آیات مشابه به مجموعه آیاتی گفته می شوند که یک موضوع را با الفاظ و تعابیر مشابه بیان می کنند، لیکن از نظر ساختار کلام، تفاوت هایی دارند از قبیل: تقدیم و تأخیر، حذف و اضافه، تعریف و تنکیر، اِفراد و جمع، تبدیل حرف به حرف دیگر و تبدیل کلمه به کلمه دیگر. آنچه در این مقاله مورد نظر است یافتن حکمت تفاوت تعابیر در آیات مشابه می­باشد. برای کشف این حکمت ها، باید از علوم و منابع مختلفی بهره برد تا در فضای ...

تفسمیر بالرأی را به ذوقی و غیر ذوقی تقسیم می کنند. در تفسیر بالرأی ذوقی، مفسر بدون در نظرگرفتن علوم مقدماتی و شرایط و مراحل لازم، قرآن را تفسیر میکند که این عمل مورر نهی واقع شده است. اما در تفسیر بالرأی غیر ذوقی، تفسیر مبتنی بر لحاظ علوم مقدماتی مورد نیاز و شرایط و مراحل لازم است و مفسر از اندیشه خود به عنوان جزئی از عوامل موثر در تفسیر استفاده می کند.

تفسمیر بالرأی را به ذوقی و غیر ذوقی تقسیم می کنند. در تفسیر بالرأی ذوقی، مفسر بدون در نظرگرفتن علوم مقدماتی و شرایط و مراحل لازم، قرآن را تفسیر میکند که این عمل مورر نهی واقع شده است. اما در تفسیر بالرأی غیر ذوقی، تفسیر مبتنی بر لحاظ علوم مقدماتی مورد نیاز و شرایط و مراحل لازم است و مفسر از اندیشه خود به عنوان جزئی از عوامل موثر در تفسیر استفاده می کند.

علوم قرآن به مثابه ی مجموعه دانش های مقدماتی اند که در فهم بهتر تفسیر قرآن ، قرآن پژوهان را یاری می رسانند . از دیر باز ، مفسران و عالمان علوم قرآن گاهی به صورت مستقل و در قالب تک نگاری و زمانی در مقدمه ی برخی تفسیر هایشان به این مهم پرداخته اند . محققان بر آنند که منطق تفسیری این مفسران تحت تأثیر دیدگاههای علوم قرآنی شان ، به گونه ی متفاوت از مفسر و محققی دیگر در حوزه ی تفسیر مورد ارزیابی قرار...

با توجه به جدید بودن مطالعات میان رشته‌ای قرآن و برداشت‌های متفاوت از آن، تعریفی منسجم و همچنین بیان وجه تمایز آن با تفسیر تطبیقی و تفسیر علمی ضروری می‌نماید. مطالعه‌ میان‌رشته‌ای قرآن به این معنا است که شخص متخصص در علوم قرآنی، برای حل پدیده‌ چندوجهی، از یافته‌ها و یا روش علوم دیگر به‌طور تخصصی استفاده کند. مطالعه‌ تطبیقی قرآن، اغلب به معنای مطالعه‌ تطبیقی بین تفاسیر مذهب شیعه و مذاهب اهل سنت،...

امکان حصول قطع در تفسیر از سوی برخی اندیشمندان مورد انکار قرار گرفته است این مساله در زمان گذشته از سوی کسانی که حجیت ظواهر قرآن را انکار می کرده اند و تفسیر قران را تنها در حیطه اختیارات معصومان می دانسته اند وامروزه از سوی کسانی که به نسبی بودن شناخت متون و تبعیت آن از فضای ذهنی مخاطب معتقدند مورد بحث واقع شده است این مقاله بر آن است تا نشان دهد نصوص قرآن کریم چه تنصیص به کمک قرائن پیوسته لفظ...

با تکیه بر جامعیّت قرآن و ارتباط تفسیری بین آیات آن و احاطه کامل عترت بر معارف قرآن، شیوه تفسیر قرآن به قرآن در سیره تفسیری معصومان(ع) مورد مطالعه قرار گرفته است.  پیامبر به کنش تفسیر آیات قرآن به صورت متقابل اشاره داشت. در سخنان اهل بیت(ع) نیز برای تفسیر قرآن به قرآن چهار اصل مهم شناخته شده است که عبارتند از: جامعیت و مرجعیت قرآن، بهره گیری دانش های جنبی قرآن، شناخت ظاهر و باطن قرآن و نگرش سیست...

یکی از مباحث قرآنی مورد بحث اندیشمندان مسلمان ترجمه پذیری و ترجمه ناپذیری قرآن است. برخی قایل به ترجمه پذیری آن و گروهی نیز آن را امری غیر ممکن و حرام تلقی نموده اند. هر دو دیدگاه در میان متقدمان و متأخران طرفدارانی دارد. این مقوله از جنبه شرعی و نیز از جنبه زبان شناختی و امکان برگردان متن قرآن به زبان های دیگر قابل بررسی است. مقاله حاضر، به ترجمه پذیری و ترجمه ناپذیری قرآن از منظر زبانی پرداخت...