در طول قرن نوزدهم جامعه ایران دستخوش تحولاتی شد که تعادل نسبی نظام اجتماعی ایران را به هم زد و سبب تضعیف نخبگان حاکم و پدیدار شدن نخبگان جدیدی در درون طبقات غیر حاکم گردید.نخبگان حاکم یا اعمال کنندگان مستقیم قدرت سیاسی در آن دوران عبارت بودند از صدر اعظم ها و وزرا و دولتمردان طراز اول،سرداران و رؤسای لشکری و حکام ایالات و ولایات و رؤسای ایلات و عشایر.نخبگان جدید نیز در سراسر قرن در نقشهای مختلف...

منظور ما از این نوشته آن است که جایگاه و خواستگاه نخبگان فکری و سیاسی در هفتاد ساله بعد از مشروطه چه به صورت رسمی و چه به صورت غیررسمی و نقش قدرت حاکم در این جایگاه را با استفاده از روش تطبیقی- تاریخی و از راه گردآوری اطلاعات از راه منابع دست اول و دوم بررسی ومورد کنکاش قرار دهیم؟ توضیح این­که در سیر تحولات اجتماعی جامعه ما در ایران بین دو انقلاب چون جامعه ما استبدادزده و عقب افتاده وعشیره ]ایل...

در این مقاله، با رویکردی تاریخی- تحلیلی، بر اساس نظریه نخبه گرایی «پاره تو و موسکا»، به تحلیل عملکرد نخبگان عصر پهلوی، در روند توسعه یافتگی ایران می پردازیم. نخبگان ایران در تاریخ عصر پهلوی، به سه دسته تقسیم شده اند: 1. بخشی از نخبگان حاکم که اساسا خواهان توسعه کشور نبودند؛ 2. عده ای از نخبگان حاکم که در پی اصلاح و نوسازی بودند؛ 3. نخبگان فکری. گروه اول -که تحت عنوان نخبگان ضد توسعه از آن ها یا...

در این مقاله پس از توضیح زمینه های گذار به دموکراسی در سطح جهان و عرضه برخی آمارها و اطلاعات در خصوص دموکراسی به عنوان پدیده ای جهانی، ماهیت نظام سیاسی در ایران و مراحل مختلفی که این نظام پس از پیروزی انقلاب پیموده است، اجمالاً بررسی می شود. موضوع اصلی بحث در این مقاله تحلیلی شرایط امتناع گذار در ایران است که در پرتو برخی مطالعات نظری اخیر درخصوص تأثیر صورتبندی نخبگان حاکم در گذار به دموکراسی، ص...

بررسی موضوع گذار به دموکراسی از چشم‌اندازهای نظری گوناگون از مهم‌ترین مباحث در جامعه‌شناسی سیاسی معاصر است. پرسش اصلی این مقاله این است که نقش نخبگان حاکم و میدان سیاسی در گذار به دموکراسی در جمهوری اسلامی ایران چیست؟ به‌منظور پاسخ به این پرسش این فرضیه را مورد بررسی قرار دادیم که فرآیند گذار موفقیت‌آمیز به دموکراسی در ایران نه‌تنها نیازمند نخبگان سیاسی‌ای است که از حیث انسجام ساختاری و همبستگی...

آن گونه که ادعا می شود، قدرت در جامعه آمریکا در نهادها و مؤسسات بزرگ آن متمرکز شده و افرادی که در رأس این نهادها قرار دارند به عنوان نخبگان قدرت در آن کشور شناخته می شوند. اما، در طول تاریخ آمریکا شاهد این نکته هستیم که همواره این افراد تحت سلطه یک طبقه برتر (ثروتمند) قرار داشته اند. بنابراین، این سئوال مطرح می شود که قدرت واقعی در ایالات متحده در دست چه افرادی است؟ در پی پاسخ به این سئوال به ت...

در این مقاله، با رویکردی تاریخی- تحلیلی، بر اساس نظریه نخبه گرایی «پاره‌تو و موسکا»، به تحلیل عملکرد نخبگان عصر پهلوی، در روند توسعه یافتگی ایران می‌پردازیم. نخبگان ایران در تاریخ عصر پهلوی، به سه دسته تقسیم شده‌اند: 1. بخشی از نخبگان حاکم که اساسا خواهان توسعه کشور نبودند؛ 2. عده‌ای از نخبگان حاکم که در پی اصلاح و نوسازی بودند؛ 3. نخبگان فکری. گروه اول -که تحت عنوان نخبگان ضد توسعه از آن‌ها یا...

در طول قرن نوزدهم جامعه ایران دستخوش تحولاتی شد که تعادل نسبی‌ نظام اجتماعی ایران را به هم زد و سبب تضعیف نخبگان حاکم و پدیدار شدن‌ نخبگان جدیدی در درون طبقات غیر حاکم گردید.نخبگان حاکم یا اعمال‌کنندگان مستقیم قدرت سیاسی در آن دوران عبارت بودند از صدر اعظم‌ها و وزرا و دولتمردان طراز اول،سرداران و رؤسای لشکری و حکام ایالات و ولایات و رؤسای ایلات و عشایر.نخبگان جدید نیز در سراسر قرن در نقشهای‌ مخ...