حکماء و اطبای گذشته با شناخت طبیعت افعال بدن انسان، برای تشخیص و درمان بیماریها به شیوه های گوناگونی متوسل شده اند. در منابع کهن طب سنتی ایران، مکانیسم جابه جایی و انتقال امراض بر اساس قوانین طبیعی از طریق عروق غلاظ برای توجیه گروهی از بیماریها مورد بحث قرار گرفته است. این مطالعه با بررسی برخی کتب طبی ایران از جمله طبیعت الانسان بقراط و شرح تشریح قانون ابن نفیس قصد در تبیین عروق غلاظ دارد. عروق...

انجام هرگونه پژوهش و بررسی آزمایشگاهی در خصوص گیاهان دارویی طب سنّتی به اطلاعاتی وابسته است که مستند بر گیاهان دارویی با نام علمی مشخص است، لذا در این مقاله، در راستای نزدیک نمودن طب قدیم به طب جدید، مشخص نمودن نام علمی به عنوان محور اصلی مطالعات در نظر گرفته شده است. در این مطالعه برای جلوگیری از هر گونه شبهه، فهرستی از گیاهانی که در مورد نام علمی آن‌ها اختلاف نظر وجود ندارد، تهیه گردید. در این...

مرحوم سیّد جلال مصطفوی کاشانی از استادان پیشگام و پزشکان معاصر هستند که با مطالعات و پژوهشهای تاریخی خود در حوزۀ پزشکی، به ویژه طب سنتی ایران، در شکل‌گیری نهضتی پزشکی کوشیده و با نوآوریهای علمی و پزشکی خود در بازنگری آثار حکمی کهن در طب، راه‏حلها و مسیرهای برون‏رفت دیرآشنایی را از بحران بهداشت و سلامت در جوامع، بازگو کرده‌اند. نوشتار حاضر کوششی در فراهم آوردن نگاهی بازشناسانه به زندگی ایشان است ...

حکماء و اطبای گذشته با شناخت طبیعت افعال بدن انسان، برای تشخیص و درمان بیماریها به شیوه‌های گوناگونی متوسل شده‌اند. در منابع کهن طب سنتی ایران، مکانیسم جابه‌جایی و انتقال امراض بر اساس قوانین طبیعی از طریق عروق غلاظ برای توجیه گروهی از بیماریها مورد بحث قرار گرفته است. این مطالعه با بررسی برخی کتب طبی ایران از جمله طبیعت الانسان بقراط و شرح تشریح قانون ابن نفیس قصد در تبیین عروق غلاظ دارد. عروق...

این مقاله، با تحقیق و تفخص در مثنوی معنوی، دیوان شمس، خمسهء نظامی، دیوان خاقانی-، بوستان سعدی و تمامی آثار منظوم عطار فراهم آمده است, بدین ترتیب که ابتدا، ابیاتی راکه به نحوی با طب ارتباط داشته استخراج کرده، سپس با مراجعه به کتب معتبر طب قدیم، اطلاعات مربوط به هر بیت را جمع آوری نمود ه ا یم. ذکر این نکته لازم است که در برخی ابیات، خواص طبی یک ماده و یاگیاهی دارویی موردنظر شاعر بوده است و در برخ...

مرحوم سیّد جلال مصطفوی کاشانی از استادان پیشگام و پزشکان معاصر هستند که با مطالعات و پژوهشهای تاریخی خود در حوزۀ پزشکی، به ویژه طب سنتی ایران، در شکل گیری نهضتی پزشکی کوشیده و با نوآوریهای علمی و پزشکی خود در بازنگری آثار حکمی کهن در طب، راه‏حلها و مسیرهای برون‏رفت دیرآشنایی را از بحران بهداشت و سلامت در جوامع، بازگو کرده اند. نوشتار حاضر کوششی در فراهم آوردن نگاهی بازشناسانه به زندگی ایشان است ...

سابقه و هدف: بشر کهن به منظور بقاء و پرهیز از آفات و بلایا و بیماری‌ها از شیوه‌های مختلفی استفاده می‌کردند، یکی از این روش‌ها استفاده از سنگ‌های قیمتی است که علاوه بر ارزش زینتی دارای خواص درمانی بوده‌اند و در این مقاله به بررسی و معرفی تعدادی از این سنگ‌ها برای استفاده از خواص درمانی در متون طبی و ادبی کهن ایران اقدام شد. مواد و روش‌ها: تحقیق به روش مطالعه کتابخانه‌ای انجام گرفت که در این باره...

در منابع کهن طبی برای گیاه بابونه نام‌های مختلفی بیان شده است. از طرفی گونه‌های مختلفی با این نام در ایران رویش داشته و در بازار دارویی عرضه می‌شوند. در این مطالعه شرح موجود در منابع طب سنّتی با مراجع گیاه‌شناسی تطابق داده شده و مشخص گردید که گونه‌های موجود بابونه شاملMatricaria chamomilla var. chamomilla با نام پیشنهادی بابونه‌ی شیرازی،M. chamomilla var. recutita با نام پیشنهادی بابونه‌ی معطّر، ...

«تریاک» یکی از مفردات دارویی است که مصرف آن به عنوان ماده دارویی سابقه دیرینه دارد. در طب سنتی ایران به این مفرده گیاهی پرداخته شده است و ضمن بیان اثرات دارویی آن به عوارض و مصرف غیرمنطقی آن که به اعتیاد منجر می شود نیز اشاره شده است. احتمالاً از حدود قرن دهم هجری قمری اعتیاد به تریاک در ایران یکی از معضلات اجتماعی شده است و از همان زمان حکمای طب سنتی ایران روش های مختلفی برای ترک آن معرفی کرده ...