سلسله بود که با جلوس برتخت سلطنت، به سرکوبی مخالفان داخلی پ...