فاطمیان پس از دو دهه دعوت و فعالیت سیاسی, مذهبی و نظامی در افریقیه و مغرب در سال 297 ه' موفق به تشکیل خلافت در قیروان شدند.از عواملی که به تشکیل این حکومت کمک کرد, موقعیت تجاری افریقیه و مغرب بوده است. افریقیه و مغرب دارای مراکز و جاده های بزرگ و مهم بازرگانی بود. وضعیت بازرگانی ویژه آن مناطق, جایگاه ممتازی را برای تشکیل خلافت فاطمیان فراهم کرد.این مقاله در پی بررسی نقشی است که مراکز و راه های ...

فاطمیان پس از دو دهه دعوت و فعالیت سیاسی, مذهبی و نظامی در افریقیه و مغرب در سال 297 ه' موفق به تشکیل خلافت در قیروان شدند.از عواملی که به تشکیل این حکومت کمک کرد, موقعیت تجاری افریقیه و مغرب بوده است. افریقیه و مغرب دارای مراکز و جاده های بزرگ و مهم بازرگانی بود. وضعیت بازرگانی ویژه آن مناطق, جایگاه ممتازی را برای تشکیل خلافت فاطمیان فراهم کرد.این مقاله در پی بررسی نقشی است که مراکز و راه...

ادریس بن عبدالله از سادات حسنی و نوادگان امام حسن مجتبی× در سال 169 قمری بعد از شرکت در قیام خونین حسین بن علی، مشهور به صاحب فخّ، متواری شد و به سوی مغرب رفت. وی در مغرب اسلامی در مراکش و قسمتی از الجزایر کنونی، اولین دولت مستقل شیعی را تشکیل داد که به نام او موسوم شد و در مدتی کوتاه، تمدنی را در مغرب پایه گذاری کرد؛ تمدنی که هرچند عمری کوتاه داشت، آثار فرهنگی آن تا امروز باقی مانده است. به دلا...

ادریس بن عبدالله از سادات حسنی و نوادگان امام حسن مجتبی× در سال 169 قمری بعد از شرکت در قیام خونین حسین بن علی، مشهور به صاحب فخّ، متواری شد و به‌سوی مغرب رفت. وی در مغرب اسلامی در مراکش و قسمتی از الجزایر کنونی، اولین دولت مستقل شیعی را تشکیل داد که به نام او موسوم شد و در مدتی کوتاه، تمدنی را در مغرب پایه‌گذاری کرد؛ تمدنی که هرچند عمری کوتاه داشت، آثار فرهنگی آن تا امروز باقی مانده است. به دلا...

با نگاه به ریشه کلمه "بومی"، برای درک جلوۀ بومی یک عنصر در فرهنگ یک سرزمین باید جلوه‌های مختلف عینی و ذهنی آن را در محصولات فرهنگی برخاسته از آن جستجو کرد. نمودهای عینی بیشتر از فضاهای کالبدی مانند شهرها، معماری و سایر محصولات مبتنی بر عینیت یافتن یک اندیشه قابل استخراج است و جلوه‌های ذهنی بیشتر از بروز ذهنیت اهالی یک سرزمین در هنرها و دریافت‌های ذهنی‌تر آنها حاصل می‌شود. در این مقاله برای درک ...

در این پایان نامه سعی شده است که به بررسی علل و عواملی که به تشکیل دولت موحدون در اندلس منجر شد پرداخته شود.این دولت یکی از دولتهای بزرگ اسلامی در غرب جهان اسلام ،شمال افریقا و اسپانیا ، است که به رهبری محمد بن عبدالله تومرت تشکیل یافت.او با استفاده از اندیشه و باورهای اسلامی و گرایش به مهدویت موفق شد افراد زیادی را با خود همراه سازد . نفوذ او تا جایی گشترش یافت که پیروانش او را امام معصوم و مه...

با تسخیر اندلس به دست مسلمانان در قرن دوم هجری/ هشتم میلادی، فرهنگ موسیقی اسلامی که عمدتاً ریشه در میراث موسیقی ساسانی داشت، به این سرزمین راه یافت. از جمله کسانی که در این انتقال فرهنگی نقشی ایفا کرد، ابوالحسن علی بن نافع، مشهور به «زریاب» بود. برخی گزارش‌های موجود، از وی به عنوان یکی از تأثیرگذارترین موسیقی‌دانان این دوره، بنیان‌گذار نظام «نوباتی» و سازنده 24 «نوبت»، یاد کرده‌اند. نوبت مجموعه‌...

امیرعبدالقادر الجزایری چهره‌ی شاخص جنبش اسلامی در الجزایر و مغرب اسلامی در قرن 19 و دوران استعمار فرانسه به شمار می‌رود. وی معلم قرآن و شیخ طریقت قادریه، دارای خاستگاه و تربیت صوفیانه بود. او برای جهاد علیه استعمار فرانسه، قبایل الجزایر را متحد کرد و دست به قیام مسلحانه زد؛ به گونه‌ای که در 1837م فرانسه مجبور شد طی قراردادی به غیر از نوار ساحلی، بقیه‌ی الجزایر را به او بسپارد. این حضور موفق صوف...

استفاده از عنصر کنگره به صورت تزیینی، در هنر بعد از اسلام مراکش، به اندازه‌ای وسیع است که همراه با جایگاهی شبیه کاربرد عملی آن ( قرارگیری در ردیف بالایی یک ریتم از تزیینات)، در همۀ تزیینات کشور مراکش مشاهده می‌شود.هرچند کنگره در معماری نقاط دیگر جهان نیز به صورت عملکردی و گاه، تزیینی مشاهده می‌شود اما فراوانی و فراگیر بودن کاربرد کنگره در تزیینات و هنر بعد از اسلام مراکش موضوعی است که اهم...

زیرساخت‌های آبی کشور مراکش همانند بسیاری دیگر از کشورهای منطقه به‌ویژه نواحی مسلمان‌نشین شمال آفریقا و خاورمیانه، شبکه‌هایی پیچیده و پیوند‌خورده با وجوه مختلف زندگی مردم را به نمایش می‌گذارد. امروزه هنوز شبکه‌های آبی در منظر شهرهای مراکش نقش پررنگی ایفا می‌کند و چشمه‌های آب با فرم و دستورالعملی یکسان در نقاط مختلف شهرهای شفشان، تطوان، طنجه، فاس و مکناس نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کن...