دیوان ملا طاهری نایینی یکی از گنجینه‌های خطی است؛ نسخۀ منحصربه‌فردی که مرحوم محمد نخجوانی آن را وقف کتابخانۀ مرکزی تبریز کرده است. طاهری از شاعران عصر صفوی و معاصر شاه عباس اول بوده است. با توجه به ویژگی‌های بیانی و مختصات فکری، او را باید پیرو سبک عراقی دانست. طاهری نایینی را می‌توان از بزرگ‌ترین پیروان حافظ دانست، از آن جهت که در ۱۹۰ غزل از ۲۵۲ غزل خود از خواجه استقبال کرده است. رایج‌تر...

مرثیه در ادب فارسی سابقه ای دیرینه دارد. سرودن مراثی و مناقب برای ائمهٔ اطهار، به ویژه امام حسین (ع)، در دورهٔ صفویه و قاجار رونق بسیار داشت. حمایت دربار از سوگ سروده های مذهبی سبب شد بسیاری از شاعران و نویسندگان در این زمینه طبع آزمایی کنند. یکی از مرثیه سرایان پرکار و کم شناختهٔ دوره قاجار حاج میرزا هادی نایینی است که در قرن سیزدهم هجری قمری می زیست. از زندگی وی اطلاعات دقیقی در دست نیست، ولی آث...

مرثیه در ادب فارسی سابقه‌ای دیرینه دارد. سرودن مراثی و مناقب برای ائمهٔ اطهار، به‌ویژه امام حسین (ع)، در دورهٔ صفویه و قاجار رونق بسیار داشت. حمایت دربار از سوگ‌سروده‌های مذهبی سبب شد بسیاری از شاعران و نویسندگان در این زمینه طبع‌آزمایی کنند. یکی از مرثیه‌سرایان پرکار و کم‌شناختهٔ دوره قاجار حاج‌میرزا هادی نایینی است که در قرن سیزدهم هجری قمری می‌زیست. از زندگی وی اطلاعات دقیقی در دست نیست، ولی آث...

این مقاله با هدف معرفی استاد صحنۀ تاجیک و هنرمند شایستۀ جمهوری تاجیکستان، محمود اسکندر طاهری، به نگارش درآمده است. طاهری به سال 1925م در شهر مشهد به دنیا آمده و ایام طفولیت را در این شهر عظیم صنعتی، تجارتی و فرهنگی گذرانده است. وی در سال 1943م رشته هنر تئاتر را در مشهد به اتمام رساند. این سال ها در حیات سیاسی ایران سال های پرطغیان سیاسی محسوب می شود. در همین زمان است که دست حوادث محمود طاهری را...

نایینی از جمله علمای حامی مشروطه است که نظریه‌پردازی‌های فراوانی در راستای ایجاد و تحکیم بنیان‌های اساسی مشروطیت انجام داده‌است. وی در کتاب «تنبیه الامة و تنزیه الملة» بسیاری از مفاهیم نوآیین را تبیین نموده و در کنار آن، پاسخ‌ها مهمی به شبهات و مغالطات مطروحه از جانب مخالفان مشروطه، داده‌است. «حقوق مشترکه نوعیه» عبارتی است که نایینی در دو بخش از کتاب مذکور، به آن اشاره می‌کند و بدون هر گونه توض...

هدف پژوهش حاضر تبیین و واکاوی مفهوم "حق" در اندیشه‌ی متفکران عصر مشروطه به ویژه محقق نایینی بود. در این راستا، با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن بررسی آرای فقیهان مشروطه‌خواه و اشاره به نوآوری‌های آخوند خراسانی و محمد اسماعیل محلاتی در مساله‌ی "حق"، نقش نایینی در پی‌ریزی طرحی نو در مفهوم "حق" و انواع آن بررسی گردیده و با بررسی اندیشه‌های مختلف در کنار اندیشه‌ی نایینی، برجستگی‌ها و کاستی‌های دستگاه فکر...

برای گذار از جامعه ای که دچار بحران شده است صاحب نظران آن جامعه باید مبانی لازم برای تحول و توسعه را ترسیم و ابلاغ نمایند. یکی از پایه های توسعه نیز تشخیص و تمیز حق و تکلیف در جامعه است که عمدتاً مورد غفلت واقع می شود. در این مقاله به مقایسه مبانی حق و تکلیف از دیدگاه شیخ فضل الله نوری و علامه نایینی پرداخته شده است؛ حق و تکلیف حاکم نسبت به مردم و حق و تکلیف مردم نسبت به حاکم. هدف از این مقایسه،...

گویش نایینی یکی از گویش های رایج درناحیه ی مرکزی ایران وجزو شاخه ی شمالغربی زبان های ایرانی است که در شهرستان نایین استان اصفهان(ماد بزرگ روزگار باستان) رواج گسترده ای دارد.دانشمندان اروپایی نخستین پژوهش های زبانشناختی درباره ی این گویش را درسده ی نوزدهم میلادی انجام دادند(آمده کری-١٨٩٦م.، ویلهلم گایگر، ولادیمیر ایوانف، اسکارمان و کارل هدنک-١٩٢٦م.). پژوهشگران ایرانی تا کنون به بررسی زبانشناختی ...

طبقه علماء و دانشمندان، نقش مهمی در حوزه های مختلف زندگی و جامعه ایفا می کنند. در زمان حکومت طاهریان، علما از جایگاه وامتیازات سیاسی،اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی برخوردار بودند و این برخورداری از نحوه ارتباط میان آنان با حاکمان طاهری نشات می گرفت.مقاله حاضردرصددبررسی جایگاه وکارکرد های سیاسی،علمی و فرهنگی علمای یمن درعصر طاهریان و همچنین تعامل و ارتباط میان آنان وحاکمان طاهری می باشد و به دنبال پاس...

علامه نایینی از بزرگ‌ترین اندیشه‌وران سیاسی ایران، با نگارش کتاب تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله، گام مهمی در تبیین مفاهیم جدید سیاسی با استفاده از مبانی دینی و سنتی برداشت؛ به همین دلیل، شناخت اندیشه وی از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این مقاله، با استفاده از روش جستاری اسپریگنز که از مشاهده بی‌نظمی و شناخت مشکل آغاز می‌شود و با ترسیم جامعه آرمانی و دادن راه‌حل پایان می‌یابد، به بررسی نو ...