با پیشرفت جوامع و روی کار آمدن دولت ها، حقوق خصوصی توسط حقوق عمومی محدودتر گردید و چون لازمه زندگی اجتماعی، واگذاری حقوقی چون مالکیت فردی به حاکمیت جامعه می باشد تا همگان از رفاه برخوردار شوند، بنابراین بهتر است این روابط توسط قانون به نظم درآید. براساس "قاعده سلطنت" مالک حق هرگونه تصرف در اموال خود دارد؛ چرا که مالکیت، حقی انکارناپذیر است و به دلیل اهمیت آن، کانون توجه نظام های حقوقی مختلف واق...

اسلام دین خاتم است و این امر مستلزم ظرفیت این دین آسمانی در پاسخ به نیازهای بشر در همه زمان­ها، مکان­ها و شرایط مختلف است. بخش عظیمی از این ظرفیت معلول اصل مهم مصلحت حکیمانه و منطبق با فطرت است. در سیره و سخنان امام علی(ع) این اصل مهم از جایگاه ویژه­ای برخوردار است به گونه­ای که با استناد به آن می­توان به رهیافت­های نوینی در این­باره نائل شد. مصلحت شامل مصالح دین و جامعه هر دو می­شود. شیوه مصلح...

اسلام دین خاتم است و این امر مستلزم ظرفیت این دین آسمانی در پاسخ به نیازهای بشر در همه زمان‌ها، مکان‌ها و شرایط مختلف است. بخش عظیمی از این ظرفیت معلول اصل مهم مصلحت حکیمانه و منطبق با فطرت است. در سیره و سخنان امام علی(ع) این اصل مهم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است به گونه‌ای که با استناد به آن می‌توان به رهیافت‌های نوینی در این‌باره نائل شد. مصلحت شامل مصالح دین و جامعه هر دو می‌شود. شیوه مصلح...

مقدمه و هدف: یکی از مشکلات امروزین بشر، بحران سلامت مردم است که اکثر کشورها با چالش جدی مواجه کرونا گرفتارند. این بحران ناشی از عدم احساس مسئولیت بعضی از انسانها در قبال همنوعان خود می باشد که باعث اپیدمی شده است. فقها برای تبیین مسئولیت انسانها برای حفظ سلامتی دیگران به قاعده اهم و مهم، استناد کرده و پیشگیری از هلاکت دیگران را برای بسیاری از امور ترجیح داده‌اند. مواد وروش ها: روش مطالعه...

ضرب المثل­ها یکی از ابزارهای بلاغی به شمار می‌روند که همپای کنایه‌ها، تمثیل‌ها و مثالک­ها در غنا بخشیدن به زبان فارسی نقشی بسزا ایفا می‌کنند. استفاده از این مواد و مصالح زبانی در میان عامه، رایج‌تر از سایر بخش‌های جامعه است. خاستگاه تجربی، انتقال شفاهی، سهولت آموزش، ایجاز (واژگان اندک، معانی بسیار)، می‌تواند از جملة علل توجه جامعة زبانی عامه به این ابزارها باشد. در فضای روستایی رمان کلیدر، بهر...

خشکسالی اخیر که منجر به بروز وضعیت بحرانی آب در کشورمان گردیده است‘ ضرورت بازنگری در قانون توزیع عادلانه آب مصوب 1361‘به ویژه در زمینة «نحوة بهره برداری از آب های عمومی» را توجیه می نماید. در این خصوص‘ مطالعة تطبیقی در حقوق کشورهایی که از لحاظ آب و هوایی با کشور ما مشابهت دارند‘ می تواند به آشکار نمودن نقایص حقوق ایران‘ یاری رساند. در مقالة حاضر‘ ابتدا‘ در مبحث اول به بررسی وضعیت حقوقی انواع به...

سید محمد هاشم پورمولا* عبد العلی شکر** حسن عدالت و قبح ظلم از احکام عقل عملی است که به دلیل اشتمال بر حفظ نوع و مصالح عامه، از قضایای عقلایی نیز محسوب می شود. بین حکم عقل و حکم شرع ملازمه وجود دارد. معیار قضیه اولی بودن، آن است که با تصور دو طرف قضیه، حکم صادر شود که این مسئله در مورد قضیه مذکور صادق است. در قضایای اولی، بحث از مطابقت با نفس الامر و واقع و یقین مطرح است. اما در قضایای عقلایی و ...

در اسلام همه مالیات ها در اختیار دولت اسلامی قرار می گیرد تا در جهت مصالح عمومی صرف شود. به طور کلی مالیات های اسلامی را می توان به دو دسته مالیات های ثابت (دایمی) و مالیات های متغیر تقسیم کرد. در مالیات های ثابت ( از جمله زکات، خمس، خراج و جزیه) نرخ مالیات توسط شریعت معین شده است. اما مالیاتهای متغیر بر حسب ضرورتها و تشخیص مصالح عامه وضع و دریافت می شود. در مقاله حاضر با توجه به اجماع نسبی فقه...

در حالی که قرن ها نظام حقوقی منابع آب به خصوص در مناطق کم آب مرکزی ایران مبتنی بر نهاد نظام مند و عمومی قنات در جهت صیانت و استفادۀ پایدار از منابع آب با رویکرد منافع عمومی و مصلحت عامه بود ورود تکنولوژی جدید حفاری و مکش موجب ظهور چاه های عمیق و حق بهره برداری از چاه های آب به مالکان خصوصی واگذار شد. استفاده از این «منبع مشترک» گرفتار رقابت و بهره برداری بی رویه شد و منافع درازمدت عمومی و بین ن...