ادبیات کهن ایران، آینه ایست که تبلوردهنده ی اندیشه ها و پیام های اخلاقی و سیاسی متعدد است. در جهان کنونی که اندیشه ها و مکاتب فکری گوناگون، مقولات مختلفی را برای تفسیر و تغییر جهان و اجزایش ارائه می کنند، ما مکلّفیم تا گَرد غبار از گنجینه ی ادبیات خویش بزداییم. با امروزی و بالفعل کردن مفاهیم نهفته در آن می توانیم به آنها تکیه کنیم تا هم دوران جدیدی برای خویش بسازیم و هم سایر ملل را با نگاه ایرانی...

در آغاز زندگی عبید به عنوان شاعر طنزپرداز قرن هشتم مورد بررسی قرار گرفته و سپس مفاهیم طنز، هزل، هجو و ... و تفاوت های آن ها بررسی شده و سپس شیوه های پیشنهادی ما در مورد طنزپردازی عبید آورده شده است و در پایان به تقسیم بندی شخصیّت های مختلف پرداخته ایم.

آثار ادبی از نظر اشاره بر رویدادهای تاریخی و بازتاب اوضاع و احوال اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و پی بردن به طرز فکر و روانشناسی مردم از اهمیّت ویژه ای برخوردار است و در کنار مآخذ تاریخی، که منابع مستقیم اند، منابعی غیرمستقیم به‎شمار می آیند. درست در جایی که تاریخ نویسان در گزارش وقایع تاریخی، بنا بر مصحلت، سکوت و یا پرده پوشی کرده اند، شاعران و نویسندگان وظیفه آنان را به عهده گرفته و به تصریح و یا به...

قدمت پرداختن به طنز به دوره‌ی افلاطون بازمی‌گردد. امروزه تئوری‌های متنوعی در باب طنز در حوزه‌ی دانش زبان‌شناسی و ادبیات مطرح شده است. این تئوری‌ها توانایی تحلیل ساختمان طنز را در اختیار می‌گذارند. عبید زاکانی (701-772 ه.ق) یکی از طنزپردازان موفق در حوزه‌ی ادب فارسی است. حکایت‌های عبید زاکانی در رساله‌ی دلگشا بیان حقایقی جدی و واقعی در قالب عباراتی طنزآمیز و هزل‌گونه است. در بین خطوط رساله‌ی دلگ...

چکیده پژوهش حاضر به بررسی تفاوتهای زیبایی شناسانه طنز و حکایات مشترک در آثار عبیدزاکانی(رساله دلگشا) و لطائف الطوائف فخرالدین علی صفی و همچنین اوضاع اجتماعی - ادبی و سیاسی ایران در قرون هفتم، هشتم، نهم و دهم می پردازد. در این پژوهش، ازمجموع 644 حکایت لطائف الطوائف، تعداد 287حکایت بررسی شده است. کنایه، سجع، جناس، تشبیه و استعاره ازنظر بسامد بیشترین آرایه ها را به خود اختصاص داده اند. مراعات ...

مقاله حاضر چنانکه از عنوان آن برمی آید، تطبیقی است بین طنز و طنزپردازی در ادبیات ایران و عرب. در این تطبیق، طنز عبیدزاکانی به عنوان نمونه ای از طنز ادبیات ایران و طنز شاعران عصر انحطاط به عنوان نمونه ای از طنز ادبیات عرب با هم مقایسه شده است. در این مقاله کوشیده ام تصویر کاملی از عبید ارائه دهم، اما به منظور پرهیز از برخی سوءتفاهمات اجتماعی لازم دیدم از ذکر پاره ای از طنزهای درخشان او صرف نظر ک...

مقالة حاضر چنانکه از عنوان آن برمی آید، تطبیقی است بین طنز و طنزپردازی در ادبیات ایران و عرب. در این تطبیق، طنز عبیدزاکانی به عنوان نمونه ای از طنز ادبیات ایران وطنز شاعران عصر انحطاط به عنوان نمونه ای از طنز ادبیات عرب با هم مقایسه شده است. در این مقاله کوشیده ام تصویر کاملی از عبید ارائه دهم، اما به منظور پرهیز از برخیسوءتفاهمات اجتماعی لازم دیدم از ذکر پاره ای از طنزهای درخشان او صرف نظر کنم...

در قرن هشتم و سیزدهم، با مجموعه تناقض ها و نقیضین روبه رو هستیم که پیامدش سوق زبان از جدیّت به سوی طنز است، این پایان نامه مرز مشترک و متفاوت زبان و مضامین طنز حافظ،عبید زاکانی ،نسیم شمال و دهخدا را تحلیل و شناسایی کرده است با این توضیح که عناصر طنز اجتماعی، دینی و مذهبی و سیاسی مضامین مشترک طنز هر چهار طنزپرداز به شمار می رود، طنز اجتماعی و سیاسی قرن هشتم محدودتر از قرن سیزدهم است،چرا که اندیشه...

درشرایط نابسامان سلطه هنری و فرهنگی مغولان ، پس از استیلای این قوم برایران و نشر و بسط مبانی هنر قوم فاتح در گوشه و کنار این سرزمین با استفاده از تدبیر سلاطین حاکم بر خطه فارس و مصون مانده این دیار از حمله و هجوم ویرانگر مغولان که در طول تاریخ ایران ، همواره بعنوان مهد هنر و فرهنگ و میعادگاه هنرمندان و اندیشمندان شناخته شده است ، شیراز چونان پایگاهی ارزشمند و دژی مستحکم حافظ ارزش های هنر اصیل و...

این رساله تصویر جامعی است از چند و چون وضعیت اجتماعی زنان در جامعه ی ایرانی عصر مغول و تیموری که از نظرگاه شاعرانی چون مولوی، سعدی، امیرخسرو دهلوی، حافظ،عبیدزاکانی و جامی مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجایی که آثار شعرا و نویسندگان، آیینه ی تمام نمای فرهنگ، ادب، سیاست، ارزش ها و عقاید آن جامعه هستند، بی تردید می توان با بررسی آثار آنان، فراز و نشیب ها و تحولات اجتماعی روزگار و نوع پسندها و باو...