هدف: این مقاله به بررسی نسبت فنّاوری و تلقی انسان دربارۀ سیر تاریخ بشر یا فلسفۀ تاریخ پرداخته است. در حالی که توسعۀفنّاوری در کشور ما به یک ضرورت تبدیل شده و یکی از دغدغه های جدی سیاستگذاران و سیاستمدارن در تاریخ معاصر ایران بوده است، اما کمتر به ابعاد علمی و به خصوص فلسفی آن توجه شده است؛ این مسئله که آیا فنّاوری جدید متناسب با رویکرد خاص بشر جدید به تاریخ شکل گرفته یا اینکه فنّاوری جدید نسبت به ه...

هدف: این مقاله به بررسی نسبت فنّاوری و تلقی انسان دربارۀ سیر تاریخ بشر یا فلسفۀ تاریخ پرداخته است. در حالی که توسعۀفنّاوری در کشور ما به یک ضرورت تبدیل شده و یکی از دغدغه‌های جدی سیاستگذاران و سیاستمدارن در تاریخ معاصر ایران بوده است، اما کمتر به ابعاد علمی و به خصوص فلسفی آن توجه شده است؛ این مسئله که آیا فنّاوری جدید متناسب با رویکرد خاص بشر جدید به تاریخ شکل گرفته یا اینکه فنّاوری جدید نسبت به ه...

این پژوهش، به دنبال ارائه‌ تبیینی جامعه‌شناختی از «تجدد» در ایران است. پرسش اصلی پژوهش این است که «نهادهای اجتماعی در ایران با «تجدد» چه کرده است؟» در این پژوهش، ترکیبی از نظریات «مدرنیته‌ ایرانی»، «تجدد بومی» و «تجدد ملی و تجدد ظلّی» مورد استفاده قرار گرفته است. این نظریات توسط صاحب‌نظرانی مانند تقی آزاد ارمکی، جمشید بهنام و موسی نجفی ارائه شده است. مجموعه‌ این نظریات مبتنی بر دو نکته است: اول ...

بحث تجدد در تاریخ سیاسی ایران از چند جهت قابل پژوهش است: تطور در مفهوم­شناسی تجدد و نسبت آن با مدرنیسم و مدرنیزاسیون، تأثیری­ که تجدد و مفاهیم هم خانوادة آن در سیر تحولات­سیاسی ایران بخصوص­درنهضت مشروطه به بعد داشته و دو مفهوم تجدد ملی و تجدد ظلی و جریان­شناسی برآمده از آن در تاریخ ایران. با این تمهیدات، بحث تجدد و سیر تاریخی آن، تقریباً با تمامی مفاهیم مهم فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جامعة ایران مر...

در تفسیر وجود متغیر، اقوال متفاوتی بیان شده که برآمده از مبانی مختلف است؛ این اقوال عبارتند از: کون و فساد، حرکت، حدوث ذاتی و تجدد امثال. در این نوشتار، تفاوت تجدد امثال با دیگر معانی طرح شده دربارۀ وجود متغیر، بیان شده است. نظریۀ تجدد امثال با تجدد اعراض اشاعره ـ که قولی ناصواب است ـ قابل انطباق نیست. این نظریه با حرکت جوهری ـ که قولی مبرهن و صواب است ـ توضیح داده می شود. در پایان بحث، وجود اس...

بحث تجدد در تاریخ سیاسی ایران از چند جهت قابل پژوهش است: تطور در مفهوم­شناسی تجدد و نسبت آن با مدرنیسم و مدرنیزاسیون، تأثیری­ که تجدد و مفاهیم هم خانوادة آن در سیر تحولات­سیاسی ایران بخصوص­درنهضت مشروطه به بعد داشته و دو مفهوم تجدد ملی و تجدد ظلی و جریان­شناسی برآمده از آن در تاریخ ایران. با این تمهیدات، بحث تجدد و سیر تاریخی آن، تقریباً با تمامی مفاهیم مهم فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جامعة ایران مر...

کلام جدید عنوانی است که در سده‌ی اخیر مطرح و مورد اقبال دانشمندان و مراکز علمی پژوهشی واقع گردیده است؛ این اقبال همراه با ابهامی در مفهوم تجدد و متعلق آن است که: آیا تعبیر تجدد در باره ی علم کلام صحیح است یا نه؟ اگر صحیح است، آیا مجموع ارکان دانش کلام، مشمول این تجدد قرار گرفته یا بخشی از ارکان فرعی آن؟ وجود تفسیرهای متفاوت در چیستی کلام جدید، سبب شده است تا دیدگاهها و برداشتهای مختلفی از کلام ...

چکیده: دوره بعد از جنگ جهانی اول تا پایان حکومت رضاشاه در سال 1320 ش دوره رواج تجدد آمرانه در عرصه اندیشه و عمل بوده است. ملک الشعراء بهار به عنوان یکی از روشنفکران تجددخواه در این دوره، از اولین ارائه دهندگان و حامیان ایده تجدد آمرانه به عنوان چاره و راه حل غلبه بر مشکلات و عقب ماندگی کشور می باشد. او چاره و راه حل غلبه بر ضعف و عقب ماندگی کشور را در برقراری حکومتی مقتدر و سپردن روند متجدد س...